Διεθνή

«Δοκιμάζεται» η Δημοκρατία: Πάνω από 50 χώρες προσέρχονται στις κάλπες το 2024

«Δοκιμάζεται» η Δημοκρατία: Πάνω από 50 χώρες προσέρχονται στις κάλπες το 2024 Φωτογραφία: pexels
Το 2024 φαίνεται ότι θα «δοκιμάσει» ακόμη και τις πιο εύρωστες δημοκρατίες και θα ενισχύσει ηγέτες με αυταρχικές... τάσεις.

Από τη Ρωσία, την Ταϊβάν και το Ηνωμένο Βασίλειο έως την Ινδία, το Ελ Σαλβαδόρ και τη Νότια Αφρική, οι προεδρικές και νομοθετικές αναμετρήσεις έχουν τεράστιες επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα, τις οικονομίες, τις διεθνείς σχέσεις και τις προοπτικές για ειρήνη!

«Στόχος» η Δημοκρατία

Σε ορισμένες χώρες, η ψηφοφορία δεν θα είναι ούτε ελεύθερη ούτε δίκαιη. Και σε πολλές χώρες, οι περιορισμοί στους υποψηφίους της αντιπολίτευσης, το κουρασμένο εκλογικό σώμα και η πιθανότητα χειραγώγησης και παραπληροφόρησης έχουν καταστήσει την τύχη της δημοκρατίας ένα θέμα που βρίσκεται στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας.

Τραμπ vs Μπάιντεν 

Μια πιθανή ρεβάνς μεταξύ του προέδρου Τζο Μπάιντεν και του προκατόχου του Ντόναλντ Τραμπ προβάλλει σε μεγάλο βαθμό στο προεκλογικό ημερολόγιο- μια νίκη του Τραμπ τον Νοέμβριο είναι ίσως ο μεγαλύτερος παγκόσμιος μπαλαντέρ.

Εκλογές με παγκόσμιο «αντίκτυπο» 

Οι εκλογές της Ταϊβάν για την ανάδειξη του προέδρου και του 113μελούς νομοθετικού σώματος διεξάγονται το Σάββατο υπό την έντονη πίεση της Κίνας, γεγονός που καθιστά το αποτέλεσμα σημαντικό για μεγάλο μέρος της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού, καθώς και για τις ΗΠΑ.

Το Πεκίνο «ανανέωσε» την απειλή του να χρησιμοποιήσει στρατιωτική δύναμη για να προσαρτήσει το αυτοδιοικούμενο νησί που θεωρεί δικό του έδαφος και περιέγραψε τις εκλογές ως επιλογή μεταξύ πολέμου και ειρήνης.

Κανένας από τους τρεις επικρατέστερους υποψήφιους προέδρους δεν έχει εκδηλώσει την επιθυμία να δοκιμάσει την αποφασιστικότητα της Κίνας κηρύσσοντας την ανεξαρτησία της Ταϊβάν.

Οι 23 εκατομμύρια κάτοικοι της Ταϊβάν τάσσονται με συντριπτική πλειοψηφία υπέρ της διατήρησης της de facto ανεξαρτησίας του νησιού μέσω της αυτοδιοίκησης.

Επομένως, εσωτερικά ζητήματα όπως η στέγαση και η υγειονομική περίθαλψη είναι πιθανό να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην προεδρική κούρσα.

Οι ηγέτες επιδιώκουν να σφίξουν τα χέρια τους 

Η πρωθυπουργός του Μπαγκλαντές Σεΐχ Χασίνα, η μακροβιότερη γυναίκα ηγέτης στον κόσμο, κέρδισε μια τέταρτη διαδοχική θητεία τη Δευτέρα σε εκλογές που μποϊκοτάρισαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης και προηγήθηκαν βίαια επεισόδια.

Το κόμμα Awami League της Χασίνα επανεξελέγη με χαμηλή συμμετοχή 40% και η καταστολή των διαφωνιών κινδυνεύει να προκαλέσει πολιτική αναταραχή.

Η Ινδία, η πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου, πρόκειται να διεξαγάγει γενικές εκλογές στα μέσα του 2024, οι οποίες είναι πιθανό να φέρουν στον πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι του δεξιού ινδουιστικού εθνικιστικού κόμματος Bharatiya Janata τρίτη συνεχόμενη θητεία.

Για τους υποστηρικτές του, ο Μόντι είναι ένας πολιτικός αουτσάιντερ που καθάρισε μετά από δεκαετίες διαφθοράς και έκανε την Ινδία μια αναδυόμενη παγκόσμια δύναμη. Οι επικριτές λένε ότι οι επιθέσεις στον Τύπο και την ελευθερία του λόγου, καθώς και οι επιθέσεις σε θρησκευτικές μειονότητες από ινδουιστές εθνικιστές, έχουν γίνει θρασύτατες επί των ημερών του.

Ένας άλλος ηγέτης που επιδιώκει να διατηρήσει την εξουσία είναι ο πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ, Ναγίμπ Μπουκέλε, ο οποίος έχει κερδίσει ευρεία υποστήριξη από τότε που χρησιμοποίησε εξουσίες έκτακτης ανάγκης για μια επιθετική καταστολή των εξαιρετικά βίαιων συμμοριών του δρόμου.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο συμπληρώθηκε από διορισμένους του κόμματός του, ενέκρινε την υποψηφιότητα του Μπουκέλε στις 4 Φεβρουαρίου, παρά τη συνταγματική απαγόρευση για δύο διαδοχικές θητείες των προέδρων. Ενώ ξένες κυβερνήσεις έχουν επικρίνει την αναστολή ορισμένων πολιτικών δικαιωμάτων, ο Μπουκέλε δεν αναμένεται να αντιμετωπίσει σοβαρό ανταγωνισμό.

Τα ορόσημα 

Το Μεξικό είναι έτοιμο να εκλέξει την πρώτη του γυναίκα πρόεδρο στις 2 Ιουνίου - είτε την πρώην δήμαρχο της Πόλης του Μεξικού Κλαούντια Σεϊνμπάουμ, προστατευόμενη του προέδρου Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, είτε μια πρώην γερουσιαστή της αντιπολίτευσης, την Ξοχίτλ Γκάλβες.

Ο νικητής θα κυβερνήσει μια χώρα με τρομακτική βία που σχετίζεται με τα ναρκωτικά και έναν στρατό με αυξανόμενη επιρροή.

Οι ψηφοφόροι στην Ινδονησία, τη μεγαλύτερη δημοκρατία της Νοτιοανατολικής Ασίας, επιλέγουν στις 14 Φεβρουαρίου τον διάδοχο του προέδρου Τζόκο Γουιντόντο. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μια στενή κούρσα μεταξύ του υπουργού Άμυνας Prabowo Subianto, ενός δεξιού εθνικιστή, και του πρώην κυβερνήτη της Κεντρικής Ιάβας Ganjar Pranowo, του υποψηφίου του κυβερνώντος κόμματος.

Ο υποψήφιος σύντροφος του Subianto είναι ο γιος του απερχόμενου ηγέτη Widodo, προκαλώντας εικασίες για μια δυναστεία που βρίσκεται σε εξέλιξη. Οποιοσδήποτε από τους δύο νικητές, ωστόσο, θα σηματοδοτήσει τη συνέχιση της μολυσμένης από τη διαφθορά πολιτικής που κυριαρχεί στην Ινδονησία από το τέλος της δικτατορίας του Σουχάρτο το 1998.

Οι βουλευτικές εκλογές της 8ης Φεβρουαρίου στο Πακιστάν διεκδικούνται επίσης από καταξιωμένους πολιτικούς, υπό το βλέμμα του ισχυρού στρατού της χώρας. Ο πρώην πρωθυπουργός Ιμράν Χαν, δημοφιλής αντιπολιτευόμενος, είναι φυλακισμένος και οι εκλογικοί αξιωματούχοι τον εμπόδισαν να θέσει υποψηφιότητα.

Ο αντίπαλός του, ο τρεις φορές πρωθυπουργός Ναουάζ Σαρίφ, ο ηγέτης της Μουσουλμανικής Λίγκας του Πακιστάν, έλαβε άδεια να συμμετάσχει στο ψηφοδέλτιο μετά την αναίρεση των καταδικαστικών αποφάσεων για διαφθορά. Υποψήφιος είναι επίσης το Λαϊκό Κόμμα του Πακιστάν με επικεφαλής τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Μπουλαουάλ Μπούτο Ζαρντάρι.

Ο Ρίσι Σούνακ δεν βιάζεται

Καθώς το 2024 είναι έτος εκλογών στο Ηνωμένο Βασίλειο, η αντιπολίτευση επιθυμεί πρόωρη ψηφοφορία. 

Οι αναλυτές λένε ότι οι εκλογές είναι πιθανό να δημιουργήσουν μια ασταθή κυβέρνηση. Η ψηφοφορία μπορεί να αναβληθεί εν μέσω της κατακόρυφης πτώσης των σχέσεων με το γειτονικό Αφγανιστάν που ελέγχεται από τους Ταλιμπάν και των φονικών επιθέσεων κατά των πακιστανικών δυνάμεων ασφαλείας.

Ευρώπη: Έχει κορυφωθεί ο Λαϊκισμός;  

Ο λαϊκισμός κέρδισε έδαφος στην Ευρώπη καθώς η ήπειρος βίωσε οικονομική αστάθεια και μαζική μετανάστευση από αλλού. Οι εκλογές του Ιουνίου για το κοινοβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 χωρών θα είναι ένα σημάδι για το κατά πόσον τα παραδοσιακά κόμματα μπορούν να αποκρούσουν τους λαϊκιστικούς αντιπάλους, πολλοί από τους οποίους είναι επιφυλακτικοί απέναντι στη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας.

Οι περσινές εθνικές εκλογές έδωσαν ανάμεικτα μηνύματα: Η Σλοβακία εξέλεξε τον φιλορωσικό λαϊκιστή πρωθυπουργό Ρόμπερτ Φίκο, αλλά οι ψηφοφόροι στην Πολωνία αντικατέστησαν μια συντηρητική κυβέρνηση με έναν συνασπισμό υπό την ηγεσία του κεντρώου Ντόναλντ Τουσκ.

Ο Mujtaba Rahman της εταιρείας πολιτικών συμβούλων Eurasia Group προέβλεψε ότι οι επερχόμενες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν θα αναδείξουν λαϊκιστική πλειοψηφία, αλλά «το κέντρο θα χάσει έδαφος σε σχέση με την τελευταία ψηφοφορία» το 2019.

Στη Βρετανία, πρώην μέλος της ΕΕ, ο λαϊκισμός βρήκε έκφραση στο δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit και στην ταραχώδη θητεία του πρώην πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον. Οι γενικές εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο φέτος θα φέρουν αντιμέτωπους τους κυβερνώντες Συντηρητικούς με το κεντροαριστερό Εργατικό Κόμμα, το οποίο προηγείται σταθερά στις δημοσκοπήσεις καθώς επιδιώκει να ανακτήσει την εξουσία μετά από 14 χρόνια.

Προκλήσεις Δημοκρατίας στην Αφρική 

Η κλιματική αλλαγή, η διακοπή της προμήθειας σιτηρών λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και η αυξανόμενη προσοχή από την Κίνα και τη Ρωσία είναι μεταξύ των δυνάμεων που αναδιαμορφώνουν την Αφρική, την ταχύτερα αναπτυσσόμενη ήπειρο του κόσμου.

Οκτώ χώρες της Δυτικής Αφρικής έχουν υποστεί στρατιωτικά πραξικοπήματα από το 2020, συμπεριλαμβανομένων του Νίγηρα και της Γκαμπόν το 2023.

Η Σενεγάλη θεωρείται προπύργιο σταθερότητας στην περιοχή. Τώρα που ο πρόεδρος Macky Sall παραιτείται, οι εκλογές της χώρας του στις 25 Φεβρουαρίου θεωρούνται δείκτης της πολιτικής ανθεκτικότητας της χώρας.

Οι υποστηρικτές του ηγέτη της αντιπολίτευσης Ousmane Sonko κατηγορούν την κυβέρνηση ότι προσπαθεί να τον εμποδίσει να κατέβει στις εκλογές με μια σειρά νομικών υποθέσεων που έχουν προκαλέσει φονικές διαδηλώσεις.

Στη Νότια Αφρική, οι βουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν από τον Μάιο έως τον Αύγουστο έχουν ως πολιτικό σκηνικό μια προβληματική οικονομία, παραλυτικές διακοπές ρεύματος και ένα ποσοστό ανεργίας σχεδόν 32%. Η υπέρβαση της απογοήτευσης των ψηφοφόρων θα αποτελέσει πρόκληση για το επί μακρόν κυρίαρχο Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο.

Το ANC κατέχει την προεδρία και την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο από το τέλος του ρατσιστικού συστήματος απαρτχάιντ της χώρας το 1994, αλλά η μέχρι πρότινος σεβαστή οργάνωση κέρδισε λιγότερες από τις μισές ψήφους στις τοπικές εκλογές του 2021.

Εάν η στήριξή του πέσει κάτω από το 50%, το κόμμα θα πρέπει να σχηματίσει συνασπισμό για να διασφαλίσει ότι οι νομοθέτες θα επανεκλέξουν τον πρόεδρο Cyril Ramaphosa.

Το Νότιο Σουδάν, η νεότερη χώρα του κόσμου, σχεδιάζει να πραγματοποιήσει τις πρώτες εκλογές που καθυστερούν εδώ και καιρό τον Δεκέμβριο. Η ψηφοφορία θα αποτελέσει ένα σημαντικό ορόσημο, αλλά θα μπορούσε να είναι γεμάτη κινδύνους και ευάλωτη σε αποτυχία υπό τις παρούσες συνθήκες.

Ο Νίκολας Χέισομ, επικεφαλής της αποστολής του ΟΗΕ στη χώρα, δήλωσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας τον περασμένο μήνα ότι οι λεπτομέρειες για την εγγραφή των ψηφοφόρων, ένα σχέδιο ασφαλείας και ένας τρόπος επίλυσης των διαφορών είναι μεταξύ των στοιχείων που λείπουν για να διασφαλιστούν ελεύθερες εκλογές που "θεωρούνται αξιόπιστες και αποδεκτές από τους πολίτες του Νοτίου Σουδάν".

Ο Ρώσος πρόεδρος ξανά στην προεδρεία; 

Δεν υπάρχει μεγάλη αμφιβολία για το ποιος θα κερδίσει τις προεδρικές εκλογές της Ρωσίας τον Μάρτιο. Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αντιμετωπίζει μόνο συμβολική αντιπολίτευση στην προσπάθειά του για μια πέμπτη θητεία. Οι κυριότεροι αντίπαλοί του είναι στη φυλακή, στην εξορία ή νεκροί, ενώ ένας πολιτικός που ζητούσε ειρήνη στην Ουκρανία αποκλείστηκε.

Παρόμοια είναι η ιστορία και στη Λευκορωσία, της οποίας ηγείται ο πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο.

Στις 25 Φεβρουαρίου, η χώρα αναμένεται να διεξαγάγει τις πρώτες βουλευτικές εκλογές από τότε που η κυβέρνηση του Λουκασένκο κατέπνιξε τις διαμαρτυρίες κατά της αμφισβητούμενης επανεκλογής του συμμάχου του Πούτιν το 2020. Χιλιάδες αντίπαλοι βρίσκονται στη φυλακή ή έχουν εγκαταλείψει τη χώρα.

Παρόλα αυτά, παρ' όλα τα προβλήματά του, το δημοκρατικό ιδεώδες διατηρεί ευρεία απήχηση, ακόμη και για τους αυταρχικούς ηγέτες!