Το ζήτημα της κατά προτεραιότητα εξυπηρέτησης των ατόμων με αναπηρία στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ εξέτασε ο Συνήγορος του Πολίτη στο πλαίσιο αναφοράς, με την οποία άτομο με αναπηρία διαμαρτυρήθηκε για επίδειξη κακής συμπεριφοράς και μη εξυπηρέτηση κατά την προσέλευση στο Κεντρικό Φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ στο Μαρούσι.
Συγκεκριμένα η ανακοίνωση του ΕΟΠΥΥ αναφέρει:
Άτομο με αναπηρία, διαμαρτυρήθηκε για επίδειξη κακής συμπεριφοράς από Κεντρικό Φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ, καθώς όχι μόνο δεν εξυπηρετήθηκε κατά προτεραιότητα ως άτομο με 85% αναπηρία, αλλά παρακάμφθηκε όταν έφτασε η σειρά του για να εξυπηρετηθεί άλλος πολίτης.
Ο Συνήγορος του Πολίτη επεσήμανε με έγγραφο του ότι η αντιμετώπιση των ατόμων με αναπηρία θα πρέπει να γίνεται με σεβασμό στην αναπηρία τους και την ευαλωτότητα τους, υποχρέωση που υπαγορεύεται τόσο από τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, όσο και από το Σύνταγμα της Χώρας.
Αντίστοιχη υποχρέωση υπάρχει βεβαίως, για την εξυπηρέτηση κάθε προσερχόμενου κατά την παροχή υπηρεσιών υγείας.
Ειδικά σε ό,τι αφορά τη Σύμβαση, υπενθυμίζεται ότι η κύρωση της με νόμο (ν. 4074/2012, όπως ισχύει) την καθιστά εσωτερικό δίκαιο αυξημένης τυπικής ισχύος, με το οποίο η χώρα αναλαμβάνει την υποχρέωση να προβεί σε όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα για την εξάλειψη των διακρίσεων εις βάρος των ατόμων με αναπηρία και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους και της εγγενούς αξιοπρέπειας τους. Η αρμοδιότητα του Συνηγόρου του Πολίτη για την εποπτεία της εφαρμογής της Σύμβασης, περιλαμβάνει την καταγραφή των παραπόνων που τίθενται υπ’ όψιν του (monitoring) και τη σύνταξη και δημοσιοποίηση εκθέσεων με αντικείμενο την πορεία εφαρμογής της Σύμβασης (reporting).
Σε πλαίσιο αυτής της ειδικής αρμοδιότητας, ο Συνήγορος πραγματοποίησε αυτοψία στο συγκεκριμένο Φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ, προκειμένου να εξετάσει τις συνθήκες εξυπηρέτησης του κοινού. Κατά την αυτοψία διαπιστώθηκε, ότι δεν προβλέπεται διαδικασία διευκόλυνσης στην εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία που προσέρχονται στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, ακόμη και αν είναι κάτοχοι κάρτας αναπηρίας.
Με έγγραφό του προς τη Διεύθυνση Φαρμάκου του ΕΟΠΥΥ, ο Συνήγορος, αναγνωρίζοντας ότι οι προσερχόμενοι στο φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ κατά τεκμήριο αντιμετωπίζουν πρόβλημα υγείας ή ενδεχομένως είναι εξουσιοδοτημένα πρόσωπα για τη διευκόλυνση προσώπων που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας, επισήμανε ότι η εξυπηρέτηση θα πρέπει να συνεκτιμά και να αντισταθμίζει τον βαθμό δυσκολίας που αντιμετωπίζουν ιδίως τα άτομα με αναπηρία κατά την εξυπηρέτησή τους.
Στο πλαίσιο αυτό, υπενθύμισε τη ρητή πρόβλεψη στο άρθρο 20 της ΚΥΑ 16996/23 (ΦΕΚ 932 Β/23-2- 2023): Ψηφιακό Μητρώο Ατόμων με Αναπηρία και Υποσύστημα Κάρτας Αναπηρίας, σύμφωνα με την οποία «Όλοι οι φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, καθώς και φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, οφείλουν να εξυπηρετούν κατά προτεραιότητα τους κατόχους Κάρτας Αναπηρίας σε διαδικασίες που απαιτούν φυσική παρουσία και να τους παρέχουν κάθε διευκόλυνση που απαιτείται για την εξυπηρέτησή τους και ιδίως κάθε διευκόλυνση που καλύπτει τυχόν έλλειμμα προσβασιμότητας του χώρου ή της διαδικασίας» και ζήτησε να ενημερωθεί σχετικά με το εάν και με ποιο τρόπο εφαρμόζεται η κατά προτεραιότητα εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, καθώς και αν έχουν εκδοθεί σχετικές εγκύκλιες οδηγίες προς τις υπηρεσίες αυτές. Σε συνέχεια αυτών, ο Οργανισμός ενημέρωσε τον Συνήγορο ότι πλέον έχουν δοθεί έγγραφες οδηγίες στις Περιφερειακές Διευθύνσεις και τα Φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ για την κατά προτεραιότητα εξυπηρέτηση των κατόχων κάρτας αναπηρίας.
