Λίγες ημέρες πριν από τη Σύνοδο όπου οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα αποφασίσουν για το μέλλον της ΕΕ, το Renew Europe - ένα από τα τρία κόμματα που η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ήλπιζε ότι θα την υποστηρίξει για μια δεύτερη θητεία ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - χάνει έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Τα απλά μαθηματικά καθιστούν την κατάσταση πολύ δύσκολη για τη φον ντερ Λάιεν», δήλωσε ο Γιακόμπ Μορόζα Ράσμουσεν, πρώην γενικός γραμματέας του πανευρωπαϊκού φιλελεύθερου κόμματος ALDE.
Η αιφνιδιαστική απόφαση του Τσέχου λαϊκιστή Αντρέι Μπάμπις να αποσύρει τους επτά ευρωβουλευτές του από το Renew επισφράγισε μια κακή περίοδο στην ΕΕ για τους φιλελεύθερους του Μακρόν, οι οποίοι από τις 102 έδρες που κατείχαν έπεσαν στις 74. Το Renew, που ήταν η τρίτη μεγαλύτερη ομάδα στο ευρωκοινοβούλιο, ξεπεράστηκε από τους σκληροδεξιούς Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR), όπου ανήκουν και τα «Αδέλφια της Ιταλίας» της Τζόρτζια Μελόνι.
Υπενθυμίζεται ότι ένα από τα βαριά χαρτιά των Φιλελευθέρων, ο Μαρκ Ρούτε, θα συμμετάσχει στο τελευταίο του Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αυτή την εβδομάδα πριν αναλάβει τα νέα του καθήκοντα ως γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ.
Οπως αναφέρει το Politico, η φον ντερ Λάιεν και το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα μέχρι στιγμής συνομιλούν μόνο με τους Σοσιαλιστές (S&D) και το Renew, αγνοώντας τόσο τους Πράσινους όσο και το ECR, αν και προεκλογικά η φον ντερ Λάιεν είχε αφήσει ανοιχτή την πόρτα της συνεργασίας της με τη Μελόνι.
Η φον ντερ Λάιεν θα χρειαστεί 361 ψήφους στο ευρωκοινοβούλιο (σε σύνολο 720) σε μια μυστική ψηφοφορία που πιθανόν να διεξαχθεί στις 18 Ιουλίου. Αν αθροιστούν τα μέλη του ΕΛΚ, του S&D και του Renew στο Κοινοβούλιο, φτάνουν τις 398 ψήφους. Ωστόσο, δεν θα την υποστηρίξουν όλοι στο ΕΛΚ και το S&D, ενώ το Renew αποδυναμώνεται.
Συνασπισμός υπό πίεση
Ο μεγάλος συνασπισμός του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και της φιλελεύθερης ομάδας Renew βρίσκεται υπό πίεση: Η πλειοψηφία τους φαίνεται ακόμη πιο ισχνή χωρίς τους επτά ευρωβουλευτές του κόμματος ANO του πρώην πρωθυπουργού της Τσεχίας Αντρέι Μπάμπις.
Φοβού τις διαρροές
Για να γίνει αντιληπτό το πόσο έχει στριμωχτεί η φοντ ντερ Λάιεν, στις προηγούμενες δύο ψηφοφορίες για την προεδρία της Επιτροπής, οι ευρωβουλευτές που την στήριξαν ήταν περίπου 13% λιγότεροι από το σύνολο των ευρωβουλευτών από ΕΛΚ, S&D και Renew. Μια ανάλογη απώλεια ψήφων θα αποτελούσε μεγάλο πρόβλημα για την φον ντερ Λάιεν, αν στηριζόταν μόνο από τις ίδιες πολιτικές ομάδες.
Ωστόσο, αν οι ηγέτες της ΕΕ θεωρούν ότι η φον ντερ Λάιεν δεν θα καταφέρει να περάσει από το ευρωκοινοβούλιο, μπορούν να κερδίσουν χρόνο, διορίζοντάς την αλλά μεταθέτοντας την ψηφοφορία των ευρωβουλευτών από τον Ιούλιο στον Σεπτέμβριο - όπως συνέβη το 2009 όταν ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο επανεξελέγη πρόεδρος της Επιτροπής.
Οι εναλλακτικές της φον ντερ Λάιεν
«Το ΕΛΚ έχει κομβικό ρόλο εδώ», είπε ο Σάιμον Χιξ, καθηγητής συγκριτικής πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο στη Φλωρεντία. «Αλλά, θα είναι πολύ δύσκολο για αυτούς να συγκεντρώσουν μια σταθερή πλειοψηφία».
Δεν υπάρχουν πραγματικές εναλλακτικές λύσεις για τη φον ντερ Λάιεν, υποστηρίζει ο καθηγητής, προσθέτοντας ότι προσφέροντας στη Μελόνι ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο αντιπροεδρίας για την Ιταλία θα μπορούσε να εξασφαλίσει την υποστήριξη των 24 ευρωβουλευτών της.
Οι Σοσιαλιστές και το Renew είναι πολύ πιο αδύναμοι από το ΕΛΚ, αλλά εξακολουθούν να είναι απαραίτητοι στο ευρωκοινοβούλιο. Ωστόσο, οι Σοσιαλιστές έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι η υποστήριξή τους δεν θα είναι εγγυημένη εάν η φον ντερ Λάιεν κάνει συμφωνία με την Μελόνι ή άλλες δυνάμεις στα δεξιά του ΕΛΚ.
Οι Πράσινοι
Οι Πράσινοι καθιστούν όλο και πιο σαφές ότι θέλουν να συμμετάσχουν στις συνομιλίες για τον συνασπισμό.
«Όποιος θέλει σταθερές πλειοψηφίες μπορεί να διαπραγματευτεί με εμάς τους Πράσινους. Είμαστε έτοιμοι», έγραψε ο Γερμανός Ράσμους Άντρεσεν στο Χ, αφού ο Μπάμπις ανακοίνωσε ότι εγκαταλείπει το Renew.
{https://x.com/RasmusAndresen/status/1804093431095919063}
Ωστόσο, σύμφωνα με το Politico, ακόμη και οι ψήφοι των Πρασίνων, οι οποίοι κατέχουν περίπου 50 έδρες, μπορεί να μην αρκούν για την επανεκλογή της φον ντερ Λάιεν, ενώ το άνοιγμά τη προς αυτούς είναι πιθανόν να προκαλέσει νέες διαρροές στο ΕΛΚ.
«Τώρα το ECR είναι σίγουρα μεγαλύτερο από το Renew. Αυτό σημαίνει ότι θα γίνουν λίγο πιο σκληροί», εκτιμά ο πρώην γενικός γραμματέας του ALDE (Συμμαχία Φιλελεύθερων και Δημοκρατών για την Ευρώπη) Γιακόμπ Μορόζα Ράσμουσεν.
