«Σε όλη την Ευρώπη και τον Καναδά, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ αυξάνουν φέτος τις αμυντικές δαπάνες τους κατά 18%» ανακοίνωσε την Δευτέρα ο Γενς Στόλτεμνπεργκ, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Λευκό Οίκο.
«Αυτή είναι η μεγαλύτερη αύξηση εδώ και δεκαετίες», τόνισε απευθυνόμενος στον Τζο Μπάιντεν, καθώς «23 σύμμαχοι πρόκειται να δαπανήσουν φέτος το 2% του ΑΕΠ ή περισσότερο για την άμυνα».
«Αυτό είναι υπερδιπλάσιο από ό,τι πριν από τέσσερα χρόνια, και αποδεικνύει ότι οι Ευρωπαίοι Σύμμαχοι και ο Καναδάς πραγματικά εντείνουν τις προσπάθειές τους και αναλαμβάνουν το μερίδιό τους από την κοινή ευθύνη για την προστασία όλων μας στη Συμμαχία του ΝΑΤΟ.
»Είναι επίσης σημαντικό για τις Ηνωμένες Πολιτείες να γνωρίζουν ότι πολλά από αυτά τα χρήματα δαπανώνται εδώ στις Ηνωμένες Πολιτείες», πρόσθεσε. «Οι σύμμαχοι αγοράζουν όλο και περισσότερο εξοπλισμό από τις ΗΠΑ. Κάπως έτσι η Ευρωατλαντική Συμμαχία αποδεικνύεται χρήσιμη όχι μόνο για την ασφάλεια αλλά και για τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ».
Η ανακοίνωση Στόλτενμπερκ έρχεται την ώρα που για πρώτη φορά οι μη-αμερικανικοί σύμμαχοι φτάνουν κατά μέσο όρο τον στόχο του 2%. Στη συγκεκριμένη συγκυρία, αυτό θα πρόκειται να αποτελέσει ενά δυνατό «χαρτί» έναντι των επικριτών της συμμαχίας στις ΗΠΑ - ιδίως στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα - οι οποίοι ζητούν δικαιότερη κατανομή των βαρών μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού.
Σημειώνεται πως η Γερμανία, οι Κάτω Χώρες, η Νορβηγία και η Τουρκία είναι μεταξύ εκείνων που έφτασαν για πρώτη φορά το ποσοστό του 2%, ενώ στην κορυφή του πίνακα με δαπάνες της τάξης του 4,12% (επί τους ΑΕΠ) βρίσκουμε την Πολωνία, ακολουθούμενη από την Εσθονία (3,43%), τις ΗΠΑ (3,38%), τη Λετονία (3,15%) και την Ελλάδα (3,08%).
Πιο αναλυτικά για την Ελλάδα, διαβάζουμε πως οι δαπάνες από 4,358 εκατομμύρια δολάρια το 2014 εκτοξεύτηκαν σε 6,792 εκατ. το 2024 - καταγράφοντας σε μια δεκαετία αύξηση της τάξης του 55,87%.
Στον αντίποδα στις χώρες με τις χαμηλότερες δαπάνες βρίσκουμε τον Καναδά, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, τη Σλοβενία και την Ισπανία.
Δείτε αναλυτικά τα στοιχεία εδώ.
Περισσότερα πυρηνικά έναντι της ρωσοκινεζικής απειλής
Υπενθυμίζεται πως ο Στόλτενμπεργκ αποκάλυψε νωρίτερα τη Δευτέρα στη βρετανική εφημερίδα Telegraph ότι βρίσκονται σε εξέλιξη διαβουλεύσεις μεταξύ των κρατών-μελών για περισσότερη διαφάνεια αναφορικά με την χρήση του πυρηνικού οπλοστασίου του ΝΑΤΟ.
«Δεν θα υπεισέλθω σε επιχειρησιακές λεπτομέρειες σχετικά με το πόσες πυρηνικές κεφαλές θα βρίσκονται σε ετοιμότητα και πόσες θα αποθηκεύονται, ωστόσο το βασικότερο είναι πως θα πρέπει να διαβουλευόμαστε για αυτά τα θέματα. Αυτό ακριβώς κάνουμε», δήλωσε στην εφημερίδα - απευθυνόμενος εμμέσως πλην σαφώς στη Μόσχα και το Πεκίνο.
«Ο στόχος του ΝΑΤΟ είναι, φυσικά, ένας κόσμος χωρίς πυρηνικά όπλα, αλλά όσο αυτά υπάρχουν, θα παραμείνουμε μια πυρηνική συμμαχία. Ένας κόσμος όπου η Ρωσία, η Κίνα και η Βόρεια Κορέα έχουν πυρηνικά όπλα και το ΝΑΤΟ όχι, είναι ένας πιο επικίνδυνος κόσμος», εξήγησε.
Υπενθυμίζεται πως ο Ρώσος πρόεδρος έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι η Μόσχα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα για να αμυνθεί σε ακραίες συνθήκες. Ο Στόλτενμπεργκ επανέλαβε την περασμένη εβδομάδα ότι τα πυρηνικά όπλα αποτελούν την «απόλυτη εγγύηση ασφάλειας» του ΝΑΤΟ, καθώς και ένα μέσο για τη διατήρηση της ειρήνης.
Παρότι στο ΝΑΤΟ σπάνια μιλάνε δημοσίως για όπλα, είναι γνωστό πως οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει πυρηνικές βόμβες σε διάφορες τοποθεσίες στην Ευρώπη.
Στο παιχνίδι και η τεχνητή νοημοσύνη
Σε μια τελευταία εξέλιξη, κοινοπραξία κρατών-μελών του ΝΑΤΟ επιβεβαίωσε την Τρίτη την πρώτη ομάδα εταιρειών που έλαβαν χρηματοδότηση στο πλαίσιο του ταμείου καινοτομίας (NIF) ύψους ενός δισεκατομμυρίου ευρώ.
Υπενθυμίζεται πως το ΝΑΤΟ παρουσίασε το ταμείο το καλοκαίρι του 2022, κάποιους μήνες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, υποσχόμενο να επενδύσει σε τεχνολογίες που θα ενισχύσουν την άμυνά του. Το ταμείο υποστηρίζεται από 24 από τα 32 κράτη μέλη του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων της Φινλανδίας και της Σουηδίας, που προσχώρησαν στη συμμαχία νωρίτερα φέτος.
Την Τρίτη, το Ταμείο Καινοτομίας του ΝΑΤΟ (NIF) επιβεβαίωσε ότι επένδυσε άμεσα σε τέσσερις ευρωπαϊκές εταιρείες τεχνολογίας, οι οποίες, όπως είπε, θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα της άμυνας, της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας.
Πρόκειται για την Fractile AI, μια εταιρεία κατασκευής τσιπ με έδρα το Λονδίνο, η οποία στοχεύει να κάνει τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα (LLM) - όπως αυτά που τροφοδοτούν το ChatGPT - να λειτουργούν ταχύτερα, καθώς και στη γερμανική ARX Robotics, η οποία σχεδιάζει μη επανδρωμένα ρομπότ με λειτουργίες που κυμαίνονται από τη μεταφορά βαρέων αντικειμένων έως την επιτήρηση.
Οι άλλες δύο νεοφυείς επιχειρήσεις ήταν η βρετανική iCOMAT - με συνιδρυτή τον Έλληνα Ευάγγελο Ζυμπελούδη - η οποία κατασκευάζει ελαφρύτερα υλικά για οχήματα, και η Space Forge, μια ουαλική εταιρεία που αξιοποιεί τις συνθήκες του διαστήματος - όπως η μικροβαρύτητα και οι συνθήκες κενού - για την κατασκευή ημιαγωγών σε τροχιά.
«Η παροχή πρόσβασης σε στρατηγικές τεχνολογίες είναι το κλειδί για τη διασφάλιση ενός ασφαλούς και ευημερούντος μέλλοντος για το ένα δισεκατομμύριο πολίτες της συμμαχίας», δήλωσε ο Andrea Traversone, αξιωματούχος του ταμείου.
