Οι αεροπορικές επιδρομές στην Υεμένη κατά των ανταρτών Χούθι - έπειτα από εβδομάδες επιθέσεων στην Ερυθρά Θάλασσα και μόλις δυο ημέρες μετά το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα μπαράζ πυραύλων - στρέφει για ακόμη μία φορά τα βλέμματα στον πολυετή πόλεμο που μαίνεται στο φτωχότερο κράτος του αραβικού κόσμου.
Όπως σημειώνεται σε ανάλυση του Associated Press, παρότι οι ΗΠΑ έχουν πραγματοποιήσει σειρά αεροπορικών επιδρομών κατά των υποστηριζόμενων από το Ιράν πολιτοφυλακών σε Ιράκ και Συρία, από τις 17 Οκτωβρίου μέχρι και χθες Πέμπτη ο αμερικανικός στρατός δεν είχε προβεί σε αντίποινα κατά των Χούθι στην Υεμένη.
Αυτή η απροθυμία αντανακλούσε τις ευρύτερες ανησυχίες της κυβέρνησης Μπάιντεν για την ανατροπή της κλονισμένης εκεχειρίας στη χώρα που θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια ευρύτερη σύγκρουση στην περιοχή. Επιχειρώντας να διατηρήσει τις λεπτές ισορροπίες που έχουν διαμορφωθεί στη μαστιζόμενη από τις συγκρούσεις Υεμένη, ο Λευκός Οίκος προτιμούσε να απέχει από μέτρα που θα μπορούσαν να ανοίξουν ένα νέο πολεμικό μέτωπο. Σημειώνεται πως το τελευταίο διάστημα οι υποστηριζόμενες από το Ιράν πολιτοφυλακές έχουν εκτοξεύσει drones, ρουκέτες ή βαλλιστικούς πυραύλους κοντινής εμβέλειας σε αμερικανικές βάσεις στο Ιράκ 53 φορές και στη Συρία 77 φορές.
Όλα αυτά όμως μέχρι την Τρίτη, οπότε οι Χούθι εξαπέλυσαν το μεγαλύτερο μπαράζ επιθέσεων σε πλήθος διεθνών εμπορικών και πολεμικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα.
Η έκταση και η σοβαρότητα της επίθεσης προκάλεσε διεθνή καταδίκη και φαίνεται πως περιόρισε τις επιλογές των ΗΠΑ, που είχαν άλλωστε πολλάκις προειδοποιήσει ότι τυχόν περαιτέρω επιθέσεις θα επέφεραν ουσιαστική απάντηση.
Footage reported to be showing US and UK strikes against Houthi targets tonight in Saada. pic.twitter.com/erNsXCI9pW
— Clash Report (@clashreport) January 11, 2024
Πράγματι, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο έπληξαν τις δυνατότητες των πυραύλων, των ραντάρ και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών των Χούθι για να μειώσουν την ικανότητα της ομάδας να πραγματοποιήσει περισσότερες επιθέσεις όπως το μπαράζ της Τρίτης.
«Οι επιθέσεις αυτές έρχονται ως άμεση αντίδραση στις άνευ προηγουμένου επιθέσεις των Χούθι εναντίον της διεθνούς ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης βαλλιστικών πυραύλων κατά πλοίων για πρώτη φορά στην ιστορία» δήλωσε σχετικά ο Μπάιντεν.
«Οι επιθέσεις αυτές έθεσαν σε κίνδυνο προσωπικό των ΗΠΑ, εργαζόμενους του εμπορικού ναυτικού και εταίρους μας, το διεθνές εμπόριο, και απείλησαν την ελευθερία της ναυσιπλοΐας», σημείωσε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ, ανακοίνωσε ότι η βρετανική βασιλική πολεμική αεροπορία, επιχειρώντας στο πλευρό των ΗΠΑ - με την υποστήριξη της Ολλανδίας, του Καναδά και του Μπαχρέιν - εξαπέλυσε «στοχευμένα πλήγματα» εναντίον «στρατιωτικών εγκαταστάσεων» των ανταρτών Χούθι στην Υεμένη.
Τα αμερικανικά και βρετανικά πλήγματα εναντίον των Χούθι στην Υεμένη είχαν στόχο υποδομές όπως ραντάρ και εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για να εξαπολύονται drones και πύραυλοι, ώστε να μειωθούν οι δυνατότητές τους να πλήττουν εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν.
USA und Großbritannien fliegen Angriffe auf Huthi im Jemen https://t.co/auLL9vRZea pic.twitter.com/o14Ax2kPLa
— WELT (@welt) January 12, 2024
Πώς αντιδρούν Ιράν, Ρωσία και Σαουδική Αραβία
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε την Παρασκευή ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Νάσερ Καναάνι, τονίζεται πως η Ισλαμική Δημοκρατία «καταδικάζει σθεναρά» τα πυραυλικά πλήγματα.
«Καταδικάζουμε σθεναρά τις στρατιωτικές επιθέσεις που διεξήχθησαν το πρωί από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο εναντίον πόλεων της Υεμένης. Τις θεωρούμε καθαρή παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Υεμένης, του διεθνούς δικαίου, των (διεθνών) κανονισμών και δικαιωμάτων».
Από την πλευρά της, η διπλωματία της Ρωσίας γνωστοποίησε σήμερα πως ζητά να συνεδριάσει εκτάκτως το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών προκειμένου να συζητήσει τα πυραυλικά πλήγματα στην Υεμένη.
Η Σαουδική Αραβία, τέλος, προσπάθησε γρήγορα να πάρει αποστάσεις από τις επιθέσεις, σε μια προσπάθεια να μην διαταρράξει τις ήδη τεταμένες σχέσεις με το Ιράν. Το Ριάντ ανακοίνωσε πως παρακολουθεί με «ανησυχία» τις εξελίξεις και κάλεσε σε «αυτοσυγκράτηση» κρίνοντας πως πρέπει να «αποφευχθεί η κλιμάκωση».
Σημειώνεται πως στην Υεμένη επικρατεί εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο σχετική ηρεμία, στο πλαίσιο προσπάθειας του ΟΗΕ για ειρήνευση. Η Σαουδική Αραβία διεξάγει συνομιλίες με τους Χούθι, καθώς επιθυμεί να απεμπλακεί από τον πόλεμο και να επικεντρωθεί στην χάραξη οικονομικής πολιτικής.
Η κήρυξη του πολέμου στο Ισραήλ και η επιχείρηση Prosperity Guardian
«Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Υεμένης εκτελούν το καθήκον τους και στέκονται στο πλευρό του παλαιστινιακού λαού» ανέφερε πίσω στις 31 Οκτωβρίου ο στρατιωτικός εκπρόσωπος των Χούθι - σε μια δήλωση που σήμανε την κήρυξη του πολέμου στο Ισραήλ από την Υεμένη.
Οι Χούθι της Υεμένης είχαν εκτοξεύσει τότε «μεγάλο αριθμό» βαλλιστικών πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών προς το Ισραήλ, προειδοποιώντας για «περισσότερες επιθέσεις που θα ακολουθήσουν... έως ότου σταματήσει η ισραηλινή επιθετικότητα».
Το αμέσως επόμενο διάστημα οι Χούθι όχι μόνο κλιμάκωσαν τις επιθέσεις τους στην Ερυθρά Θάλασσα αλλά άρχισαν να στοχεύουν και πλήθος ξένων πλοίων ως απάντηση στην επίθεση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας.
«Σε ό,τι αφορά τις θαλάσσιες επιχειρήσεις, είναι σε πλήρη εξέλιξη, και ίσως να μην περάσουν 12 ώρες χωρίς επιχείρηση», ανέφερε περί τα μέσα Δεκεμβρίου ο εκπρόσωπος της οργάνωσης και βασικός διαπραγματευτής Μοχάμεντ Αμπντεσαλάμ στο τηλεοπτικό σταθμό al Jazeera. Ήταν τότε που ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ ανακοίνωνε τον σχηματισμό συμμαχίας 10 χωρών για την αντιμετώπιση των επανειλημμένων επιθέσεων στην Έρυθρα Θαλάσσα.
«Αυτές οι παράνομες επιθέσεις είναι μια απαράδεκτη απειλή στην παγκόσμια οικονομία που υπονομεύουν την περιφερειακή ασφάλεια και απειλούν να οδηγήσουν σε αύξηση τις τιμές των καυσίμων», ανέφερε ο Βρετανός υπουργός Άμυνας Γκραντ Σαπς σε ανακοίνωσή του. «Είναι ένα διεθνές πρόβλημα που απαιτεί μια διεθνή λύση».
Ποιοι είναι οι Χούθι και ποια η σχέση τους με το Ιράν
Οι Χούθι ανήκουν σε μια φυλή από τη βορειοδυτική επαρχία Σαάντα και είναι οπαδοί της σέκτας των Ζαϊντί του σιιτικού Ισλάμ - αποτελώντας το 35-40% των Μουσουλμάνων στην Υεμένη.
Μετά την ενοποίηση της Βόρειας και της Νότιας Υεμένης το 1990, οι Χούθι διεξήγαγαν μια σειρά εξεγέρσεων με αποτέλεσμα το 2014 να βρεθεί υπό τον έλεγχό τους η πρωτεύουσα Σαναά.
Ο εμφύλιος πόλεμος στη χώρα μαίνεται μέχρι σήμερα - ενώ οι Χούθι ασκούν de facto έλεγχο στο μεγαλύτερο τμήμα της βόρειας Υεμένης και πολεμούν ανοιχτά τη Σαουδική Αραβία.
Πίσω το 2015, το Reuters σε δημοσίευμά του ισχυριζόταν ότι το Ιράν έχει προμηθεύσει με όπλα και χρήματα την σιιτική πολιτοφυλακή των Χούθι, ενώ είχε εκπαιδεύσει και μέλη της πριν την κατάληψη της πρωτεύουσας της Υεμένης, στο πλαίσιο των προσπαθειών της Τεχεράνης να επιβληθεί στην περιφερειακή μάχη ισχύος με τη Σαουδική Αραβία.
Το πόση ακριβώς στήριξη είχε παράσχει τότε το Ιράν παρέμεινε ασαφές, ωστόσο το Reuters είχε συγκεκριμένα στοιχεία - από πηγές της Υεμένης, της Δύσης και του Ιράν - για την ιρανική στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη προς τους Χούθι πριν και μετά την κατάληψη της Σαναά στις 21 Σεπτεμβρίου.
Σημειώνεται πως οι Χούθι άρχισαν να επιτίθενται κατά της Σαουδικής Αραβίας μετά την παρέμβασή της στον πόλεμο της Υεμένης το 2015.
Οι αντάρτες Χούθι έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους προς τους Παλαιστίνιους και έχουν απειλήσει το Ισραήλ από την πρώτη ημέρα της έναρξης των εχθροπραξιών. Ανήκουν στον «άξονα της αντίστασης» που αντιτίθεται στο Ισραήλ και τις ΗΠΑ, ενώ έχουν εξαπολύσει σειρά επιθέσεων στην περιοχή μετά τις 7 Οκτωβρίου. Στο πλαίσιο αυτού του «άξονα», οι ιρακινές πολιτοφυλακές, υποστηριζόμενες από το Ιράν, επιτίθενται εναντίον των αμερικανικών δυνάμεων στο Ιράκ και τη Συρία, ενώ το λιβανέζικο κίνημα Χεζμπολάχ ανταλλάσσει πυρά με τις ισραηλινές δυνάμεις στη μεθόριο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
