Opinions

Μπάιντεν: Έλα όμως που το «σύστημα» δεν λειτουργεί

Γιάννης Αλμπάνης Γιάννης Αλμπάνης
Μπάιντεν: Έλα όμως που το «σύστημα» δεν λειτουργεί
Στο editorial των New York Times διαβάζουμε ότι ο Τζο Μπάιντεν «συμφωνώντας να παραιτηθεί όταν λήξει η θητεία του τον Ιανουάριο, αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα το κόμμα του να είναι σε θέση να προστατεύσει το έθνος από τους κινδύνους της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία».

Το editorial προσθέτει: «Η πλειονότητα των Αμερικανών δήλωνε σταθερά πως δεν πίστευε ότι ο κ. Μπάιντεν θα μπορούσε να ηγηθεί του έθνους για άλλη μια θητεία, επικαλούμενη μακροχρόνιους φόβους για την ηλικία και τη φυσική του κατάσταση, οι οποίοι μάλιστα είχαν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες».

Σε αυτές τις λίγες αράδες της κορυφαίας αμερικανικής εφημερίδας που αποτελεί πυλώνα του κατεστημένου των Δημοκρατικών, συνοψίζονται οι λόγοι της παραίτησης του Μπάιντεν από την κούρσα για την προεδρία των ΗΠΑ. Αν παρέμενε υποψήφιος, ο Μπάιντεν θα έχανε σίγουρα από τον Τράμπ γιατί οι ψηφοφόροι πιστεύουν (απολύτως δικαιολογημένα) ότι η κακή κατάσταση της υγείας του δεν του επιτρέπει να ασκήσει με επάρκεια τα καθήκοντά του.

Μάχη για το αυτονόητο

Αυτό που δεν αναφέρει το editorial των New York Times είναι ότι η απόσυρση Μπάιντεν δεν υπήρξε καθόλου απλή υπόθεση. Την ώρα που ο Αμερικανός Πρόεδρος έδινε για μήνες περιεχόμενο στα παγκόσμια social media με τη συμπεριφορά του σε δημόσιες εκδηλώσεις, τόσο ο ίδιος όσο κι ένα σημαντικό τμήμα του Δημοκρατικού Κόμματος απέρριπταν πεισματικά την ιδέα της απόσυρσης από την κούρσα των εκλογών. Μόλις στις 6 Ιουλίου ο Μπάιντεν δήλωσε ότι «μόνο ο Θεός μπορεί να με βγάλει από την κούρσα».

Για να γίνει το αυτονόητο, χρειάστηκαν η τραγική επίδοση του Μπάιντεν στο πρόωρο debate με τον Τραμπ, τα μηνύματα των δημοσκοπήσεων που δεν άφηναν περιθώρια ελπίδας στους Δημοκρατικούς και, κυρίως, η απειλή των μεγάλων «χορηγών» των Δημοκρατικών ότι θα δεν θα χρηματοδοτούσαν την προεκλογική καμπάνια αν κατέβαινε τελικά ο Μπάιντεν.

Στο ένα από τα δύο κόμματα εξουσίας της ισχυρότερης χώρας του κόσμου το αυτονόητο έγινε στο παρά πέντε των εκλογών, μετά από σκληρή πολύμηνη μάχη και αφού τη κατάσταση είχε φτάσει στο μη περαιτέρω.

Μα, είναι δυνατόν;

Για να σκεφτούμε όμως για τι ακριβώς συζητάμε. Αν είχαμε στο οικογενειακό ή φιλικό περιβάλλον μας έναν ηλικιωμένο με τα συμπτώματα του Μπάιντεν, αυτομάτως θα κάναμε δύο πράγματα: Πρώτον, θα φροντίζαμε να μην τον αφήνουμε μόνο του ώστε να μη βλάψει τον εαυτό του. Δεύτερο, θα προσπαθούσαμε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες ώστε η καθημερινότητά του να μην είναι καθόλου πιεστική. Στο μέλλον όποιος-α μελετήσει την εποχή μας, θα δυσκολευτεί πολύ να πιστέψει ότι ένας άνθρωπος στην κατάσταση του Μπάιντεν κυβερνούσε την πυρηνική υπερδύναμη και παραλίγο να κατέβει ξανά για Προέδρος. Μα, είναι δυνατόν;

Ναι, είναι δυνατόν. Γιατί ζούμε σε μια εποχή όπου η δίψα για την εξουσία και οι ιδιοτελείς σκοπιμότητες στην παγκόσμια πολιτική έχουν ξεφύγει από κάθε έλεγχο και δεν κρατάνε ούτε τα προσχήματα. Ζούμε σε μια εποχή τόσο παράλογη ώστε να αποσύρεται ο Μπάιντεν από εκλογές όχι γιατί δεν είναι ικανός να κυβερνήσει (πράγμα που βλέπει όλη η ανθρωπότητα), αλλά γιατί «η πλειονότητα των Αμερικανών δήλωνε σταθερά πως δεν πίστευε ότι ο κ. Μπάιντεν θα μπορούσε να ηγηθεί του έθνους για άλλη μια θητεία», όπως γράφει (με… ειλικρίνεια) το editorial των New York Times. Δηλαδή, αν οι δημοσκοπήσεις ήταν κάπως καλύτερες, θα μπορούσε να κατέβει ξανά…

Το σύστημα δεν λειτουργεί

Θα ήταν λάθος να πιστέψουμε ότι η αχαλίνωτη δίψα για την εξουσία και η απογείωση των ιδιοτελών σκοπιμοτήτων συνιστούν αποκλειστικά φαινόμενα της εποχής μας. Αντιθέτως, αποτελούν θεμελιώδη γνωρίσματα της αστικής πολιτικής. Ωστόσο, υπό κανονικές συνθήκες λειτουργεί ένα συστημικό πλαίσιο εξουσιών που εμποδίζει τα πράγματα να ξεφύγουν από τον έλεγχο και φροντίζει να κρατιούνται τα προσχήματα. Το λεγόμενο «σύστημα» είναι ο θεματοφύλακας του γενικού συμφέροντος της ιθύνουσας τάξης.

Υπό κανονικές συνθήκες λοιπόν, αυτό που έκανε το «σύστημα» (δηλαδή το κατεστημένο του Δημοκρατικού Κόμματος) στο παρά πέντε και αφού η κατάσταση στο αμήν, έπρεπε να έχει γίνει πριν πολλούς μήνες, ώστε να είναι ανταγωνιστικό το Δημοκρατικό Κόμμα στις εκλογές και να γλιτώσουν οι ΗΠΑ την παγκόσμια γελοιοποίηση. Το ότι φτάσαμε Ιούλιο για να αποσυρθεί ο Μπάιντεν, αποτελεί ισχυρή ένδειξη ότι το «σύστημα» δεν λειτουργεί αποτελεσματικά.

Και δεν είναι η μόνη ένδειξη. Το ίδιο δεν δείχνει ότι ένας τύπος σαν τον Τραμπ είναι πολύ πιθανό να επανεκλεγεί Πρόεδρος των ΗΠΑ; Δεν είναι επίσης ένδειξη συστημικής δυσλειτουργίας ότι οι ΗΠΑ δεν βάζουν φρένο στο Ισραήλ για να μην ανατιναχτεί όλη η Μέση Ανατολή ή ότι ακολουθούν μια αλλοπρόσαλλη και αντιφατική πολιτική στην Ουκρανία;

Όλο και περισσότερο οι ΗΠΑ δίνουν την αίσθηση μιας χώρας που λειτουργεί με χαοτικό τρόπο. Μια τέτοια χώρα δεν μπορεί να ηγείται του κόσμου.