Για πολλούς είναι μια αυτονόητη- ίσως και αυτόματη- κίνηση: μόλις σηκώνονται από το κρεβάτι, πίνουν τον πρώτο καφέ της ημέρας. Μήπως όμως είναι λανθασμένη αυτή η κίνηση;
Πολλοί influencers υποστηρίζουν μια διαφορετική προσέγγιση: περιμένετε 90-120 λεπτά αφού σηκωθείτε από το κρεβάτι προτού πιείτε καφέ. Έτσι, υποστηρίζουν, θα ξυπνήσετε πιο φυσικά, θα αποφύγετε τη μείωση της ενέργειας το απόγευμα και θα κοιμηθείτε καλύτερα το βράδυ.
Κάποιοι που το δοκίμασαν λένε ότι έφερε καθοριστική αλλαγή στα επίπεδα ενέργειάς τους. Όμως, επιστήμονες που μελετούν τη σχέση της καφεΐνης με τον ύπνο λένε ότι παρότι μπορεί να υπάρχουν κάποια οφέλη αν καθυστερήσετε λίγο τον πρωινό καφέ, δεν έχουν γίνει επαρκείς έρευνες για να το υποστηρίξουν αυτό.
Πώς λειτουργεί η καφεΐνη και πόσο διαρκεί η επίδρασή της
Κατά τη διάρκεια της ημέρας ο οργανισμός παράγει μια χημική ουσία, την αδενοσίνη, η οποία συνδέεται με τους υποδοχείς του εγκεφάλου και μας κάνει να νιώθουμε νυσταγμένοι. Η καφεΐνη μας «ζωντανεύει» μπλοκάροντας αυτούς τους υποδοχείς, επισημαίνει η Μέριλιν Κορνέλις, ειδικός επί του ζητήματος, από την Ιατρική Σχολή του Northwestern University Feinberg, μιλώντας στους New York Times.
Όμως, δεν θα νιώσουμε τη διεγερτική επίδραση της καφεΐνης μόλις πιούμε την πρώτη γουλιά, επισημαίνει ο Μάικλ Γκράντνερ, διευθυντής του προγράμματος ύπνου και υγείας στο University of Arizona. Χρειάζονται περίπου 20-30 λεπτά προκειμένου να απορροφηθεί η καφεΐνη, να φτάσει στον εγκέφαλο και να μας κάνει να νιώσουμε ότι είμαστε σε εγρήγορση, συμπληρώνει.
Το πόσο διαρκεί αυτό διαφέρει σημαντικά για κάθε άνθρωπο, επισημαίνει η δρ. Κορνέλις. Ο πρωινός καφές μπορεί να «κρατήσει» κάποιους για το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας. Σε άλλους, η καφεΐνη φεύγει από τον οργανισμό γρήγορα και μπορεί να χρειαστούν δεύτερο καφέ έπειτα από λίγες ώρες, προσθέτει. «Ο καθένας αντιδρά διαφορετικά στην καφεΐνη», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Τα υπέρ και τα κατά ενός καθυστερημένου πρωινού καφέ
Επειδή τα επίπεδα αδενοσίνης στον εγκέφαλο μειώνονται την ώρα του ύπνου, είναι στο χαμηλότερο επίπεδο αμέσως μόλις ξυπνάμε, εξηγεί ο δρ. Γκράντνερ. Έτσι, μία κούπα καφέ μόλις ξυπνήσουμε θα μας δώσει λιγότερη τόνωση από ό,τι όταν είναι τα επίπεδα αδενοσίνης είναι υψηλότερα.
Αυτό μπορεί να είναι ένας λόγος να καθυστερήσουμε τον πρωινό καφέ μας. Ο δρ. Γκράντνερ δηλώνει ότι συχνά περιμένει 30-60 λεπτά αφού ξυπνήσει για να πιει τον πρώτο καφέ, αλλά δεν υπάρχουν μελέτες που να δείχνουν ποια μπορεί να είναι η ιδανική ώρα. Αυτό είναι περισσότερο θέμα προσωπικής επιλογής, συμπληρώνει.
Ένας άλλος πιθανός λόγος για να καθυστερήσουμε τον πρωινό καφέ είναι αν θέλουμε να πιούμε μόνο έναν την ημέρα. Αν τον απολαύσουμε αργότερα το πρωί, μπορεί να βοηθήσει να συνεχιστεί η επίδρασή του έως νωρίς το απόγευμα, μειώνοντας μια τυχόν μείωση της εγρήγορσης εκείνη την ώρα, αναφέρει η δρ. Κορνέλις.
Με αυτά τα δεδομένα, δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να απολαμβάνουμε τον καφέ μας μόλις σηκωθούμε από το κρεβάτι, δηλώνει ο δρ. Γκράντνερ. Μπορεί κάποιοι influencers να υποστηρίζουν ότι αυτό θα διαταράξει τη φυσιολογική διαδικασία ξυπνήματος του σώματος, παρεμβαίνοντας στη φυσική αύξηση της κορτιζόλης, αλλά υπάρχουν λίγες αποδείξεις ότι αυτό ισχύει.
Πολλοί δεν κοιμούνται αρκετά, οπότε αν θέλουν να είναι σε εγρήγορση μόλις ξυπνήσουν, η καφεΐνη μπορεί να είναι σωτήρια, λέει η Άλισον Μπράγκερ, νευροβιολόγος του αμερικανικού στρατού. Έρευνες έχουν δείξεις ότι η καφεΐνη μπορεί να ενισχύσει την οξυδέρκεια και τις σωματικές επιδόσεις, σημειώνει.
Επίσης, αν γυμναζόμαστε νωρίς το πρωί, το λογικό είναι να πιούμε καφέ όσο νωρίτερα γίνεται, γιατί θα βελτιώσει την προπόνησή μας, συμπληρώνει.
Είναι ΟΚ να πιούμε δεύτερο καφέ- ή άλλη πηγή καφεΐνης- αν και όταν πέσουν τα επίπεδα ενέργειας περίπου το μεσημέρι, λέει ο δρ. Γκράντνερ. Απλά, συνιστά να μην πιούμε καφέ έξι ώρες προτού κοιμηθούμε, ή 8-12 ώρες πριν ξαπλώσουμε στο κρεβάτι αν έχουμε αϋπνίες.
