Οικονομία

«Βάσιμος λόγος απόλυσης»: Τέλος εποχής με εγκύκλιο Βρούτση - Τι αλλάζει από σήμερα

«Βάσιμος λόγος απόλυσης»: Τέλος εποχής με εγκύκλιο Βρούτση - Τι αλλάζει από σήμερα
Καταργείται σήμερα, Δευτέρα 19 Αυγούστου η διάταξη για τον βάσιμο λόγο απόλυσης σύμφωνα με εγκύκλιο που πρόκειται να υπογράψει ο Γιάννης Βρούτσης.

«Η εγκύκλιος που υπογράφεται σήμερα, θα καταργήσει το πρωτοφανές και μεσαιωνικό μέτρο της ηλεκτρονικής καταγραφής του λόγου της απόλυσης ή "ηλεκτρονικό φακέλωμα"» δήλωσε ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης, στο ραδιοφωνικό σταθμό «ΘΕΜΑ 104,6».

«Πρόκειται για την κατάργηση ενός άρθρου το οποίο ήρθε προεκλογικά. Γιατί η κυβέρνηση δεν είχε φέρει αυτήν τη διάταξη επί 4,5 χρόνια, αφού ήταν τόσο φιλοεργατική; Η ρύθμιση αυτή δεν υπάρχει στην ιστορία του εργατικού δικαίου ούτε της Ελλάδας ούτε κάποιας άλλης ευρωπαϊκής χώρας. Έφεραν μία διάταξη στο τέλος της κυβερνητικής περιόδου του ΣΥΡΙΖΑ, αμφίβολης αποτελεσματικότητας, που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Ευρώπη και τώρα ισχυρίζονται ότι αυτή η διάταξη θα έσωζε τις απολύσεις» σχολίασε ο υπουργός Εργασίας, επισημαίνοντας ότι με τα στοιχεία που παρουσίασε στη Βουλή αποδείχτηκε ότι οι απολύσεις αντιθέτως αυξήθηκαν.

Σχετικά με την τοποθέτηση του ΣΥΡΙΖΑ για το συγκεκριμένο θέμα, ο κ. Βρούτσης απάντησε ότι εκ μέρους της αντιπολίτευσης δεν υπήρξε σοβαρή και τεκμηριωμένη θέση. Όπως είπε, η προηγούμενη κυβέρνηση είναι ήδη εκτεθειμένη στη συνείδηση και τα μάτια του κόσμου. «Το συγκεκριμένο ζήτημα δεν απαντήθηκε από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ ούτε δόθηκαν εξηγήσεις» τόνισε.

Παράλληλα, ο κ. Βρούτσης υπογράμμισε: «Επιστρέφουμε σε ένα πλαίσιο εργατικού δικαίου της χώρας που επί 100 χρόνια παρείχε πολύ καλή προστασία στους εργαζόμενους, συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη, αυτό είναι αδιαμφισβήτητο. Μαζί με το βάσιμο λόγο απόλυσης, η πρώην κυβέρνηση στον ιδεοληπτικό της οίστρο να εμφανίσει μία εργατοφιλική εικόνα προς την πλευρά της αγοράς εργασίας προχώρησε σε ένα ακόμη απαράδεκτο βήμα, του οποίου η αναφορά του συμπίπτει μόνο με το 1746, στη Γαλλία, όταν υπήρχε το βιβλιάριο του εργαζομένου. Υποχρέωσαν τους εργοδότες, όταν γινόταν ο βάσιμος λόγος απόλυσης, να περιγράφουν και τα αίτια για τα οποία απέλυσαν. Έχω αναφέρει μία σειρά από παραδείγματα τα οποία θα ακολουθούν τον εργαζόμενο στον υπόλοιπο εργασιακό βίο του μέσα στο πληροφοριακό σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ", όπως είναι π.χ. ότι είναι οκνηρός και πλημμελής στα καθήκοντά του, ότι έχει ιατρικά προβλήματα, απουσιάζει αδικαιολόγητα, δεν έχει σωστή συμπεριφορά απέναντι στους άλλους συναδέλφους, ότι δεν είναι συμβατός με τη λειτουργία της επιχείρησης. Είναι πρωτοφανές να καταγράφονται τέτοια πράγματα στο όνομα ενός εργαζομένου που απολύεται».

Σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας, «αυτή η άθλια διάταξη που ενσωματώνει μέσα στο Π.Σ. "ΕΡΓΑΝΗ" ηλεκτρονικά πεδία που απαιτεί να συμπληρώνονται από τον εργοδότη για τους λόγους απόλυσης, θα καταργηθεί σήμερα και με αναδρομική ισχύ. Με αυτήν την περιγραφή, οποιοσδήποτε εργαζόμενος θα πήγαινε να χτυπήσει την πόρτα ενός επόμενου εργοδότη, για να βρει δουλειά, πολύ απλά θα του έλεγε: "άνοιξέ μου την καρτέλα σου, να δω τι είπε ο πρώην εργοδότης σου για σένα". Κι όταν θα διάβαζε ότι είναι μειωμένων ικανοτήτων ή οκνηρός, φυσικά θα επέλεγε κάποιον άλλον"» σημείωσε ο κ. Βρούτσης.

Ερωτηθείς με ποιον τρόπο θα μπορεί πλέον ο εργαζόμενος να αμυνθεί ή να προστατευθεί απέναντι στην αυθαίρετη απόλυση, ο υπουργός Εργασίας απάντησε: «Όπως γινόταν επί 100 χρόνια στην πατρίδα μας και όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη. Δεν ανακαλύπτουμε ούτε την πυρίτιδα ούτε την Αμερική. Υπάρχει απόλυτα προστατευτικό δίκαιο υπέρ του εργαζομένου. Ήταν αυτό το οποίο υπήρχε, μέχρι και τον Ιούλιο του 2019. Μέχρι τότε δεν υπήρχε αμυντικό πλαίσιο στο εργατικό δίκαιο που διεκδικούσε ο εργαζόμενος τα χρήματά του και την αποζημίωσή του; Δεν πήγαιναν εργαζόμενοι τους εργοδότες τους για καταχρηστική συμπεριφορά στα δικαστήρια; Βεβαίως και υπήρχαν όλα αυτά. Είναι κατοχυρωμένα στο εργατικό δίκαιο της χώρας, είναι κατακτήσεις μέσα στο κοινωνικό πλαίσιο αναφοράς της Ευρώπης, που έχουν μπει βαθιά στο σύστημα της οικονομίας όλων των ευρωπαϊκών χωρών. Η διάταξη που έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ, ήταν μία φωτοβολίδα, που έβλαψε περισσότερο και τους εργαζόμενους και την αγορά εργασίας. Δημιούργησε περισσότερο θόρυβο και να τα αποτελέσματα: το ηλεκτρονικό φακέλωμα εργαζομένων. Η απάντηση είναι απλή: Άνθρακας ο θησαυρός εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ, αφού η διάταξη δεν λειτούργησε προστατευτικά, αντίθετα, λειτούργησε εναντίον και των ανέργων. Στο μυαλό μας πρέπει να έχουμε πάντα και τους ανέργους. 19,2% έκλεισε η ανεργία το 2018. Δεν μπορεί να είναι στόχος καμίας κυβέρνησης άλλος, παρά να μειωθεί αυτό το υψηλό ποσοστό. Σε αυτό το πλαίσιο, προχωράμε και θα συνεχίσουμε και σε άλλες αλλαγές, για να αντιμετωπίσουμε το θέμα της αποκλιμάκωσης της ανεργίας, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο γίνεται, όσον αφορά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της. Εννοώ τη μερική απασχόληση, που σήμερα αποτελεί τη γάγγραινα της αποκλιμάκωσης, καθώς υπάρχει υποδηλούμενη εργασία, υπό το πλαίσιο των ευέλικτων μορφών απασχόλησης και χαμηλοί μισθοί» διευκρίνισε ο κ. Βρούτσης.

«Έλεγχοι παντού, εκτεταμένοι και αυστηροί»

Αναφορικά με το σχεδιασμό της κυβέρνησης για την καταπολέμηση της μαύρης εργασίας, ο υπουργός Εργασίας ανέφερε τα εξής:

«Η γραμμή που θα ακολουθήσουμε, είναι η εξής:

- Έλεγχοι παντού, εκτεταμένοι και αυστηροί. Όπου συλλαμβάνεται εργοδότης με καταχρηστική συμπεριφορά προς τον εργαζόμενο ή παραβιάζει το εργατικό δίκαιο, θα τιμωρείται αυστηρά.

Το 2012-2014, ως υπουργός έφερα μία πολύ αυστηρή διάταξη. Το πρόστιμο 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο που δεν είναι δηλωμένος. Αυτό συνδυαστικά με τη μείωση των εισφορών έφεραν αποτελέσματα.

Η αποκλιμάκωση της ανεργίας παρακολουθείται. Δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός ούτε είναι αυτόματος πιλότος. Έφερε αποτελέσματα, γιατί πέρασε στη συνείδηση κάθε επιχείρησης ότι δεν μπορεί να κοροϊδεύει το κράτος. Το βαρύ πρόστιμο λειτουργεί και υπέρ των εργαζομένων και υπέρ των συνεπών επιχειρήσεων και έπιασε τόπο. Από τότε που ανέλαβα εδώ και έναν μήνα, η πρώτη μας προτεραιότητα είναι να συνεχιστούν οι έλεγχοι. Το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, που δίνει αναφορά κατευθείαν σε εμένα και το στηρίζω, βρίσκεται παντού στην Ελλάδα. Έχω συναντηθεί με επιθεωρητές, που βρίσκονται παντού στη χώρα. Διαμέσου του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), από αύριο κλιμάκια όλων των ελεγκτών θα βρίσκονται παντού στην Ελλάδα, σε όλες τις τουριστικές και μη περιοχές, με πρώτη προτεραιότητα να ελεγχθούν επιχειρήσεις στις οποίες το ισοζύγιο που βγαίνει από το Π.Σ. "ΕΡΓΑΝΗ" δείχνει ότι οι απολύσεις είναι περισσότερες από τις προσλήψεις το μήνα Αύγουστο».

«Η μείωση των εισφορών αποτελεί κεντρική πολιτική της κυβέρνησης»

«Η μείωση των εισφορών δεν αποτελεί απλή προεκλογική τοποθέτηση, αλλά κεντρική πολιτική της κυβέρνησης» υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ο κ. Βρούτσης.

«Μέσα από τη μείωση των εισφορών, συνδυαστικά με ένα πολύ καλό ελεγκτικό σώμα, που θα παρακολουθεί την παραβατικότητα στην αγορά εργασίας και με ένα αναπτυξιακό πολιτικό περιβάλλον, που έχει ήδη εμφανιστεί στη χώρα μας με την αλλαγή της κυβέρνησης, θα διαμορφώσουμε όλο το θεσμικό πλαίσιο μέσα από το οποίο θα αυξηθούν οι προσλήψεις στη χώρα, θα μειωθεί το μη μισθολογικό κόστος, που βρίσκεται σήμερα στο 40,56%. Μέσα από αυτήν τη μείωση, που θα γίνει σε βάθος πενταετίας και το ύψος της θα είναι πέντε μονάδες, θα διαμορφώσουμε ένα κλίμα και ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο θα γίνονται ευκολότερα προσλήψεις και θα είναι ελκυστικότερες, συνδυαστικά με τη νομιμότητα στην αγορά εργασίας» υποστήριξε ο υπουργός Εργασίας.

Όπως αποσαφήνισε, η μείωση των εισφορών θα γίνει σταδιακά. «Κάθε χρόνο, θα υπάρχει ένα ποσοστό μείωσης στις ασφαλιστικές εισφορές του μη μισθολογικού κόστους, της μισθωτής εργασίας. Σε βάθος πενταετίας, θα είναι πέντε μονάδες. Πρόκειται για μεγάλη μείωση. Ήδη έχει μειωθεί έξι μονάδες το 2012-2014. Η επόμενη μείωση των πέντε μονάδων θα διαμορφώσει ένα πολύ θετικό κλίμα στην αγορά εργασίας υπέρ των εργαζομένων στη χώρα μας» είπε ο κ. Βρούτσης.

Ο γνωστός εργατολόγος Γιάννης Καρούζος μιλώντας στο Dikaiologitika News αναφέρει τι ίσχυε μέχρι σήμερα σχετικά με τον «βάσιμο λόγο απόλυσης» αλλά και τι πρόκειται να αλλάξει από εδώ και στο εξής.

Πιο συγκεκριμένα, αξίζει να σημειωθεί πως ο ορισμός του βάσιμου λόγου δεν υπάρχει νομολoγιακά στη χώρα μας και θα τον επεξεργάζονταν τα δικαστήρια βάσει των διατάξεων που θα εξέδιδαν.

Ο προηγούμενος νόμος όριζε πως ο βάσιμος λόγος θα μπορούσε να συνδεθεί με:
1. την ικανότητα
2. τη συμπεριφορά τους εργαζομένου
3. τις λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης

Δηλαδή, ο εργαζόμενος μπορούσε να απολυθεί εφόσον συνέτρεχε μία από τις προηγούμενες περιπτώσεις βάσιμου λόγου.

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον προηγούμενο λόγο όταν συνέτρεχε περίπτωση βάσιμου λόγου ο εργαζόμενος που θα απολυόταν, θα εισέπραττε τη νόμιμη αποζημίωση.

Με τη νέα διάταξη Βρούτση, που κατήργησε τον βάσιμο λόγο, επιστρέφουμε στο εργασιακό καθεστώς που ίσχυε στην Ελλάδα από το 1920 και που ο εργαζόμενος μπορούσε και μπορεί να απολυθεί για οποιαδήποτε αιτία, που όμως θα μπορεί να είναι και ο βάσιμος λόγος, δηλαδή περιπτώσεις απόλυσης που συνδέονται με την ικανότητα, τη συμπεριφορά και τις λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης.

Πρακτικά αυτό σημαίνει, ότι ο εργοδότης μπορούσε και μπορεί να απολύει με την καταβολή πάντα της νόμιμης αποζημίωσης σε κάθε περίπτωση όμως, η νομολογία των δικαστηρίων όλα αυτά τα χρόνια έχει επεξεργαστεί κριτήρια κατά τα οποία, η απόλυση του εργαζομένου μπορεί να θεωρηθεί καταχρηστική και άρα απαγορεύεται.

Συνεπώς, το νομοθετικό πλαίσιο στη χώρα μας σε συνδυασμό και με αποφάσεις των δικαστηρίων είτε συντρέχει βάσιμος λόγος είτε όχι, είναι προστατευτικό για τους εργαζόμενους.

Η διαφορά συνίσταται στο ότι με τον νόμο Αχτσιόγλου (για βάσιμο λόγο) ο εργοδότης οφείλει να αποδείξει τους λόγους απόλυσης ενώ τώρα όπως και παλαιότερα ο εργαζόμενος οφείλει να αποδείξει αν προσφύγει στα δικαστήρια ότι ο εργοδότης δεν τον απέλυσε ορθώς και ότι η απόλυσή του είναι καταχρηστική.