Ελλάδα

Μετακομίζει η «Κοιμωμένη» του Χαλεπά

Μετακομίζει η «Κοιμωμένη» του Χαλεπά
Για λίφτινκ και «μετακόμιση» ετοιμάζεται «Η Κοιμωμένη» του Γιαννούλη Χαλεπά η οποία εδώ και 140 χρόνια βρίσκεται στο Α’ Κοιμητήριο Αθήνας.

Το λίφτινκ λόγω της φθοράς του χρόνου θα γίνει από τα εργαστήρια της Εθνικής Πινακοθήκης και η «μετακόμιση» της αφορά την Τήνο. Ωστόσο την τύχη του διάσημου γλυπτού θα την αποφασίσει το Δημοτικό Συμβούλιο Αθήνας, στην συνεδρίαση της ερχόμενης Πέμπτης.

Το «Πανελλήνιο Ιερό Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας της Τήνου» στο οποίο ανήκει το γλυπτό, σύμφωνα με την πιο ισχυρή διαθήκη από τις δύο που έχουν γίνει γνωστές από τους τελευταίους απόγονους της οικογένειας Αφεντάκη μέλος της οποίας υπήρξε η «Η Κοιμωμένη» κατά κόσμον Σοφία Αφεντάκη ζητά από το δήμο να μεταφερθεί το γλυπτό προς αποκατάσταση της φθοράς που του έχουν προκαλέσει τα χρόνια αλλά και οι κακοί καθαρισμοί του. Την αποκατάσταση θα την κάνει η Εθνική Πινακοθήκη. Ωστόσο το Ίδρυμα ζητά και την μελλοντική προστασία του γλυπτού από τα καιρικά φαινόμενα και τους πιθανούς βανδαλισμούς κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει πλέον να εκτίθεται σε κλειστό φυλασσόμενο χώρο και όχι βέβαια στο Α’ Κοιμητήριο. Στην θέση του θα τοποθετηθεί πιστό γύψινο αντίγραφο, ενώ το πραγματικό δεν αποκλείεται να γυρίσει στην γενέτειρα του γλύπτη και να εκτίθεται εκεί.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο δήμος Αθηναίων είναι πολύ σκεπτικός στο αν θα επιτρέψει την μεταφορά του γλυπτού χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι θέλει να διαβρώνεται από τον χρόνο. Ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο θέμα της μεταφοράς του γλυπτού έχει ήδη αναβληθεί μια φορά από το Δημοτικό Συμβούλιο.

Η «Κοιμωμένη » βρίσκεται στο Α’ Κοιμητήριο από το 1877. Ένα χρόνο πριν ο Χαλεπάς επέστρεψε στην Αθήνα, όπου άνοιξε δικό του εργαστήριο και την επόμενη χρονιά άρχισε να δουλεύει το πιο διάσημο γλυπτό του, την «Κοιμωμένη» για τον τάφο της Σοφίας Αφεντάκη στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.

Η «Κοιμωμένη», η 18χρονη κόρη της οικογένειας Αφεντάκη, η Σοφία ή Σοφή όπως την αποκαλούσαν οι οικείοι της, πέθανε από φυματίωση. Η νεότητα, η αγνότητα και η γαλήνη της αποτυπώθηκαν από τη σμίλη του Χαλεπά. Η κόρη των Αφεντάκη της μεγάλης και πλούσιας οικογένειας από την Κίμωλο γεννήθηκε το 1855 και πέθανε το 1873.

Ο μύθος
Η τραγική ιστορία του θανάτου ενός νέου κοριτσιού ενέπνευσε μια σειρά άρθρων του Σπύρου Σ. Δενδρινού, με τίτλο «η Κοιμωμένη – Το τρυφερό ρομάντζο της Σοφίας Αφεντάκη», που πρωτοδημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Προοδευτικός Φιλελεύθερος στις αρχές της δεκαετίας του ’50 σε συνέχειες σαν “λαϊκό ανάγνωσμα” και επανεκτυπώθηκαν σε βιβλίο από τις εκδόσεις Φιλιππότη με εισαγωγή της ΜάρωςΒαμβουνάκη. Όπως περιγράφεται στην παρουσίαση της ιστορίας “Ασχολείται με τη σύντομη αλλά αστραφτερή ζωή της Κοιμωμένης πριν κοιμηθεί. Με το περιβάλλον και το θανάσιμο ειδύλλιό της με Ιταλό τενόρο που συνάντησε μοιραία στην Οπερα της Νάπολης, πριν καλέσουν τον αλλόκοτο Τήνιο γλύπτη να τη μελετήσει στο φέρετρο και να γνωρίσει το ωραίο της πρόσωπο σε νεκρικό πια προσωπείο. […] Το έργο γράφτηκε σε χρόνια δύσκολα για τις αστικές ελληνικές κοινωνίες, που μελετούσαν ρομάντζα και άκουγαν λυγμικά τανγκό στο ραδιόφωνο, αναζητώντας σύντομα παραμύθια στη δύσκολη πεζή βιοτή”.
Η ιστορία ήταν εντελώς ανυπόστατη, μιλάμε για ένα ειδύλλιο ανάμεσα στη 18χρονη Σοφία και τον Ιταλό τενόρο Τζιοβάνι Ματέο Μάριο, ο οποίος ήταν τότε 68 ετών και φυσικά δεν αυτοκτόνησε αλλά πέθανε από στηθάγχη στις 11 Δεκεμβρίου του 1883. Παρόλη την ανυπόστατη ιστορία, η μυθοπλασία φέρνει σε πρώτο πλάνο τον χαμό της δεκαοκτάχρονης. Και στο τέλος ο …Μύθος γεννήθηκε