Διεθνή

Κιρ Στάρμερ: Ποιος είναι ο αυριανός πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας

Κιρ Στάρμερ: Ποιος είναι ο αυριανός πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας
Ο Κιρ Στάρμερ είναι το απόλυτο φαβορί των βρετανικών εκλογών και ίσως ένας από τους λιγότερο χαρισματικούς υποψηφίους: Πώς κατάφερε να βρεθεί στο κατώφλι της Downing Street.

Έχει την πιο «εργατική ανατροφή» από οποιονδήποτε άλλο υποψήφιο της γενιάς του, είναι χορτοφάγος και αυτοπροσδιορίζεται ως σοσιαλιστής. Αποτελεί, ωστόσο, μια μάλλον μισητή φιγούρα για την Αριστερά καθώς πολλοί τον κατηγορούν πως μετατοπίζεται όλο και δεξιότερα για να βρεθεί στο τιμόνι της Μεγάλης Βρετάνιας.

Οι φίλοι περιγράφουν τον Κιρ Στάρμερ ως έναν συμπαθή φανατικό του ποδοσφαίρου, δημοσίως όμως εμφανίζεται άκαμπτος, βαρετός... ή τελοσπάντων το αντίθετο του χαρισματικού.

Το μεγαλύτερο παράδοξο με τον Στάρμερ, σχολιάζει το NBC, είναι πως εμφανίζεται έτοιμος να πετύχει μια σαρωτική νίκη κι αυτό παρότι η βρετανική κοινή γνώμη παραμένει μάλλον «χλιαρή».

Οι υποστηρικτές του ισχυρίζονται πως μπορεί να συνδυάσει επιδέξια τις προοδευτικές αξίες με τον πραγματισμό, οι δε επικριτές του ότι είναι ένας απολιτίκ «διαχειριστής της εξουσίας» που θα πει ό,τι είναι της μόδας - αλλά και ό,τι είναι απαραίτητο - για να κερδίσει.

Αριστεροί ψηφοφόροι λένε πως ο Στάρμερ τους πρόδωσε για πρώτη φορά το 2020, όταν έθεσε υποψηφιότητα για την ηγεσία των Εργατικών. Στην προεκλογική του εκστρατεία κατέβηκε με τις περιβόητες «10 υποσχέσεις», που περιελάμβαναν την επανεξέταση των πωλήσεων όπλων, τη φορολόγηση των πλουσίων και την επιστροφή των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας στο Δημόσιο.

«Οι 10 υποσχέσεις ήταν μια πραγματικά καλή, ολοκληρωμένη πρόταση και αντιπροσώπευε πολλά από αυτά για τα οποία ενδιαφερόμουν», δηλώνει η Laura Parker, πρώην σύμβουλος του Τζέρεμι Κόρμπιν, βετεράνου σοσιαλιστή που προηγήθηκε του Στάρμερ στην ηγεσία. Ήταν μεταξύ του 40% των υποστηρικτών του Κόρμπιν που «κέρδισε» η προοδευτική πλατφόρμα του Στάρμερ. Έκτοτε ο ηγέτης των Εργατικών έχει εγκαταλείψει τις περισσότερες από αυτές τις δεσμεύσεις.

Το γεγονός ότι δεν έχει στιγματιστεί από μια ιδεολογία επέτρεψε στον Στάρμερ να κινηθεί «αρκετά γρήγορα και "αδίστακτα"», σχολιάζει ο Tom Baldwin, πρώην ανώτερος σύμβουλος των Εργατικών. «Το ίδιο "πολιτικό έλλειμμα" όμως έχει και τα μειονεκτήματά του», προσθέτει.

Το Εργατικό Κόμμα ελπίζει ότι ο Στάρμερ είναι ακριβώς αυτό που θέλει και χρειάζεται η Βρετανία μετά από 14 ταραχώδη χρόνια διακυβέρνησης από τους Συντηρητικούς. 

28945228_f23b4.jpg

Η ταπεινή καταγωγή και οι διαφωνίες με τον Κόρμπιν

Ο Στάρμερ πέρασε τέσσερα χρόνια ως αρχηγός της αντιπολίτευσης σέρνοντας το σοσιαλδημοκρατικό του κόμμα από την αριστερά προς τον πολιτικό κέντρο, σημειώνει το Associated Press. Το μήνυμά του προς τους ψηφοφόρους είναι ότι μια κυβέρνηση των Εργατικών θα φέρει αλλαγή - «καλή» και όχι... τρομακτική.

«Η ψήφος στους Εργατικούς είναι ψήφος στη σταθερότητα - οικονομική και πολιτική», είχε δηλώσει μετά την προκήρυξη των πρόωρων εκλογών στις 22 Μαΐου.

Γεννημένος το 1963, ο Στάρμερ είναι γιος ενός κατασκευαστή εργαλείων και μιας νοσοκόμας που του έδωσαν το όνομα του Keir Hardie, του πρώτου ηγέτη του Εργατικού Κόμματος. Μαζί με τα τρία αδέλφια του ο Στάρμερ μεγάλωσε σε ένα σπίτι που τα «έβγαζε δύσκολα πέρα» σε μια μικρή πόλη έξω από το Λονδίνο.

«Υπήρξαν δύσκολες στιγμές», έχει αναφέρει σε ομιλία στη διάρκεια της εκστρατείας του. «Ξέρω πώς είναι να νιώθει κανείς στο πετσί του τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό, πώς η αύξηση του κόστους ζωής μπορεί να σε κάνει να φοβάσαι τον ταχυδρόμο που πλησιάζει το σπίτι: "Θα φέρει άλλον ένα λογαριασμό που δεν μπορούμε να πληρώσουμε;" [...] Συνηθίζαμε να επιλέγουμε το λογαριασμό του τηλεφώνου, γιατί όταν μας το έκοβαν, ήταν πάντα το πιο εύκολο να στερηθούμε».

Ο Στάρμερ έχει φροντίσει παράλληλα να κάνει γνωστό πως η μητέρα του έπασχε από μια χρόνια ασθένεια, τη νόσο του Still. Μέσα από τις επισκέψεις της στο νοσοκομείο, υποστηρίζει, διαμόρφωσε τη βαθιά του πίστη σε ένα κρατικά χρηματοδοτούμενο σύστημα υγείας.

Ο Στάρμερ υπήρξε το πρώτο μέλος της οικογένειάς του που πήγε στο κολέγιο, σπουδάζοντας νομικά στο Πανεπιστήμιο του Λιντς και στην Οξφόρδη. Ασχολήθηκε με το δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πριν διοριστεί επικεφαλής εισαγγελέας. Εισήλθε στην πολιτική στα 50 του χρόνια και εξελέγη στο Κοινοβούλιο το 2015. Συχνά διαφωνούσε με τον ηγέτη του κόμματος Τζέρεμι Κόρμπιν, και κάποια στιγμή εγκατέλειψε λόγω διαφωνιών, πριν επιστρέψει για να υπηρετήσει ως εκπρόσωπος των Εργατικών για το Brexit.

Ο Στάρμερ δέχτηκε επανειλημμένα ερωτήσεις σχετικά με αυτή του την απόφαση, όπως και με την προτροπή του προς τους ψηφοφόρους να υποστηρίξουν τον Κόρμπιν κατά τη διάρκεια των εκλογών του 2019.

Είπε ότι ήθελε να παραμείνει και να αγωνιστεί για να αλλάξει τους Εργατικούς, υποστηρίζοντας ότι «οι ηγέτες είναι προσωρινοί, αλλά τα κόμματα είναι αυτά που μένουν».

Αφού ο Κόρμπιν οδήγησε τους Εργατικούς σε διαδοχικές εκλογικές ήττες το 2017 και το 2019 - με την τελευταία να είναι η χειρότερη του κόμματος από το 1935 - ο Στάρμερ επελέγη να ηγηθεί των προσπαθειών ανασυγκρότησης.

21852040_8f632.jpg

«Θα κάνει ό,τι χρειαστεί... και έχει κάνει ό,τι χρειαστεί»

Η ηγεσία του Στάρμερ συνέπεσε με μια περίοδο που είδε τη Βρετανία να αποχωρεί από την ΕΕ, να έρχεται αντιμέτωπη με την πανδημία COVID-19, να απορροφά το οικονομικό σοκ από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και να υφίσταται τις οικονομικές αναταράξεις από την ταραχώδη 49ήμερη θητεία της Λιζ Τρας.

Ο Στάρμερ επέβαλε πειθαρχία στο κόμμα του, εγκατέλειψε ορισμένες από τις πιο ανοιχτά σοσιαλιστικές πολιτικές του Κόρμπιν και ζήτησε συγγνώμη για τον αντισημιτισμό που αποκαλύφθηκε πως επέτρεψε να εξαπλωθεί η προηγούμενη ηγεσία.

Υποσχέθηκε «μια αλλαγή κουλτούρας στο Εργατικό Κόμμα», με το μάντρα του να είναι «η χώρα πριν από το κόμμα».

Ο Στάρμερ υπήρξε πολέμιος της απόφασης της Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σήμερα ωστόσο τονίζει πως «όσο ζει» η Βρετανία δεν θα μπει ξανά στην ΕΕ. Οι επικριτές του εκτιμούν πως αυτό δείχνει έλλειψη πολιτικών αρχών. Οι υποστηρικτές του πως είναι ρεαλιστής και σέβεται το γεγονός ότι οι Βρετανοί ψηφοφόροι δεν επιθυμούν να επαναλάβουν τη διχαστικές συζήτησεις για το Brexit.

Τώρα ο Στάρμερ καλείται να πείσει τους ψηφοφόρους ότι μια κυβέρνηση των Εργατικών μπορεί να αντιμετωπίσει τη χρόνια στεγαστική κρίση της Βρετανίας, να «μπαλώσει» τα κενά στις δημόσιες υπηρεσίες της - ιδίως στο σύστημα υγείας - χωρίς όμως να επιβάλλει αυξήσεις φόρων ή να αυξήσει το δημόσιο χρέος.

Προς απογοήτευση ορισμένων υποστηρικτών των Εργατικών, «μάζεψε» τις υποσχέσεις του για δαπάνες δισεκατομμυρίων σε επενδύσεις στην πράσινη τεχνολογία.

«Πολλοί αριστεροί τον κατηγορούν ότι τους απογοήτευσε, ότι πρόδωσε τις σοσιαλιστικές αρχές. Και πολλοί άνθρωποι στα δεξιά τον κατηγορούν για παλινωδίες», δηλώνει ο Τιμ Μπέιλ, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου.

«Θα κάνει ό,τι χρειαστεί - και έχει κάνει ό,τι χρειαστεί - για να μπει στην κυβέρνηση», σπεύδει να σημειώσει.

Ορισμένοι παρομοιάζουν τη σημερινή αναμέτρηση με τις εκλογές του 1997, όταν ο Τόνι Μπλερ οδήγησε τους Εργατικούς σε μια σαρωτική νίκη μετά από 18 χρόνια διακυβέρνησης των Συντηρητικών.

Ο Μπέιλ υποστηρίζει ότι ο Στάρμερ δεν έχει το χάρισμα του Μπλερ. Δεδομένης της αναταραχής όμως που έχει χρειαστεί να υπομείνουν οι Βρετανοί από το 2016 και εξής, δεν αποκλείεται να προτιμήσουν την πιο «βαρετή» επιλογή.