Οικονομία

Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι του νέου υπολογισμού των συντάξεων

Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι του νέου υπολογισμού των συντάξεων Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι του νέου υπολογισμού των συντάξεων Φωτογραφία: Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι του νέου υπολογισμού των συντάξεων
Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι του νέου υπολογισμού των συντάξεων Φρένο βάζουν στις μειώσεις των νέων συντάξεων του 2015 οι κρυφές πτυχές του νόμου 3863/10 και μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχουν και ασφαλισμένοι που βγαίνουν κερδισμένοι από το νέο σύστημα υπολογισμού των συντάξεων και θα λάβουν το ίδιο ποσό που θα έπαιρναν αν δεν άλλαζε ο νόμος, χωρίς καμία μείωση.

Σε ορισμένες, δε, ακραίες περιπτώσεις (σ.σ.: ασφαλισμένοι με λίγα έτη και με αυξήσεις μισθών μετά το 2011) από το νέο τρόπο προκύπτουν και οριακές αυξήσεις, της τάξης των 2 ως 15 ευρώ, πλην όμως ο νόμος έχει ειδική ρήτρα που προβλέπει ότι τα νέα ποσά συντάξεων από το 2015 δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να είναι μεγαλύτερα από τα ποσά που θα έπαιρναν οι ασφαλισμένοι με το παλιό σύστημα. Ετσι σε όποιες περιπτώσεις προκύψουν μεγαλύτερα ποσά, αυτά θα «διαγραφούν» από το ποσό της σύνταξης.

Ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων αναλύεται στο προσχέδιο πορίσματος που έχει καταρτίσει η αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Εργασίας. Από τα παραδείγματα που έχουν γίνει από τα μέλη της επιτροπής, το νέο σύστημα δεν έχει μόνο χαμένους, αλλά και κερδισμένους, για τους οποίους μπαίνει φρένο στις μειώσεις. Στους κερδισμένους ανήκουν:

Οσοι είχαν σταθερά αυξανόμενες αποδοχές ως το 2010 και αυτό γιατί το μεγαλύτερο τμήμα της σύνταξης που θα πάρουν όσοι αποχωρήσουν το 2015 θα αποτελείται από το ποσό που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης και τις αποδοχές της καλύτερης πενταετίας τους μέχρι το 2010.

Παράδειγμα: Ασφαλισμένος που βγαίνει το 2015 με 30 έτη ασφάλισης θα πάρει: α) ποσό σύνταξης που αντιστοιχεί στα 25 έτη ασφάλισης ως το 2010, β) αναλογικό ποσό σύνταξης για τα έτη ασφάλισης και τις αποδοχές από το 2011 ως το 2014 και γ) αναλογία της βασικής σύνταξης των 360 ευρώ με βάση τα έτη ασφάλισης από το 2011 και μετά. Το τμήμα σύνταξης μέχρι το 2010 είναι και το μεγαλύτερο. Αν οι αποδοχές της καλύτερης πενταετίας του από τα 10 τελευταία χρόνια ήταν 1.800 ευρώ, τότε η σύνταξη για τα 25 έτη βγαίνει στα 845,8 ευρώ. Αν οι αποδοχές του μετά το 2011 εξακολουθούν να είναι στα 1.800 ευρώ τότε το αναλογικό ποσό σύνταξης που θα πάρει είναι 82,2 ευρώ. Ενώ από τη βασική των 360 ευρώ θα πάρει τα 4/30, δηλαδή 48 ευρώ. Η τελική σύνταξη θα είναι το άθροισμα των τριών «επιμέρους συντάξεων», δηλαδή 845,2+82,2+48=976 ευρώ τελικό ποσό.

Οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ που βγαίνουν στη σύνταξη το 2015 με 15 ως 20 έτη ασφάλισης και με σταθερές αποδοχές, δηλαδή χωρίς μειώσεις μισθών μετά το 2011, καθώς το νέο σύστημα από τον τρόπο που είναι δομημένο τους «ευνοεί» διπλά: Αφενός παίρνουν μεγαλύτερη αναλογία από τη βασική σύνταξη των 360 ευρώ και αφετέρου οι σταθερές τους αποδοχές τους προστατεύουν από μεγαλύτερες μειώσεις.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένος που αποχωρεί με 15 έτη το 2015 θα πάρει αναλογία από τη βασική σύνταξη των 360 ευρώ, τα 4/15, ήτοι 90 ευρώ. Ενώ ασφαλισμένος που αποχωρεί με 25 έτη θα πάρει τα 4/25 της βασικής δηλαδή 57,6 ευρώ! Από εκεί και πέρα το υπόλοιπο ποσό σύνταξης αποτελείται από άλλα δυο μέρη: Το πρώτο αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης μέχρι το 2010 που είναι και το μεγαλύτερο ποσό και το δεύτερο (η αναλογική σύνταξη) υπολογίζεται με βάση το μέσο όρο των αποδοχών όλων των ετών ασφάλισης από το 2011 και μετά.

Οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ που προέρχονται από το πρώην ΤΕΒΕ, καθώς το προνοιακό ποσό των 220 ευρώ (σ.σ.: αν δεν καταργηθεί το 2015) θα πριμοδοτηθεί και με τη βασική σύνταξη! Ενας ασφαλισμένος που θα συνταξιοδοτηθεί το 2015 με 20 έτη θα λάβει τα 15/20 από τα 220 ευρώ, δηλαδή 165 ευρώ για τα χρόνια ασφάλισης ως το 2010 και άλλα 90 ευρώ από τη βασική σύνταξη για τα έτη μετά το 2011. Θα πάρει δηλαδή 255 ευρώ, από τα δυο «προνοιακά ποσά», ενώ το ισχύον σύστημα του δίνει μόνον τα 220 ευρώ! Από εκεί και πάνω η υπόλοιπη σύνταξη θα υπολογιστεί με βάση τις εισφορές του.

Παράδειγμα: Ασφαλισμένος του ΟΑΕΕ-ΤΕΒΕ που αποχωρεί το 2015 με 15 έτη ασφάλισης (11 μέχρι το 2010 και 4 μετά το 2011) θα πάρει 490 ευρώ, ενώ με το σημερινό καθεστώς η σύνταξη φτάνει στα 475 ευρώ. Ωστόσο το καταβαλλόμενο ποσό θα είναι 475 ευρώ λόγω της ρήτρας περί «μη αυξήσεων» που προβλέπει ο νέος νόμος. Ασφαλισμένος με 35 έτη θα πάρει 1.278 ευρώ αν βγει το 2015, αντί 1.322 ευρώ σήμερα (μετά τις περικοπές του Μνημονίου).

Οσοι ασφαλίζονται για πρώτη φορά μετά το 2011. Μια από τις κρυφές πτυχές του νέου νόμου είναι και η δυνατότητα καταβολής αναλογικής σύνταξης ακόμη και με 1 έτος ασφάλισης μετά το 2011. Το σημείο αυτό κρύβει εκπλήξεις καθώς αν η διάταξη εφαρμοστεί όπως έχει, τότε όσοι ασφαλίστηκαν σε μεγάλη ηλικία μετά το 2011 (π.χ. αλλοδαποί μετά τα 60 ή 63 ή 65), κερδίζουν όχι τόσο από τη σύνταξη, γιατί θα είναι μικρή, της τάξης των 15-20 ευρώ, αλλά κυρίως επειδή θα έχουν ως συνταξιούχοι εφ’ όρου ζωής βιβλιάριο ασθένειας, με πλήρη κάλυψη για την ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη

Χαμένοι όμως βγαίνουν από το νέο σύστημα και δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι, που θα αρχίσουν να βγαίνουν στη σύνταξη μετά το 2015. Στους χαμένους συγκαταλέγονται:

Μισθωτοί-ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ που είχαν σταθερά αυξανόμενους μισθούς ως το 2010 και μετά το 2011 υπέστησαν μειώσεις αποδοχών. Αυτό σημαίνει ότι το τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης μέχρι το 2010 θα είναι υψηλότερο λόγω της αύξησης των μισθών, ενώ από το 2011 και μετά θα επηρεαστεί το αναλογικό ποσό σύνταξης και ανάλογα με τις μειώσεις μισθών θα είναι μικρότερο. Μεγάλες μειώσεις μισθών «κατεβάζουν» το τμήμα σύνταξης από το 2011 και μετά, ενώ οι μικρές μειώσεις μισθών «συγκρατούν» και την πτώση των συντάξεων. Στο σχετικό πίνακα που δημοσιεύει σήμερα ο Ελεύθερος Τύπος φαίνεται πόσο και πώς αλλάζει η σύνταξη του 2015 ανάλογα με τις αποδοχές των ασφαλισμένων ή ανάλογα με το αν έχουν μείνει άνεργοι.
Παράδειγμα: Μισθωτός με 20 έτη που είχε μέσο όρο αποδοχών 1.300 ευρώ ως το 2010 και από το 2011 ως το 2014 έπεσε στα 1.100 ευρώ, θα χάσει 16 ευρώ από τη σύνταξη και θα πάρει 495 αντί 511 που θα έπαιρνε αν δεν άλλαζε ο τρόπος υπολογισμού. Ενώ αν μείνουν οι αποδοχές του σταθερές στα 1.300 ευρώ και μετά το 2011, τότε οι απώλειες στη σύνταξη περιορίζονται σημαντικά, στα 7 ευρώ, ήτοι στα 504 ευρώ αντί 511 ευρώ.

Μισθωτοί που είχαν σταθερή απασχόληση μέχρι το 2010 και μετά το 2011 με την εφαρμογή των μνημονιακών νόμων είχαν είτε περιστασιακή απασχόληση είτε έμειναν άνεργοι. Στις περιπτώσεις αυτές –που αφορούν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους- οι επιπτώσεις είναι ακόμη μεγαλύτερες καθώς για τον υπολογισμό της σύνταξής τους θα ληφθούν υπόψη οι μέσες αποδοχές όλων των ετών από το 2011 και μετά. Αν για ένα ή δυο χρόνια οι εργαζόμενοι δεν είχαν εισόδημα λόγω ανεργίας, τότε για τον υπολογισμό της σύνταξης θα ληφθούν υπόψη μόνο οι αποδοχές 2 ή 3 ετών και όχι 4 ετών. Με αποτέλεσμα το αναλογικό ποσό σύνταξης από το 2011 και μετά να είναι μειωμένο.
Παράδειγμα: Μισθωτός με 25 έτη που είχε μείωση μισθού από τα 1.500 ευρώ στα 1.300 ευρώ μετά το 2011 και ανεργία το 2013, θα πάρει αναλογική σύνταξη με βάση τις μέσες αποδοχές των ετών 2011, 2012, 2013 και 2014. Ο χρόνος ανεργίας (2013) δεν αφαιρείται με αποτέλεσμα οι μέσες αποδοχές της τετραετίας να πέφτουν στα 975 ευρώ και η τελική σύνταξη στα 638 ευρώ.

Ασφαλισμένοι που θα βγουν στη σύνταξη με τα κατώτατα όρια, δηλαδή με 15 έτη ασφάλισης και με πολύ χαμηλές αποδοχές. Σε αυτές τις περιπτώσεις το ελάχιστο ποσό σύνταξης από τα 487 ευρώ που είναι σήμερα για όσους αποχωρούν με 15 έτη πέφτει στα 392,4 ευρώ και αυτό γιατί με το νέο νόμο το κατώτατο όριο σύνταξης δεν μπορεί να υπολείπεται των 15 ημερομισθίων του ανειδίκευτου εργάτη. Για τον υπολογισμό του κατώτατου ορίου θα ληφθεί υπόψη το νομοθετημένο μετά τη μείωση κατά 22%, ημερομίσθιο που είναι 26,16 ευρώ.

πηγη:Ελεύθερος Τύπος