Επτά σχεδόν χρόνια μετά την έξοδο της Τράπεζας Κύπρου από το Χρηματιστήριο Αθηνών και την εισαγωγή των μετοχών της στο Χρηματιστήριο Αξιών του Λονδίνου η Διοίκηση της κυπριακής τράπεζας δρομολογεί την αντίστροφη διαδικασία, με τη διαγραφή των τίτλων του πιστωτικού ιδρύματος από το LSE και την παράλληλη εισαγωγής των μετοχών του στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Όταν έγινε το «exit» από το Χρηματιστήριο Αθηνών το 2017, Πρόεδρος της Τράπεζας Κύπρου ήταν ο πληθωρικός Ελβετός τραπεζίτης Τζόζεφ Άκερμαν. Η επιλογή του ωστόσο δεν επιβεβαιώθηκε, καθώς η εισαγωγή των μετοχών της Τράπεζας Κύπρου στο Χρηματιστήριο Αξιών του Λονδίνου, δεν επέφερε ενίσχυση του προφίλ της, δεν αύξησε τη ρευστότητα διαπραγμάτευσης της μετοχής και δεν οδήγησε σε μεγαλύτερη πρόσβαση στις διεθνείς αγορές. Σήμερα, στο τιμόνι της Τράπεζας Κύπρου βρίσκονται ως πρόεδρος ο Τάκης Αράπογλου και ως CEO ο Πανίκος Νικολάου. Και οι δύο είναι πεπεισμένοι πως η επιστροφή το Χρηματιστήριο Αθηνών θα βελτιώσει το προφίλ του κυπριακού ομίλου μεταξύ των επενδυτών που εστιάζουν στην περιοχή, επιτρέποντας άμεσες συγκρίσεις απόδοσης με τραπεζικούς ομίλους της περιοχής και ιδιαίτερα με τις ελληνικές τράπεζες.
Η πεποίθηση της Διοικητικής ομάδας της Τράπεζας Κύπρου είναι πως το εστιασμένο οικοσύστημα της αγοράς του Χρηματιστήριου Αθηνών αναμένεται να προσελκύσει θεσμικούς επενδυτές μακροπρόθεσμου χαρακτήρα, οι οποίοι μπορούν να προσφέρουν μια πιο σταθερή βάση μετόχων. Έτσι, με την πάροδο του χρόνου, η εισαγωγή στο ΧΑ θα ενισχύσει περαιτέρω την ορατότητα, θα προσελκύσει παθητικές επενδυτικές ροές και θα βελτιώσει τη ρευστότητα των κοινών μετοχών του πιστωτικού ιδρύματος. Τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν την λεπτομερή παρουσίαση της πρότασης στους μετόχους και τη σύγκληση έκτακτης γενικής συνέλευσης για την εξέταση και έγκριση της απόφασης. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Τράπεζας Κύπρου αναμένει ότι η διαδικασία εισαγωγής στο ΧΑ και διαγραφής από το LSE θα ολοκληρωθεί μέχρι το φθινόπωρο του 2024.
Τα έσοδα από τόκους
Όλα αυτά δρομολογούνται σε μια περίοδο που η Τράπεζα Κύπρου βρίσκεται σε τροχιά ισχυρής απόδοσης, με τις προβλέψεις για το 2024 να δείχνουν ότι τα καθαρά έσοδα από τόκους (NII) θα φτάσουν σε ετήσια βάση περίπου στα 800 εκατ. ευρώ, σημαντικά υψηλότερα από την προηγούμενη πρόβλεψη που ήταν άνω των 670 εκατ. ευρώ. Οι κύριοι παράγοντες που συμβάλλουν στα ισχυρά καθαρά έσοδα από τόκους περιλαμβάνουν την αποτελεσματική διαχείριση του κόστους καταθέσεων, το οποίο προβλέπεται να κυμανθεί κατά μέσο όρο γύρω στις 35 μονάδες βάσης το 2024. Επιπλέον, η τράπεζα βελτιστοποιεί τη δομή χρηματοδότησής της, καθώς οι προθεσμιακές καταθέσεις και οι καταθέσεις όψεως αναμένεται να αυξηθούν από το 33% τον Ιούνιο του 2024, στο 43% μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024. Τέλος, και οι δραστηριότητες αντιστάθμισης κινδύνου έχουν σημαντική συμβολή, βοηθώντας στη διαχείριση του επιτοκιακού κινδύνου και στη διατήρηση της σταθερότητας των καθαρών εσόδων από τόκους.
Τα digital assets
Προ εξαμήνου ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης είχε προχωρήσει στη σύσταση ομάδας εργασίας για τον καθορισμό του πλαισίου φορολόγησης και ελέγχου των κρυπτονομισμάτων και των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων (digital assets). Η ομάδα αυτή, που περιλάμβανε έμπειρα στελέχη από το οικονομικό επιτελείο, την Τράπεζα της Ελλάδος και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ξεκίνησε την προετοιμασία για τη δημιουργία κανονιστικού πλαισίου για τα κρυπτοστοιχεία ενόψει της εισαγωγής και του ψηφιακού ευρώ.
Η επιτροπή επικεντρώθηκε σε τρεις βασικές κατηγορίες κρυπτοστοιχείων. Στις μάρκες ηλεκτρονικού χρήματος (money tokens), στις μάρκες με αναφορά σε περιουσιακά στοιχεία (asset-referenced tokens) και σε άλλα κρυπτονομίσματα. Επιδίωξη της ήταν η δημιουργία κανονιστικού πλαισίου τόσο από χρηματιστηριακής όσο και από φορολογικής πλευράς, με σκοπό να διασφαλιστεί η σταθερότητα στις συναλλαγές πριν την εισαγωγή του ψηφιακού ευρώ. Ωστόσο, αιφνιδίως στις 2 Αυγούστου 2024, ο Κωστής Χατζηδάκης ανακοίνωσε πως καταργεί την ομάδα εργασίας λόγω «επανεξέτασης του αντικειμένου της». Τι επέβαλε αυτή την απόφαση δεν το γνωρίζουμε. Αυτό που γνωρίζουμε είναι πως χάνεται χρόνος σε ένα σημαντικό πεδίο που επιβάλλεται να ρυθμιστεί.
Η IDEAL Holdings
Η IDEAL Holdings παρουσίασε εντυπωσιακή αύξηση στα οικονομικά της μεγέθη για το πρώτο εξάμηνο του 2024, με κάποιους όμως εκ των αναλυτών να εστιάζουν στην μεγάλη αύξηση του καθαρού δανεισμού της εταιρείας. Ο καθαρός δανεισμός της IDEAL Holdings αυξήθηκε από τα 57,3 εκατ. ευρώ την 31η Δεκεμβρίου 2023 στα 68,8 εκατ. ευρώ την 30η Ιουνίου 2024, σημειώνοντας αύξηση κατά περίπου 11,5 εκατ. ευρώ μέσα σε έξι μήνες. Αυτό έγινε παρά την πώληση του 100% της Astir Vitogiannis S.A. και τη μεταφορά καθαρού δανεισμού ύψους 11,3 εκατ. ευρώ εκτός του ισολογισμού της. Ωστόσο, είναι λάθος να εξετάζεται η αύξηση του καθαρού δανεισμού της εταιρείας αποσπασματικά. Γιατί;
Ο δείκτης δανεισμού προς έσοδα της IDEAL Holdings για τα έτη 2023 και 2024 δείχνει σημαντική βελτίωση, με τον δείκτη να μειώνεται από 1,14 το 2023 σε 0,37 το 2024. Αναφορικά με τον δείκτη δανεισμού προς ίδια κεφάλαια, το 2023 ήταν 0,38, ενώ το 2024 μειώθηκε σε 0,34, κάτι που δείχνει πως η εταιρεία διατήρησε τη χρηματοοικονομική της μόχλευση σε σταθερά επίπεδα, με μια μικρή βελτίωση το 2024. Τέλος, ο δείκτης καθαρού δανεισμού προς καθαρά κέρδη της IDEAL Holdings για τα έτη 2023 και 2024 δείχνει βελτίωση, με τον δείκτη να μειώνεται από 6,30 το 2023 σε 5,29 το 2024, ήτοι η αύξηση των καθαρών κερδών ήταν μεγαλύτερη από την αύξηση του καθαρού δανεισμού.
To FSRU Αλεξανδρούπολης
Αναθεωρήθηκε εκ νέου ο Κώδικας Διαχείρισης του Τερματικού Σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) «Ανεξάρτητο Σύστημα Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ) Αλεξανδρούπολης». Η αναθεώρηση αυτή, η τρίτη κατά σειρά, περιλαμβάνει αλλαγές και διευκρινίσεις για την καλύτερη λειτουργία του συστήματος, μεριμνώντας προσθετά για ζητήματα συναλλαγών. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η αντικατάσταση των εγγυητικών επιστολών που έχουν κατατεθεί, με ορισμένη προθεσμία για την προσκόμισή τους. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα στον διαχειριστή να προκαλέσει την κατάπτωση της υφιστάμενης εγγυητικής επιστολής εάν ο χρήστης δεν προσκομίσει την αντικατάστασή της εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.
Το χρονοδιάγραμμα για τον ετήσιο προγραμματισμό αναθεωρείται βάσει της νέας εκτιμώμενης ημερομηνίας έναρξης εμπορικής λειτουργίας, προσαρμοζόμενο στις τρέχουσες συνθήκες και την τελική ημερομηνία λειτουργίας. Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα στους χρήστες να καταθέτουν cash collateral αντί της εγγυητικής TUA, μια ευελιξία που είχε ζητηθεί από τους Χρήστες στο παρελθόν. Διευκρινίζεται ότι η αδυναμία του χρήστη να προσκομίσει την αντικατάσταση της εγγυητικής εντός του προβλεπόμενου χρόνου τον εντάσσει σε αθέτηση όρων, και ο διαχειριστής έχει το δικαίωμα να προκαλέσει την κατάπτωση της εν ισχύ εγγυητικής.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου
Δρακόντειοι είναι οι έλεγχοι που διενεργεί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (CySEC) για τις διαδικασίες πρόληψης νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας στις εταιρείες που εποπτεύει. Στις κυλιόμενες επιθεωρήσεις της η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου. αποκάλυψε σοβαρές αδυναμίες στο σκέλος της πρόληψης του ξεπλύματος χρήματος. Συγκεκριμένα, οι πολιτικές διαχείρισης κινδύνων και τα εγχειρίδια διαδικασιών πολλών εποπτευόμενων οντοτήτων αποδείχθηκαν γενικόλογα και μη προσαρμοσμένα στις συγκεκριμένες ανάγκες τους, ενώ οι διαδικασίες για τον εντοπισμό και την ταυτοποίηση ασυνήθιστων ή υψηλού κινδύνου συναλλαγών μετρητών ήταν ανεπαρκείς.
Παράλληλα, διαπιστώθηκε πως οι διαδικασίες δέουσας επιμέλειας πελατών και ενισχυμένης δέουσας επιμέλειας ήταν ανεπαρκείς, καθώς δεν συγκέντρωναν πληροφορίες για το οικονομικό προφίλ των πελατών, ούτε εξασφάλιζαν αποδείξεις για την ταυτοποίηση των πραγματικών δικαιούχων. Εντοπίστηκε επίσης ότι, παρά την ταξινόμηση πελατών ως υψηλού κινδύνου, δεν εφαρμόζονταν επαρκή μέτρα δέουσας επιμέλειας. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου επισήμανε ελλείψεις στην τεκμηρίωση για τις κυρώσεις των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ εντόπισε οντότητες που αγνόησαν τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (EBA).
Ενδεικτικά, η παρακολούθηση των συναλλαγών και της προέλευσης κεφαλαίων ήταν ανεπαρκής, ενώ καταγράφηκαν μεγάλες καθυστερήσεις στην αναφορά ύποπτων δραστηριοτήτων στη MOKAS, την Κυπριακή Αρχή για το Ξέπλυμα Χρήματος Τέλος, σε κάποιες περιπτώσεις οι εποπτευόμενες οντότητες δεν διασφάλισαν τη διαθεσιμότητα των απαιτούμενων εγγράφων και πληροφοριών στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, δυσχεραίνοντας την εκτέλεση των καθηκόντων της. Αν αναρωτιέστε εάν και η ελληνική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς διενεργεί ανάλογους τακτικούς κυλιόμενους ελέγχους για τις διαδικασίες πρόληψης νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η απάντηση είναι πως διενεργεί, αλλά είναι εξαιρετικά επιδερμικοί.
