Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης δημόσιας υγείας για την ευλογιά τύπου mpox, μετά την έξαρση των λοιμώξεων στη Δημοκρατία του Κονγκό, που εξαπλώθηκαν και στις γειτονικές χώρες.
Αυτή είναι η δεύτερη φορά που ο ΠΟΥ κηρύσσει παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία την τελευταία διετία λόγω της ευλογιάς τύπου mpox.
Ο χαρακτηρισμός της έξαρσης μιας νόσου ως «κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία, διεθνούς ενδιαφέροντος»- το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού του ΠΟΥ- μπορεί να επιταχύνει την έρευνα, τη χρηματοδότηση, τα διεθνή μέτρα δημόσιας υγείας και τη συνεργασία για τον περιορισμό της, σημειώνει το Reuters.
Νέα μετάλλαξη μεταδίδεται πιο εύκολα
Η έξαρση στη Δημοκρατία του Κονγκό ξεκίνησε με την εξάπλωση ενός στελέχους, γνωστό ως I, όμως μία νέα μετάλλαξη, η Ib φαίνεται να μεταδίδεται πιο εύκολα από τη στενή επαφή, μεταξύ άλλων τη σεξουαλική.
Από τη Δημοκρατία του Κονγκό εξαπλώθηκε σε άλλες χώρες, ανάμεσά τους οι: Κένυα, Ρουάντα, Μπουρούντι και Ουγκάντα, προκαλώντας την αντίδραση του ΠΟΥ.
«Είναι ξεκάθαρο ότι είναι απαραίτητη η συντονισμένη διεθνής αντίδραση, προκειμένου να σταματήσουν αυτές οι εξάρσεις και να σωθούν ζωές», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Τέντρος Άντανομ Γκεμπρεγέσους.
Έως τώρα φέτος στην Αφρική έχουν καταγραφεί 17.000 ύποπτα κρούσματα ευλογιάς τύπου mpox και 517 θάνατοι. Οι λοιμώξεις έχουν αυξηθεί κατά 160% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, σύμφωνα με τα Αφρικανικά Κέντρα για τον Έλεγχο και την Πρόληψη Ασθενειών. Κρούσματα έχουν καταγραφεί σε συνολικά 13 χώρες.
Ένα διαφορετικό στέλεχος της ευλογιάς τύπου mpox (IIb) εξαπλώθηκε παγκοσμίως το 2022, κάτι που είχε κάνει τον ΠΟΥ να κηρύξει έκτακτη κατάσταση δημόσιας υγείας, η οποία έληξε έπειτα από 10 μήνες.
Τι είναι η ευλογιά τύπου mpox
Η ευλογιά τύπου mpox- ή ευλογιά των πιθήκων όπως ήταν παλιότερα γνωστή- είναι σπάνια ιογενής λοίμωξη, η οποία μεταδίδεται κυρίως από άγρια ζώα που απαντώνται σε περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής, αναφέρει ο ΕΟΔΥ. Ο ιός mpox είναι γενετικά παρόμοιος με εκείνον της ευλογιάς, αλλά λιγότερο μεταδοτικός και με πιο ήπια συμπτώματα.
Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες/σωματικά υγρά του πάσχοντος ή/και μολυσμένα αντικείμενα, καθώς και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής σε μικρή απόσταση.
Τα συμπτώματα
Τα συμπτώματα της ευλογιάς τύπου mpox περιλαμβάνουν:
- πυρετό
- πονοκέφαλο
- μυαλγίες
- οσφυαλγία
- λεμφαδενοπάθεια
- ρίγος
- εξάντληση
Επίσης, συνήθως εμφανίζεται χαρακτηριστικό εξάνθημα 1-5 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Παρότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία, οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν πλήρως σε λίγες εβδομάδες, σημειώνει ο ΕΟΔΥ.
Σε ποιους συνιστάται το εμβόλιο
Υπενθυμίζεται ότι από τις 22 Ιουλίου έχει ξεκινήσει στην Ελλάδα εμβολιασμός έναντι της ευλογιάς τύπου mpox.
Για ποιους συνιστάται το εμβόλιο, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ:
Το εμβόλιο Jynneos συνιστάται για άτομα ηλικίας 18 ετών και άνω που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό ευλογιάς mpox και ανήκουν στις παρακάτω κατηγορίες υψηλού κινδύνου:
- Άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες, άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες και γυναίκες και διεμφυλικά άτομα. Όλα τα άτομα από τις παραπάνω ομάδες θεωρούνται αυξημένου κινδύνου αν έχουν πρόσφατο ιστορικό πολλαπλών ερωτικών συντρόφων, δηλαδή όσοι έχουν περισσότερους από 5 ευκαιριακούς συντρόφους ή έχουν μολυνθεί από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (ένα τουλάχιστον) τους τελευταίους 3 μήνες.
- Επαγγελματίες υγείας οι οποίοι εργάζονται σε χώρους με υψηλό κίνδυνο έκθεσης στον ιό της ευλογιάς mpox (π.χ. εργαστήρια, ειδικές μονάδες).
- Άτομα τα οποία έχουν έρθει σε στενή σωματική επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα του ιού της ευλογιάς mpox, σε διάστημα 4 έως και 14 ημερών μετά από την έκθεση, εφόσον δεν έχουν αναπτύξει συμπτώματα, ανεξαρτήτως φύλου.
- Άτομα που έχουν συχνή και στενή επαφή με τις προηγούμενες κατηγορίες.
- Μεταξύ των ατόμων που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες, ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο εμβολιασμός των ανοσοκατασταλμένων ατόμων.
