Opinions

Η Ελλάδα των εννιά νεκρών εργαζομένων σε πέντε ημέρες

Ιωάννα Δρόσου Ιωάννα Δρόσου
Η Ελλάδα των εννιά νεκρών εργαζομένων σε πέντε ημέρες
Η κυβέρνηση παρουσίασε το «όραμά της για την Ελλάδα του 2027», που δεν ξέρουμε πόσοι από εμάς θα είμαστε ζωντανοί, πόσοι θα μπορούμε να ζούμε με το μισθό μας και πόσοι θα έχουμε βυθιστεί στην επισφάλεια που είναι θεσμός.

Εννιά εργαζόμενοι νεκροί σε πέντε ημέρες: 52χρονος φύλακας παρασύρθηκε από χείμαρρο ενώ βρισκόταν στο λατομείο (Αιτωλοακαρνανία, 5/10/2024), 36χρονος πέθανε από ηλεκτροπληξία σε τυροκομική μονάδα όταν χτυπήθηκε από ηλεκτροφόρο καλώδιο (Αχαΐα, 5/10/2024), 75χρονος αγρότης σκοτώθηκε από ανατροπή τρακτέρ (Νάουσα, 5/10/2024), 45χρονος καταπλακώθηκε από τρακτέρ και βρήκε ακαριαίο θάνατο (Αιτωλοακαρνανία, 6/10/2024), διανομέας σκοτώθηκε ενώ πήγαινε παραγγελία (Μενίδι, 6/10/2024), 25χρονη εγκλωβίστηκε σε μηχάνημα σε εκκοκκιστήριο πέθανε ακαριαία (Λάρισα, 7/10/2024), 31χρονος εργάτης έπεσε από τον πέμπτο όροφο ξενοδοχείου, ενώ βρισκόταν στην καλαθοφόρο (Κέρκυρα, 9/10/2024), 45χρονος οικοδόμος έπεσε από σκάλα καθαρίζοντας μηχανές και σκοτώθηκε ακαριαία (Ρέθυμνο, 10/10/2024), 39χρονος σκοτώθηκε από μεταλλικό σωλήνα κατά τη διάρκεια φορτοεκφόρτωσης, (Θεσσαλονίκη, 10/10/2024). Εκατόν εννιά εργαζόμενοι σκοτώθηκαν εν ώρα εργασίας το 2024 και 174 τραυματίστηκαν σοβαρά, σύμφωνα με την ΓΣΕΕ. Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΟΣΕΤΕΕ) την τελευταία διετία οι νεκροί έχουν φθάσει τους 277 και οι τραυματίες τους 439. Σύμφωνα με την Επιθεώρηση Εργασίας, το 2023 καταγράφηκαν 14.920 εργατικά ατυχήματα, έναντι 14.388 το 2022 και 11.957 το 2021. Η ΣΕΠΕ έχει καταγράψει 47 θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα το 2023, 46 το 2022 και το 2021, ενώ η ΟΣΕΤΕΕ ανακοίνωσε υπερτριπλάσιο αριθμό θυμάτων.

Εννιά εργαζόμενοι νεκροί σε πέντε ημέρες. Η προεκλογική δέσμευση του Κ. Μητσοτάκη για την εξασφάλιση της δεύτερης θητείας ήταν «καλύτερες δουλειές και καλύτεροι μισθοί». Έλαβε 40,56%. Επανέλαβε το στόχο στις ευρωεκλογές: «οι θέσεις εργασίας να αυξηθούν κατά πολύ, να βελτιωθούν ποιοτικά με ακόμα καλύτερες απολαβές για τους εργαζόμενους». Μας το θύμισε και στα γενέθλια της Νέας Δημοκρατίας: «Για να φτάσουμε στην Ελλάδα του 2027, με 2% πληθωρισμό, με ανεργία 8%, με μέσο μισθό 1.500 ευρώ, με κατώτατο μισθό 950 ευρώ. Αυτές είναι οι κεντρικές μας δεσμεύσεις και θα τις υλοποιήσουμε».

Σε όλα πρωταθλητές

Εννιά εργαζόμενοι νεκροί σε πέντε ημέρες. Πρωταθλητές Ευρώπης οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα, καθώς το 11,6% δουλεύει πάνω από 49 ώρες την εβδομάδα, σύμφωνα με την Eurostat. Με 41 ώρες εργασίας κατά μέσο όρο, οι Έλληνες δουλεύουν τις περισσότερες ώρες σε σχέση με τους υπόλοιπους ευρωπαίους (μ.ο. 37,5 ώρες). Η Ελλάδα κατέχει την τελευταία θέση του μέσου μισθού ανά δεδουλευμένη ώρα εργασίας, σύμφωνα με το ΚΕΠΕ. Η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση στην ΕΕ στον Σύνθετο Δείκτη Ποιότητας Εργασίας, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Εργασίας της Ομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ETUC). Πρωταθλήτρια της ΕΕ η Ελλάδα στη μείωση πραγματικού εισοδήματος από εργασία (-8,3%), σύμφωνα με το ΙΝΕ ΓΣΕΕ, ενώ έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ανεργίας. Σύμφωνα με έρευνα του Eurofound το 24,7% των εργαζομένων αφιερώνει καθημερινά ή αρκετές ώρες την εβδομάδα μέρος του ελεύθερου χρόνου του προκειμένου να καλύψει τις εργασιακές του υποχρεώσεις. Η Ελλάδα είναι τρίτη χώρα στην Ευρώπη σε επίπεδα εργασιακού άγχους, σύμφωνα με την Gallup.

Κανονικοποιείται η κατάσταση εξαίρεσης

Εννιά εργαζόμενοι νεκροί σε πέντε ημέρες και η κυβέρνηση συγχαίρει τον εαυτό της για το πόσο έχει αυξήσει τις θέσεις εργασίας και τους μισθούς. Σύμφωνα με την Eurostat, από το 2014 έως το 2023 ο μέσος μεικτός μισθός στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 10,19%, ενώ ο αντίστοιχος στην Ευρώπη κατά 31,4%. Στην πράξη, η αύξηση μισθών στην Ευρώπη είναι 205,6% μεγαλύτερη από την αντίστοιχη αύξηση στην Ελλάδα. Η αναλογία του μέσου μισθού της Ελλάδας σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μειώθηκε από 74,7% το 2014 σε 62,8% το 2023. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 23η θέση ανάμεσα στις 29 χώρες με μέσο ωρομίσθιο 12,6 ευρώ, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 24 ευρώ/ώρα.

Η Ελλάδα υποχρεούται να ενσωματώσει ευρωπαϊκή οδηγία για τον κατώτατο μισθό και για αυτό το σκοπό συστάθηκε Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, η οποία παρέδωσε το πόρισμά της στην υπουργό Εργασίας, Ν. Κεραμέως, η οποία τοποθετήθηκε στη συγκεκριμένη θέση με τον τελευταίο ανασχηματισμό για να φέρει τα ίδια αποτελέσματα ισοπεδωτικής καταστροφής με το υπουργείο Παιδείας. Σύμφωνα με το πόρισμα, λοιπόν, το 2027 θα υιοθετηθεί ένας συντελεστής, ο οποίος θα αναπροσαρμόζει αυτόματα τον κατώτατο μισθό συνυπολογίζοντας την αγοραστική δύναμη των μισθών, το γενικό επίπεδο και την κατανομή των μισθών, τον ρυθμό αύξησης των μισθών και τα μακροπρόθεσμα επίπεδα παραγωγικότητας. Επειδή το τελευταίο δεν έχει βρεθεί ακόμα τρόπος να υπολογιστεί (!) έχουν τρία χρόνια μπροστά τους να μαγειρέψουν τον αλγόριθμο, οπότε και η καταλυτική ημερομηνία για να ενσωματώσουν τη σχετική Οδηγία στο εθνικό δίκαιο. Στην παρουσίαση του πορίσματος τονίστηκε με όλους τους τρόπους ότι θα απαγορεύεται η μείωση του κατώτατου μισθού. Αφέθηκε στον αέρα ωστόσο, η πρόβλεψη να παγώσει ο κατώτατος μισθός για μία σειρά από λόγους που μπορεί να ισχύουν μεμονωμένα ή σωρευτικά. Αντιγράφουμε από το Πόρισμα: «διότι η οικονομία βρίσκεται σε σημαντική ύφεση ή/και υπάρχει σημαντική απόκλιση του εθνικού πληθωρισμού (ΔΤΚ) από τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ή/και υπάρχει σημαντική ανισορροπία στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών ή/και η βάσει του συντελεστή της παραγράφου 1 αναπροσαρμογή δεν δικαιολογείται από τα επίπεδα και τις μακροπρόθεσμες εξελίξεις στην παραγωγικότητα και τη δυναμική της ή/και την απόσταση του κατώτατου μισθού από το 60% του ακαθάριστου διάμεσου μισθού ή/και υπερβαίνει τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας ή/και δεν δικαιολογείται από έκτακτες περιστάσεις». Κανονικοποιείται έτσι η κατάσταση εξαίρεσης που βρέθηκε με τα μνημόνια η χώρα και θεσμοθετούνται μια σειρά λόγοι που μπορεί να παραμείνει ο κατώτατος μισθός καθηλωμένος, με τον τελευταίο να ανοίγει την βεντάλια στο άπειρο («δεν δικαιολογείται από έκτακτες συνθήκες»). Σύμφωνα με στοιχεία της Επιθεώρησης Εργασίας, μια στις τέσσερις επιχειρήσεις δεν δίνουν τον νέο κατώτατο μισθό ούτε προσμετρούν τριετίες, παρότι είναι υποχρεωμένες να προσαρμόσουν τα μισθολόγιά τους.

Κυβέρνηση και όραμα

Εννιά εργαζόμενοι νεκροί σε πέντε ημέρες και η κυβέρνηση χτίζει «μια Ελλάδα που οι νέοι θα έχουν πολλές ευκαιρίες επαγγελματικής προόδου. Μια Ελλάδα που προοδεύει και θα δημιουργεί στους νέους μας συναισθήματα ελπίδας και αισιοδοξίας», όπως έκλεισε το πάρτι στη Ρηγίλλης ο πρωθυπουργός. Σε αυτή την Ελλάδα, ποτέ δεν καταργήθηκε το μνημονιακό πλαίσιο που διαπέρασε το εργατικό δίκαιο, διευκολύνεται η επισφάλεια μέσω της εργολαβοποίησης, προωθούνται τα φτηνά εργατικά χέρια. Σε αυτή την Ελλάδα, ο ΣΕΠΕ είναι αποδυναμωμένος στελεχιακά και θεσμικά. Η Ελλάδα μάλιστα είναι η μόνη χώρα στην ΕΕ που δεν αναφέρει στη Eurostat στοιχεία για τις επαγγελματικές ασθένειες. Ούτε ένα περιστατικό δεν έχει καταγραφεί! Σε αυτή την Ελλάδα θεσμοθετήθηκε η ψηφιακή κάρτα όπου οι υπερωρίες δεν καταγράφονται πριν γίνουν, αλλά αφού και αν. Σε αυτή την Ελλάδα θεσμοθετήθηκε το εξαήμερο και αυξήθηκαν οι ώρες εργασίες, με αποτέλεσμα την έκρηξη εργατικών ατυχημάτων. Σε αυτή την Ελλάδα, τα εργατικά ατυχήματα δεν καταγράφονται σε άμεσο χρόνο. Ο ΕΦΚΑ συντάσσει έκθεση ανά δύο έτη και το ΣΕΠΕ ανά τρία. Σε αυτή την Ελλάδα φορολογούνται τα τιπς των υποαμειβόμενων σερβιτόρων και οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας είναι στο 30%, με καμία μέριμνα να αυξηθούν. Σε αυτή την Ελλάδα τα σωματεία δεν κλήθηκαν να συμμετέχουν στο διάλογο για τον κατώτατο μισθό. Σε αυτή την Ελλάδα σκοτώθηκαν εννιά εργαζόμενοι σε πέντε ημέρες. Και αυτή η κυβέρνηση παρουσιάζει το «όραμά της για την Ελλάδα του 2027», που δεν ξέρουμε πόσοι από εμάς θα είμαστε ζωντανοί, πόσοι θα μπορούμε να ζούμε με το μισθό μας και πόσοι θα έχουμε βυθιστεί στην επισφάλεια που είναι θεσμός.

(Η Ιωάννα Δρόσου είναι δημοσιογράφος- Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Η Εποχή")