Την ίδια ώρα που σύσσωμες οι κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη κάνουν εκστρατεία να διώξουν τα κινητά από τα σχολεία, να αντιμετωπίσουν τον εθισμό των παιδιών στις οθόνες και να περιορίσουν τα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού στην Ελλάδα θεσπίσαμε και μάλιστα με νόμο τη φιλοσοφία «Το κινητό στην τσάντα». Η κυβέρνηση και η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας πανηγυρίζουν για την απόφαση που επί της ουσίας δεν ακολουθεί ούτε το πνεύμα αλλά ούτε την λογική που προαναφέραμε.
Μάλιστα, αποφασίστηκε η απαγόρευση εμφανούς κατοχής και χρήσης κινητού τηλεφώνου στα σχολεία και επ΄ουδενί η ρητή και κατηγορηματική χρήση και κατοχή του. Δηλαδή ο μαθητής μπορεί να το έχει στη τσάντα του και να το χρησιμοποιεί με την προυπόθεση να μην γίνεται σε κοινή θέα γιατί θα τιμωρηθεί. Η αντίφαση είναι μεγάλη και όπως λένε και οι ίδιοι οι μαθητές δεν αλλάζει απολύτως τίποτα από φέτος μιας και όλα τα παιδιά ούτως η άλλως το χρησιμοποιούν εντός μαθήματος σκαρφιζόμενα άπειρες πατέντες για να μην πιαστούν από τους εκπαιδευτικούς.
Για να μην αναφερθούμε στο γεγονός ότι ουδέποτε επιτρεπόταν η χρήση κινητού στα σχολεία και μάλιστα στην σχετική εγκύκλιο που είναι σε ισχύ τα τελευταία χρόνια ορίζεται ότι η απαγορεύεται η χρήση κινητού τηλεφώνου στα σχολεία. Με τις πρόσφατες ανακοινώσεις του το Υπουργείο Παιδείας παρακάμπτει(!) την εγκύκλιο και μιλά για απαγόρευση εμφανούς κατοχής και χρήσης. Οπότε κάθε άλλο παρά εντασσόμαστε όπως τονίζεται κυβερνητικά «στη λίστα των ευρωπαϊκών χωρών που προχωρούν στην απαγόρευση της χρήσης κινητού τηλεφώνου στα σχολεία.» Δεν τα απαγορεύουμε απλά τιμωρούμε την χρήση τους - προσοχή την εμφανή χρήση- αν δεν σε πιάσει ο εκπαιδευτικός η πράξη είναι ως μη γενόμενη.
Απαγορεύονται τα «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα στο Βέλγιο
Και ενώ λοιπόν στη χώρα μας κάνουμε τα στραβά μάτια στη χρήση κινητού στα σχολεία και χρυσώνουμε το χάπι θεσπίζοντας «Το κινητό στην τσάντα» διαβάζουμε τι συμβαίνει στο Βέλγιο με τα κινητά στα σχολεία και αντιλαμβανόμαστε τι σημαίνει απαγορεύω το κινητό στα σχολεία. Σύμφωνα με το Politico, τα παιδιά ξεκινούν τη μέρα τους στο Διεθνές Σχολείο Bogaerts κοντά στις Βρυξέλλες βάζοντας τα smartphones τους σε ένα ντουλάπι.
«Αν τα πιάσουμε με ένα τηλέφωνο, το κατάσχουμε και τους το επιστρέφουμε στο τέλος της ημέρας», δήλωσε ο διευθυντής του σχολείου, David Bogaerts.
Εκατοντάδες σχολεία στις Βρυξέλλες και στη νότια περιοχή της Βαλλονίας του Βελγίου πρόκειται να ακολουθήσουν το παράδειγμα του ιδρύματος. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η νέα κυβέρνηση της γαλλόφωνης κοινότητας ανακοίνωσε σχέδια για την απαγόρευση της χρήσης smartphone στα δημοτικά σχολεία και στα τρία πρώτα έτη της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης απαγορεύεται εφεξής να έχουν μαζί τους τα κινητά τους τηλέφωνα. Μάλιστα, η απόφαση αυτή αφορά 132.600 μαθητές σε 373 γαλλικά σχολεία. Η απαγόρευση της χρήσης των «έξυπνων» κινητών τηλεφώνων ισχύει από τις 26 Αυγούστου για τους μαθητές σχολείων στις βελγικές περιοχές όπου ομιλείται η γαλλική γλώσσα και στις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με την απόφαση που έλαβε το Εκπαιδευτικό Δίκτυο Βαλλονίας-Βρυξελλών (WBE), από το ακαδημαϊκό έτος 2024-2025, που ξεκίνησε στις 26 Αυγούστου, σε 373 σχολεία που προσφέρουν εκπαίδευση στα γαλλικά, μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης απαγορεύουν να παίρνουν μαζί τους smartphone. Η απαγόρευση θα περιλαμβάνει 132.600 μαθητές. Στο φλαμανδικό τμήμα της χώρας, η κυβέρνηση αναμένεται να συμφωνήσει σε μια τέτοια απαγόρευση. Στο Βέλγιο, όλα τα σχολεία ακολουθούν τους δικούς τους κανόνες, ορισμένα απαγόρευσαν όλα τα είδη ηλεκτρονικών συσκευών στα σχολεία, ενώ άλλα δείχνουν ευελιξία.
Η απαγόρευση των smartphones στην τάξη μοιάζει με εύκολη λύση εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών ότι οι συσκευές αποτελούν πηγή απόσπασης της προσοχής και εστία διαδικτυακού εκφοβισμού. Η επίδραση του υπερβολικού χρόνου χρήσης της οθόνης στην ψυχική υγεία των παιδιών έχει εκτοξευθεί στην πολιτική ατζέντα - αναφέρθηκε μάλιστα ονομαστικά από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο πρόγραμμά της για την επόμενη θητεία της.
«Τα πρώτα και τα εφηβικά χρόνια είναι κρίσιμα για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και της προσωπικότητας - και είναι επίσης περίοδοι ευπάθειας σε βλάβες από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τον υπερβολικό χρόνο στην οθόνη», έγραψε η ίδια.
Τα ποσοστά διάσπασης προσοχής στους μαθητές έχουν αυξηθεί κατακόρυφα και ο εθισμός στις οθόνες έχει παίξει σημαντικό ρόλο σε αυτό καθώς οι εφαρμογές που υπάρχουν αποτελούν το ιδανικό «τυράκι» ώστε ο μαθητής να παίζει με το κινητό ακόμη και εν ώρα μαθήματος αδιαφορώντας για τις συνέπειες.
Σύμφωνα με τον Bogaerts, το Snapchat, το οποίο διαθέτει λειτουργία ανταλλαγής μηνυμάτων, εξακολουθεί επίσης να είναι πολύ δημοφιλές μεταξύ των εφήβων. Μια εξίσου εφαρμογή που διχάζει είναι το TenTen, μια εφαρμογή που λειτουργεί στη λογική του walkie-talkie και επιτρέπει στους μαθητές να μιλάνε σε πρώτο χρόνο με τους μαθητές άλλων τάξεων για ό,τι συμβαίνει εκείνη την ώρα στην τάξη.
«Το κινητό στην τσάντα» είναι ξεκάθαρη παγίδα
Εφαρμογές όπως αυτές αναγκάζουν τα σχολεία να σκεφτούν «πώς να αποφύγουν τις καταχρήσεις που θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν την ομαλή διεξαγωγή των μαθημάτων», ανέφερε σε δήλωσή της η Géraldine Kamps, εκπρόσωπος της γαλλόφωνης σχολικής ομοσπονδίας Wallonie-Bruxelles Enseignement (WBE). Υπό το πρίσμα όλων αυτών είναι ξεκάθαρη η ανάγκη για πλήρη και καθολική απαγόρευση των smartphones από τα σχολεία στο Βέλγιο. Ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι απαγορεύσεις επιβάλλονται επειδή προηγούμενες, λιγότερο δρακόντειες προσπάθειες ρύθμισης της χρήσης smartphone μέσα στις σχολικές αίθουσες είχαν ήδη αποτύχει.
UNESCO: Να απαγορευτούν τα κινητά στα σχολεία
Ας μην γελιόμαστε ένα από τα βασικά προτάγμα της εκπαίδευσης σήμερα είναι ο εξοστρακισμός των κινητών από τα σχολεία. Η UNESCO έχει τοποθετηθεί επί του θέματος και πλέον είναι στο χέρι των κυνερνήσεων να λάβουν δραστικά μέτρα στη μάχη κατά της οθόνης.
Με έκθεσή του ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) το 2023 ζητησε την απαγόρευση των smartphones στα σχολεία όλου του κόσμου καθώς υπάρχουν πολλά επιστημονικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η υπερβολική χρήση κινητών τηλεφώνων συνδέεται με μειωμένες εκπαιδευτικές επιδόσεις και ότι τα υψηλά επίπεδα χρόνου στην οθόνη έχουν επιπτώσεις στη συναισθηματική σταθερότητα των παιδιών. Παράλληλα στην έκθεσή της είχε τονίσει ότι η απαγόρευση των smartphones στέλνει ένα σαφές μήνυμα ότι η ψηφιακή τεχνολογία στο σύνολό της, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, θα πρέπει πάντα να υποτάσσεται σε ένα «ανθρωποκεντρικό όραμα» της εκπαίδευσης και ποτέ να μην υποκαθιστά την πρόσωπο με πρόσωπο αλληλεπίδραση με τους εκπαιδευτικούς, η οποία πέρα από το αυστηρά μαθησιακό αποτέλεσμα καλλιεργεί και τη συναισθηματική νοημοσύνη.
«Η ψηφιακή επανάσταση έχει αμέτρητες δυνατότητες αλλά, όπως έχουν εκφραστεί προειδοποιήσεις για το πώς πρέπει να ρυθμιστεί στην κοινωνία, πρέπει να δοθεί παρόμοια προσοχή στον τρόπο που χρησιμοποιείται στην εκπαίδευση», υποστήριξε η γενική διευθύντρια της UNESCO, Όντρει Αζουλέι. Παράλληλα ανέφερε ότι : «η χρήση της πρέπει να στοχεύει σε βελτιωμένες μαθησιακές εμπειρίες και την ευημερία των μαθητών και των δασκάλων, όχι σε βάρος τους. Κρατήστε πρώτα τις ανάγκες του μαθητή και υποστηρίξτε τους δασκάλους. Οι διαδικτυακές συνδέσεις δεν υποκαθιστούν την ανθρώπινη αλληλεπίδραση».
