Δέκα χρόνια χωρίζουν τον θάνατο του 13χρονου σε λούνα παρκ στον δήμο Αργυρούπολης- Ελληνικού και το δυστύχημα που στοίχισε τη ζωή στον 19χρονο, στο Πευκοχώρι Χαλκιδικής. Ωστόσο, για μία ακόμα φορά προκύπτει το ίδιο αλαλούμ αναφορικά με τις άδειες λειτουργίας αυτών των επιχειρήσεων.
Στις αρχικές δηλώσεις της μετά το δυστύχημα, η δήμαρχος Κασσάνδρας, Αναστασία Χαλκιά, ανέφερε ότι δεν υπάρχει άδεια λειτουργίας για τα λούνα παρκ, ενώ «έδειξε» το υπουργείο Ανάπτυξης, σε ό,τι αφορά την πιστοποίηση των μηχανημάτων αυτών των επιχειρήσεων.
Ωστόσο, το υπουργείο Ανάπτυξης σε ανακοίνωση έκανε αναφορά σε άδεια λειτουργίας. Παράλληλα, επεσήμανε ξεκάθαρα ότι με βάση τη νομοθεσία, ο δήμος είναι η «μοναδική αρμόδια αρχή» για την εφαρμογή του νομικού πλαισίου σχετικά με τη χορήγηση των αδειών και τον έλεγχο της τήρησης των απαιτήσεων λειτουργίας των λούνα παρκ.
Τα δυστυχήματα και τα ατυχήματα σε λούνα παρκ
Τον Απρίλιο του 2014, ένα 13χρονο αγόρι σκοτώθηκε σε λούνα παρκ στον δήμο Αργυρούπολης- Ελληνικού, όταν λόγω αέρα εκσφενδονίστηκε μία φουσκωτή μπάλα. Η αδελφή του μεταφέρθηκε σοβαρά τραυματισμένη στο νοσοκομείο. Όπως προέκυψε εκ των υστέρων, το παιχνίδι λειτουργούσε χωρίς άδεια.
Πέντε χρόνια αργότερα, τον Αύγουστο του 2019, σε λούνα παρκ στον Βόλο έχασε τη ζωή της μία 14χρονη. Το παιχνίδι «χαλί» στο οποίο βρισκόταν ανέπτυξε μεγάλη ταχύτητα, με συνέπεια να εκσφενδονιστεί και να τραυματιστεί θανάσιμα το κορίτσι.
Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, ένα τρίχρονο κορίτσι τραυματίστηκε στο κεφάλι, ευτυχώς ελαφρά, όταν πετάχτηκε έξω από τρενάκι για παιδιά, σε λούνα παρκ στη Ναύπακτο.
Το 2022, τέσσερις άνθρωποι τραυματίστηκαν σε ατύχημα σε τρενάκι. Μία 21χρονη νοσηλεύτηκε στη ΜΕΘ, με σοβαρές κακώσεις στον πνεύμονα. Ένας 24χρονος υπέστη κακώσεις στον σπλήνα, μια 22χρονη έπαθε διάσειση και ένας 25χρονος τραυματίστηκε στο πόδι.
Τι λέει η δήμαρχος και τι απαντά το υπουργείο Ανάπτυξης
Από την πρώτη στιγμή που έγινε γνωστό το δυστύχημα στο λούνα παρκ της Χαλκιδικής, το πρώτο ερώτημα που προέκυψε ήταν αν η επιχείρηση είχε άδεια λειτουργίας και ποιος είχε την ευθύνη να ελέγξει αν τηρούνται όσα προβλέπονται από τη νομοθεσία.
«Δεν υπάρχει άδεια λειτουργίας για τα λούνα παρκ, είναι μέσω γνωστοποίησης στο notify business. Δεν είχε κάνει γνωστοποίηση δυστυχώς. Ο δήμος ήταν ήδη στη διαδικασία επιβολής κυρώσεων», δήλωσε στο Πρώτο Πρόγραμμα η δήμαρχος Κασσάνδρας, Αναστασία Χαλκιά.
«Πρέπει να έχει πιστοποιημένα και αδειοδοτημένα μηχανήματα από το υπουργείο Ανάπτυξης και κάνει μια γνωστοποίηση στο Notify Business», συμπλήρωσε. Όταν ρωτήθηκε ποιος ελέγχει αν είναι πιστοποιημένα τα μηχανήματα, απάντησε: «Το υπουργείο Ανάπτυξης».
Όμως, το υπουργείο Ανάπτυξης στην ανακοίνωση που εξέδωσε, απαντώντας στη δήμαρχο, όχι μόνο έκανε αναφορά σε άδεια λειτουργίας, αλλά ξεκαθάριζε ότι ο δήμος είναι η μοναδική αρμόδια αρχή σε αυτή την περίπτωση.
Αναλυτικά, το υπουργείο ανέφερε:
«Σχετικά με τις δηλώσεις της δημάρχου Κασσάνδρας που αφορούν στο δυστύχημα που έλαβε χώρα την 19/08/2024 σε λούνα-παρκ αναφέρονται τα ακόλουθα:
Σύμφωνα με το άρθρο 110 του ν. 4442/2016 μοναδική αρμόδια Αρχή για την εφαρμογή του νομικού πλαισίου σχετικά με τη χορήγηση των αδειών και τον έλεγχο της τήρησης των απαιτήσεων λειτουργίας των λούνα-παρκ είναι ο δήμος στη χωρική αρμοδιότητα του οποίου ασκείται η δραστηριότητα, και στη συγκεκριμένη περίπτωση ο δήμος Κασσάνδρας.
Η επιβολή της διακοπής λειτουργίας και των προστίμων για παράβαση της σχετικής νομοθεσίας επίσης γίνεται με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του οικείου δήμου, στη συγκεκριμένη περίπτωση του δήμου Κασσάνδρας».
Ο δήμος είχε ενημερωθεί από τον Ιούλιο
Ο δήμος Κασσάνδρας γνώριζε από τα μέσα Ιουλίου ότι το λούνα παρκ δεν γνωστοποίησε τη λειτουργία του, κάτι το οποίο βεβαιώθηκε και από το αστυνομικό τμήμα της περιοχής. Ωστόσο, η επιχείρηση συνέχισε να λειτουργεί έως και το βράδυ της Δευτέρας, όταν συνέβη το δυστύχημα που κόστισε τη ζωή στον 19χρονο.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε, η δήμαρχος Κασσάνδρας, Αναστασία Χαλκιά, κάνει αναφορά στη γραφειοκρατία, την απουσία δημοτικής αστυνομίας και στη «δυσκίνητη διοικητική διαδικασία» που δημιουργεί το νομοθετικό πλαίσιο, για να «βεβαιώσει» στο τέλος ότι ο δήμος Κασσάνδρας έλαβε «κάθε αναγκαίο μέτρο για την πρόληψη και καταστολή παρόμοιων παραβατικών συμπεριφορών», στο «πλαίσιο των δυνατοτήτων και των αρμοδιοτήτων» του.
«Οι υπεύθυνοι της επιχείρησης ουδέποτε γνωστοποίησαν την λειτουργία τους, ως όφειλαν εκ του νόμου, ούτε κατέθεσαν σχετικό φάκελο, γεγονός που βεβαιώθηκε από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα του Α.Τ. Κασσάνδρας περί τα μέσα Ιουλίου. Το Αυτοτελές Τμήμα Ελέγχου Κοινοχρήστων Χώρων και Αδειών Καταστημάτων του δήμου, εντός των νόμιμων προθεσμιών εκκίνησε τις διοικητικές κυρώσεις που αφορούν διαδικασία επιβολής προστίμου και κλήθηκαν οι υπεύθυνοι της επιχείρησης εγγράφως, προς έκθεση των απόψεων τους, όπως ορίζει ο νόμος. Μετά από αυτό, ως δήμαρχος προέβην σε άμεση σφράγιση της εν λόγω επιχείρησης, σύμφωνα με το υπ’αρίθμ.1020/10469/10 από 20-8-2024 έγγραφο του Α.Τ. Κασσάνδρειας», αναφέρει η δήμαρχος.
«Με τη δεδομένη αναγνώριση της υπάρχουσας γραφειοκρατίας για τη λήψη άμεσων και δραστικών μέτρων, σε συνδυασμό με την απουσία δημοτικής αστυνομίας και της δυσκίνητης διοικητικής διαδικασίας που το υπάρχον νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο δημιουργεί, ο δήμος Κασσάνδρας βεβαιώνει ότι, στα πλαίσια των δυνατοτήτων του και των αρμοδιοτήτων του έλαβε και θα λαμβάνει κάθε αναγκαίο μέτρο για την πρόληψη και καταστολή παρόμοιων παραβατικών συμπεριφορών», συνεχίζει.
«Τέλος, βεβαιώνουμε ότι είμαστε στην διάθεση κάθε Αρχής να δώσουμε τις αναγκαίες εξηγήσεις για το τραγικό συμβάν», καταλήγει η δήμαρχος Κασσάνδρας στην ανακοίνωσή της.
Τι σημαίνει η διαδικασία γνωστοποίησης - Ο δήμος πρέπει να κάνει τους ελέγχους
Η αναπληρώτρια διοικήτρια της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, Αλεξάνδρα Ρογκάκου, εξήγησε τι ακριβώς είναι η διαδικασία γνωστοποίησης, επισημαίνοντας τα κενά που υπάρχουν σε αυτή.
«Προς διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας, θεσπίστηκε ότι με τη γνωστοποίηση- την ανάρτηση σε πλατφόρμα- λειτουργίας μιας επιχείρησης, τεκμαίρεται ότι μπορεί να λειτουργήσει, γιατί υπάρχουν κάποια πεδία που συμπληρώνει ο επιχειρηματίας και λέει ότι έχει όλες τις απαιτούμενες πιστοποιήσεις», ανέφερε αρχικά η κ. Ρογκάκου, μιλώντας στον ΣΚΑΪ.
«Το επίμαχο σημείο είναι ότι εκεί έρχεται ο ρόλος του δήμου να κάνει τους ελέγχους που πρέπει και να δει αν υπάρχουν αυτά τα έγγραφα που επικαλείται ότι έχει ο επιχειρηματίας», υπογράμμισε.
Ερωτηθείσα αν μπορεί να ανοίξει κάποιος επιχείρηση, να μην πάρει άδεια και ο δήμος να αδυνατεί να την κλείσει και να επιβάλλει μόνο πρόστιμα, απάντησε: «Όταν ξέρουμε ότι μια επιχείρηση δεν έχει άδεια λειτουργίας, δεν έχει κάνει γνωστοποίηση, εναπόκειται και στις αστυνομικές και εισαγγελικές αρχές να προβούν σε περαιτέρω ενέργειες».
Ακόμα, σημείωσε ότι ο δήμος δεν μπορεί να κλείσει την επιχείρηση, καθώς έχει μόνο τη διαδικασία των προστίμων. Όμως, υπογράμμισε, οι διαδικασίες των ελέγχων πρέπει να γίνονται γρήγορα.
«Κάτι που πρέπει να θεσπιστεί είναι στην πλατφόρμα να μην τικάρουν απλά οι επιχειρηματίες ότι πληρούν τις προϋποθέσεις, αλλά να αναρτούν τα σχετικά έγγραφα, ώστε αμέσως να βλέπουν οι αρμόδιοι υπάλληλοι του δήμου αν υπάρχουν τα έγγραφα και να προβαίνουν στους σχετικούς ελέγχους», τόνισε.
«Και βέβαια να υπάρχουν οι χρονικοί περιορισμοί σε αυτούς τους ελέγχους. Δεν μπορεί να λειτουργεί με μία απλή γνωστοποίηση μία επιχείρηση, γιατί πολλές φορές είτε λόγω της υποστελέχωσης των δήμων ή για άλλους λόγους αργούν οι έλεγχοι για να δούμε αν αυτές οι επιχειρήσεις λειτουργούν νόμιμα», επεσήμανε.
Τι προβλέπει η νομοθεσία για τα λούνα παρκ
Η νομοθεσία προβλέπει ένα αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας για τα λούνα παρκ.
Αυτό, περιλαμβάνει τον αρχικό τεχνικό έλεγχο και ένα μοναδικό αριθμό ταυτοποίησης, που πρέπει να είναι κολλημένος πάνω στο μηχάνημα.
Με τη συμπλήρωση πενταετίας, πρέπει να γίνει ενδελεχής έλεγχος για ρηγμάτωση, θραύση, παραμορφώσεις και φθορές των παιχνιδιών, σύμφωνα με ρεπορτάζ του STAR.
Επίσης, ανά 12 μήνες πρέπει να γίνει υποχρεωτικός έλεγχος και δοκιμή λειτουργίας. Ο υπεύθυνος της επιχείρησης είναι υποχρεωμένος να κάνει και εσωτερικό έλεγχο για την ασφάλεια των παιχνιδιών. Επιπλέον, πρέπει να τηρείται αρχείο λειτουργίας, συντήρησης και συμβάντων.
Τέλος, ο χειριστής πρέπει να είναι εκπαιδευμένο άτομο. Παράλληλα, προβλέπεται ότι πρέπει να υπάρχει βοηθός του, ο οποίος επίσης πρέπει να είναι εκπαιδευμένος.
