Διεθνή

Παναγία των Παρισίων Αυτοί είναι οι θησαυροί που κάηκαν - Το κόστος, η διάρκεια αποκατάστασης και οι δωρεές

Photo: Reuters Photo: Reuters
Πρωτοφανής επίδειξη αλληλεγγύης της διεθνούς κοινότητας και ιδιωτικών φορέων για την αναστήλωση ενός μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομίας όπως η Παναγία των Παρισίων.

Εκτός από τις ζημιές που έγιναν στον σκελετό του κτιρίου, εν αναμονή και της ολοκλήρωσης του ελέγχου στο εσωτερικό του, οι αρχές γνωρίζουν ήδη κάποιους από τους θησαυρούς που χάθηκαν αλλά και τα μοναδικά έργα τέχνης που σώθηκαν από τις φλόγες.

Το βέλος του καθεδρικού, ύψους 93 μέτρων, που είχε προστεθεί από τον αρχιτέκτονα Εζέν Βιολέ-Λε-Ντίκ το 1859-60, κατέρρευσε τη Δευτέρα, λίγα λεπτά πριν τις 21.00. Στην κορυφή του βέλους, ο χάλκινος κόκκορας έλιωσε: στο εσωτερικό του φυλάσσονταν, σύμφωνα με την Εκκλησία, λείψανα της Αγίας Γενεβιέβης και του Αγίου Διονυσίου, καθώς και ένα τμήμα από το Ακάνθινο Στεφάνι του Χριστού, τα οποία προστάτευαν τους Παριζιάνους.

Σημαντικές ζημιές έχει υποστεί ο θόλος, ένα μέρος του οποίου κατέρρευσε, όπως ανέφερε ο εκπρόσωπος της πυροσβεστικής υπηρεσίας Γκαμπριέλ Πλις. Όμως ο υπουργός Πολιτισμού Φρανκ Ριστέρ εκτιμά ότι ο θόλος "θα αντέξει".

Το πελώριο εκκλησιαστικό όργανο του 15ου αιώνα με τις πέντε σειρές πλήκτρων και τους 8.000 σωλήνες σώθηκε, αν και καλύφθηκε από σοβάδες, σκόνη και νερό. Το μικρό εκκλησιαστικό όργανο, που βρισκόταν ακριβώς κάτω από το βέλος, υπέστη σοβαρές ζημιές από τη φωτιά, σύμφωνα με έναν από τους τρεις οργανίστες του καθεδρικού, τον Φιλίπ Λεφέβρ, ο οποίος εργάζεται εδώ και 35 χρόνια στη Νοτρ Νταμ.

Τα δύο κωδωνοστάσια, που φιλοξενούν τις τέσσερις καμπάνες του καθεδρικού σώθηκαν. Μια ενδεχόμενη κατάρρευσή τους θα σήμαινε ανεπανόρθωτη καταστροφή για το κτίριο, αφού θα σωριάζονταν πάνω του δεκάδες τόνοι μπρούτζου – η μεγαλύτερη από τις καμπάνες ζυγίζει 13 τόνους.

Σώθηκε επίσης ένα από τα σημαντικότερα λείψανα του χριστιανισμού, το Ακάνθινο Στεφάνι του Χριστού, διαμέτρου 21 εκατοστών. Μαζί με αυτό, γλίτωσαν από τις φλόγες ένα κομματάκι Τίμιου Ξύλου και ένα καρφί από τον σταυρό.

Σώθηκαν και όλα τα έργα τέχνης, μοναδικοί θησαυροί του καθεδρικού, όπως η Επίσκεψη, ο μπαρόκ πίνακας του Ζαν Ζουβενέ (1716). Η μνημειώδης Πιετά του γλύπτη Νικολά Κουστού, πίσω από την Αγία Τράπεζα, με την Παρθένο να κρατά στην αγκαλία της το σώμα του Ιησού μετά την Αποκαθήλωση, βγήκε ανέπαφη. Το έργο φιλοτεχνήθηκε μεταξύ 1712-1728, κατά παραγγελία του Λουβοδίκου ΙΔ΄, κατόπιν επιθυμίας του πατέρα του.

Τα δεκαέξι αγάλματα των Αποστόλων και των Ευαγγελιστών, που κοσμούσαν τη στέγη, είχαν μόλις σταλεί στο Περιγκέ προκειμένου να συντηρηθούν και δεν έπαθαν απολύτως τίποτα. Τα αγάλματα είχαν τοποθετηθεί εκεί την περίοδο που κατασκευαζόταν το βέλος από τον Βιολέ-λε-Ντικ.

Οι τρεις ρόδακες, τα βιτρό που κατασκευάστηκαν τον 13ο αιώνα, γλίτωσαν παρά τις αρχικές φήμες που τα ήθελαν να έχουν διαλυθεί. Οι ρόδακες της βόρειας και της νότιας πλευρές, οι δύο μεγαλύτεροι, έχουν διάμετρο 13 μέτρα.

Έως στιγμής, οι δωρεές για την αποκατάσταση του εμβληματικού καθεδρικού ναού έχουν ξεπεράσει τα 750 εκατομμύρια ευρώ, λίγες μόνο ώρες μετά την πύρινη λαίλαπα που κατέστρεψε σημαντικό τμήμα του ναού.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, θα χρειαστούν 10 με 15 χρόνια για την αποκατάσταση της Παναγίας των Παρισίων.

Στο τηλεοπτικό του διάγγελμα προς το γαλλικό λαό πάντως, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν επέμεινε ότι η αποκατάσταση του ναού είναι δυνατό να μη διαρκέσει πάνω από πέντε χρόνια. Πολλές εύπορες οικογένειες της Γαλλίας έβγαλαν τα καρνέ των επιταγών: η οικογένεια Πινό, ιδιοκτήτρια του ομίλου Kering, υποσχέθηκε 100 εκατομμύρια ευρώ. Λίγες ώρες αργότερα ακολούθησε το παράδειγμά της η οικογένεια Αρνό, του ομίλου LVMH, που ανακοίνωσε ότι θα χορηγήσει 200 εκατομμύρια. Άλλα τόσα δίνει και η οικογένεια Μπετανκούρ-Μεγέρ, οι κληρονόμοι του κολοσσού L’Oreal.

Ο επιχειρηματίας Μαρκ Λαντρέ ντε Λασαριέρ της Fimalac θα συμμετάσχει στην προσπάθεια για την αποκατάσταση του βέλους του ναού με το ποσό των 10 εκατομμυρίων ευρώ, όσα και η οικογένεια Μπουίγκ, του ομώνυμου ομίλου τηλεπικοινωνιών. Τα διπλάσια, δηλαδή 20 εκατομμύρια, προσφέρει η οικογένεια Ντεκό, μέσω της JCDecaux Holding.

Από το βράδυ της Δευτέρας, ο Εμανουέλ Μακρόν είχε ανακοινώσει ότι θα ξεκινήσει έναν πανεθνικό έρανο για την αποκατάσταση του γοτθικού ναού, μια προσπάθεια που εκτιμάται ότι θα είναι δύσκολη και μακροχρόνια. Την ώρα που οι πυροσβέστες έδιναν ακόμη τη μάχη με τις φλόγες, εταιρείες και ανώνυμοι πολίτες άρχισαν να καταθέτουν δωρέες, με αποτέλεσμα να μπλοκάρει ο ιστότοπος του Ιδρύματος Πολιτιστικής Κληρονομίας της Γαλλίας.

Μέσω αυτού του ιδιωτικού, μη κερδοσκοπικού ιδρύματος (Fondation Patrimoine), ξεκίνησε ο έρανος που ήδη έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία. Για να αντιμετωπιστεί η ζήτηση τέθηκε σε λειτουργία άλλος ένας ιστότοπος (rebatirnotredamedeparis.fr/) υπό την εποπτεία του Κέντρου Εθνικών Μνημείων. Μεταξύ των δωρητών είναι πολλές ενώσεις, ιδρύματα και εταιρείες – και όχι μόνο από τη Γαλλία.

Ο πετρελαϊκός όμιλος Total ανακοίνωσε ότι θα δώσει 100 εκατομμύρια ευρώ, η τράπεζα Credit Agricole, μέσω του ιδρύματός της, άλλα 5 εκατομμύρια, ενώ 10 εκατομμύρια δίνει η Societe Generale. Και το συνολικό ποσό αναμένεται ότι θα αυξηθεί κι άλλο, μετά την έκκληση που απηύθυνε στα μέλη της η γαλλική ομοσπονδία εργοδοτών.

{https://twitter.com/France24_fr/status/1118189204100603904}

Έτσι, ο όμιλος λιανικού εμπορίου Casino (καταστήματα Franprix και Monoprix) θα στηρίξει επίσης ενώ ο όμιλος τηλεπικοινωνιών Cap Gemini χορήγησε 1 εκατομμύριο. Η δήμαρχος του Παρισιού Αν Ινταλγκό είπε ότι η πόλη θα συμβάλει στην προσπάθεια με το ποσό των 50 εκατομμυρίων και σκοπεύει εντός των επόμενων εβδομάδων, να οργανώσει μια διεθνή διάσκεψη δωρητών. Η περιφέρεια του Ιλ ντε Φρανς θα αποδεσμεύσει άλλα 10 εκατομμύρια για να βοηθήσει την αρχιεπισκοπή να ξεκινήσει τις πρώτες εργασίες αποκατάστασης. Ακολούθησαν πολλές κοινότητες, περιφέρειες και συλλογικότητες απ’ όλη τη Γαλλία (Ρεν, Νάντη, Μπορντό, Τουλούζη…) που προσέφεραν μικρότερα ποσά, από 1,5 μέχρι 2 εκατομμύρια.

{https://twitter.com/France24_fr/status/1118188243458166784}

Η αλληλεγγύη έχει ήδη ξεπεράσει τα γαλλικά σύνορα: η εταιρεία Apple δεσμεύτηκε να βοηθήσει στην αποκατάσταση αυτού του «συμβόλου ελπίδας», όπως χαρακτήρισε τον ναό ο Τιμ Κουκ, μέσω του Twitter.

Η Βραζιλιάνα δισεκατομμυριούχος Λιλί Σαφρά έκανε μια «σημαντική δωρεά», αλλά δεν αποκάλυψε το ακριβές ποσό. Από την πλευρά του, ο Αμερικανός Χένρι Κράβις, ο συνιδρυτής του επενδυτικού ταμείου KKR, σκοπεύει να δώσει 10 εκατομμύρια δολάρια.

Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Στρασβούργο, τοποθετήθηκε μια κάλπη στην είσοδο, όχι για τις ψήφους αυτή τη φορά αλλά για τις δωρεές των ευρωβουλευτών.

«Αυτή η πληγή στην καρδιά του Παρισιού θα θεραπευτεί. Με τη γενναιοδωρία μας. Με την αλληλεγγύη μας. Με αυτή τη δύναμη που μας φέρνει μαζί ενάντια στις αντιξοότητες και μας κάνει ένα μεγάλο έθνος» σχολίασε από πλευράς του ο υπουργός Εσωτερικών Κριστόφ Καστανέ που επισκέφθηκε την Παναγία των Παρισίων, ενώ η εισαγγελία της γαλλικής πρωτεύουσας κάνει λόγο για ατύχημα.