Διεθνή

H διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το στοίχημα για την Ουκρανία

H διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το στοίχημα για την Ουκρανία
Αν και η Ε.Ε αντιμετωπίζει μεγάλες αναταράξεις σε γεωπολιτικό και οικονομικό επίπεδο, εντούτοις ο στόχος της διεύρυνσης και της ένταξης νέων μελών παραμένει μια από τις προτεραιότητες της για την ατζέντα της περιόδου 2024-2029.

Χώρες όπως η Ουκρανία και η Μολδαβία βρίσκονται στον προθάλαμο και αναμένουν τα επόμενα βήματα που θα της οδηγήσουν στην αγκαλιά της ευρωπαϊκής οικογένειας. Το ίδιο ισχύει και για τους ενδιαφερόμενους στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, αν και στην περίπτωση τους η κατάσταση είναι εξίσου ή ακόμα πιο περίπλοκη.

Σε κάθε περίπτωση η Ουκρανία αποτελεί για την ηγεσία των Βρυξελλών πρώτη προτεραιότητα, αλλά ο δρόμος για την ευρωπαϊκή της προοπτική δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Το αντίθετο μάλιστα. Κι εδώ χρειάζεται να γίνει ένας απαραίτητος διαχωρισμός. Είναι διαφορετικό πράγμα η διαρκής στήριξη των αμυνόμενων απέναντι στο ρωσικό αναθεωρητισμό και άλλο η πλήρης ένταξη μιας χώρας σε μία πολιτική οντότητα με συγκεκριμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις. Χρειάζεται προηγουμένως η εκπλήρωση κάποιων συγκεκριμένων κριτηρίων.

Για την περίπτωση της Ουκρανίας ο βαθμός δυσκολίας αυξάνει από το γεγονός ότι η χώρα έχει απωλέσει ένα μεγάλο κομμάτι της οικονομικής της δραστηριότητας, αντιμετωπίζει προβλήματα στη διαχείριση της καθημερινότητας, αφού βρίσκεται εδώ και αρκετούς μήνες σε εμπόλεμη κατάσταση.

Η πολιτική βούληση υπάρχει και η Ε.Ε επιθυμεί να δημιουργήσει ένα ανάχωμα στην επιθετικότητα της Ρωσίας, επεκτείνοντας τα σύνορα της προς την Ανατολή, αλλά τα εμπόδια παραμένουν. Μέσα στη δίνη των πολεμικών συγκρούσεων στη γειτονιά της Ευρώπης, οι εταίροι αποφάσισαν να θέσουν την Ουκρανία σε καθεστώς υπό ένταξη χώρας το καλοκαίρι του 2022.

Παρά τους προβληματισμούς και τις όποιες επιφυλάξεις, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν το επόμενο βήμα, δηλαδή την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, στην Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου. Η πρόσφατη επίσκεψη της Προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλας Φον ντερ Λάιεν στο Κίεβο είχε αδιαμφισβήτητα έναν ιδιαίτερο συμβολισμό ενόψει των συζητήσεων που θα ακολουθήσουν σε ανώτατο επίπεδο.

Η αξία της είναι ακόμη μεγαλύτερη από τη στιγμή που η παγκόσμια κοινή γνώμη και οι μεγάλες δυνάμεις έχουν στην παρούσα φάση στρίψει το βλέμμα τους στις ραγδαίες εξελίξεις στην Μέση Ανατολή, όπου θυμίζει πλέον μπαρουταποθήκη έτοιμη να εκραγεί. Αυτό δεν σημαίνει ότι το ουκρανικό μπορεί και πρέπει να μπει σε δεύτερη μοίρα, καθώς ο αναθεωρητισμός αποτελεί συνέχεια μια μεγάλη πρόκληση για την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ευημερία στην Ευρώπη και όχι μόνο.

Στις τάξεις των ευρωπαϊκών θεσμών επικρατεί αισιοδοξία για την ευρωπαϊκή πορεία του Κιέβου, ενώ η πρόοδος της χώρας πάνω στα ζητήματα που έχουν τεθεί από τις Βρυξέλλες αναμένεται να φανεί στη σχετική έκθεση της Ε.Ε που θα δει το φως της δημοσιότητας τις επόμενες μέρες. Κανείς ωστόσο δεν πρέπει να λησμονεί ότι στο εσωτερικό της υπάρχουν φωνές που συνδέουν τη στρατηγική διεύρυνσης με άλλες θεσμικές μεταρρυθμίσεις, ενώ άλλες χώρες, κυρίως από το πρώην ανατολικό μπλοκ, φοβούνται το ενδεχόμενο ότι η ένταξη της Ουκρανίας και των υπόλοιπων ενδιαφερόμενων χωρών μπορεί να επιφέρει δυσμενείς ανακατανομές στα ευρωπαϊκά κονδύλια. Σε στρατηγικό επίπεδο, η θέση της Ουκρανίας είναι στην Ε.Ε.

Ωστόσο η εξέλιξη αυτή προϋποθέτει τον συνυπολογισμό διαφορετικών παραμέτρων. Η διεύρυνση αποτελεί στόχο, αλλά τα βήματα πρέπει να είναι μικρά και σταθερά για να μην πληγεί η συνοχή και η σταθερότητα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.