Οι πομποί διάσωσης των αεροπόρων
Πρόκειται για μια υπόθεση που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως νεοελληνική γραφειοκρατική παραφροσύνη, αλλά έχει σοβαρές συνέπειες που μπορεί να κοστίσουν ζωές. Από το 2003, ήτοι εδώ και 21 ολόκληρα χρόνια, εκκρεμεί το ζήτημα της προμήθειας συστημάτων για τον εντοπισμό πιλότων πολεμικών αεροσκαφών που έχουν καταπέσει και χρήζουν διασώσεως.
Η έλλειψη των εν λόγω συστημάτων έγινε προφανής για ακόμη μια φορά όταν προ τετραμήνου μαχητικό F-16 κατέπεσε κατά την διάρκεια ασκήσεως στη νησίδα Ψαθούρα και τα σωστικά ελικόπτερα έκαναν σχεδόν δύο ώρες για να εντοπίσουν τον πιλότο. Η καθυστέρηση αυτή θα μπορούσε να έχει αποβεί μοιραία, κάτι που ευτυχώς, στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν συνέβη. Αλλά γιατί το υπουργείο Εθνικής Άμυνας δεν έχει μετά από 21 ολόκληρα χρόνια προμηθευτεί το επίμαχο σύστημα διάσωσης;
Ο διαγωνισμός του 2003
Το σχετικό διαγωνισμό τον είχε κερδίσει η εταιρεία TEOTEC ΑΕ, η οποία είχε αναλάβει να προμηθεύσει την Πολεμική Αεροπορία με συστήματα της Rockwell Collins (οι πιλότοι της Πολεμικής Αεροπορίας θα εφοδιάζονταν με τους πομπούς και τα ελικόπτερα έρευνας και διάσωσης με τους αντίστοιχους δέκτες). Τι φταίει όμως και, ενώ έχουν περάσει περισσότερα από 21 χρόνια, από την κατακύρωση της σχετικής σύμβασης, ακόμη η Πολεμική Αεροπορία δεν έχει παραλάβει τα συστήματα αυτά; Η προμήθεια αποδείχθηκε τεχνικά προβληματική.
Συγκεκριμένα, οι διαστάσεις των πομπών ήταν μεγαλύτερες από τις προβλεπόμενες, γεγονός που τους καθιστούσε δύσκολους στη μεταφορά και αύξανε τον κίνδυνο τραυματισμού του πιλότου κατά την εκτίναξη του καθίσματός του. Ο αριθμός των εκ των προτέρων προγραμματισμένων μηνυμάτων που μπορούσε να στείλει ο πομπός ήταν μικρότερος από αυτόν που απαιτούνταν, δημιουργώντας προβλήματα στην επικοινωνία. Το βεληνεκές επικοινωνίας ήταν μόλις 80 ναυτικά μίλια, αντί των 125 που προβλεπόταν από τη σύμβαση, μειώνοντας δραματικά την αποτελεσματικότητα των συστημάτων.
Επιπλέον, η διάρκεια ζωής της μπαταρίας ανά φόρτιση ήταν μικρότερη από την προβλεπόμενη, υπονομεύοντας την αξιοπιστία των πομπών. Για τους παραπάνω λόγους η Πολεμική Αεροπορία αρνήθηκε να παραλάβει τους πρώτους 50 πομποδέκτες, προκαλώντας την αντίδραση της εταιρείας TEOTEC, η οποία προσέφυγε στη διαιτησία και ζήτησε αποζημίωση από το Ελληνικό Δημόσιο. Αυτό κατέστη δυνατό λόγω του τότε ισχύοντος πλαισίου προμηθειών (ΠΔ 284/1989), το οποίο υποχρέωνε το υπουργείο Εθνικής Άμυνας να παραλαμβάνει υλικά μειωμένων επιδόσεων διεκδικώντας μόνο μείωση τιμής μέσω διαιτησίας. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της TEOTEC και του υπουργείου κράτησαν για πολλά έτη, ενώ το 2015 προέκυψε νέο ζήτημα όταν η Rockwell Collins ανακοίνωσε τη διακοπή παραγωγής του συστήματος. Σε εκείνο το χρονικό σημείο, στελέχη της TEOTEC πρότειναν την κατάργηση της εκκρεμούς σύμβασης και την προσφορά του νέου συστήματος Quick Draw II της General Dynamics, το οποίο είχε σημαντικά χαμηλότερο κόστος. Για την πρόταση αυτή δεν είχαν υπάρξει αντιρρήσεις.
Η Επιτροπή Διαπραγματεύσεων του υπουργείου είχε αναγνωρίσει ότι οι ανάγκες της Πολεμικής Αεροπορίας είναι εξαιρετικά μεγάλες και ότι οι ασύρματοι διάσωσης, σε συνδυασμό με τα συστήματα Quick Draw ΙΙ, είναι απαραίτητοι. Ωστόσο, η κατάσταση περιεπλάκη περαιτέρω όταν ξέσπασε δικαστική διαμάχη εντός της προμηθεύτριας εταιρείας, μεταξύ του βασικού μετόχου και των στελεχών που διαπραγματεύτηκαν τη νέα προσφορά. Και κάπως έτσι φτάνουμε στο σήμερα.
Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας δεν έχει κηρύξει έκπτωτη την TEOTEC, παρόλο που η νέα διαπραγμάτευση ολοκληρώθηκε το 2018 και η εταιρεία δεν ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις της. Και αν και το πλέον φυσιολογικό θα ήταν η ακύρωση της σύμβασης και η αναζήτηση άλλων προμηθευτών για τους ασυρμάτους διάσωσης αυτό δεν έχει γίνει εδώ και έξι χρόνια. Και η γραφειοκρατική εμπλοκή – αν πρόκειται για τέτοια - είναι αδικαιολόγητη , καθώς μιλάμε για συστήματα χαμηλού κόστους που σώζουν ζωές.
Αρνητική καθαρή θέση
Είναι η TEOTEC σε θέση να ολοκληρώσει την προμήθεια; Δεν το ξέρουμε. Αυτό που ξέρουμε είναι πως σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις του 2022 που δημοσιεύθηκαν προ μηνών η καθαρή θέση της εταιρείας στη λήξη της χρήσης ήταν αρνητική κατά - 5,38 εκατ. ευρώ. Το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων της εταιρείας ήταν 10,34 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς τράπεζες ποσού 4,77 εκατ. ευρώ.
Το κυκλοφορούν ενεργητικό της TEOTEC ήταν μόλις 3,23 εκατ. ευρώ, ήτοι δεν κάλυπτε παρά ένα μικρό μέρος των υποχρεώσεων. Μάλιστα, στις οικονομικές καταστάσεις αναφέρεται πως η Διοίκηση της εταιρείας, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων ρευστότητας που απορρέουν από αυτές τις συνθήκες, «έχει εξαντλήσει τις προσπάθειες για τη μείωση των λειτουργικών εξόδων». Στο πλαίσιο αυτό η εταιρεία «δεν απασχολεί προσωπικό».
Η Middle Office
Προ δύο ετών ο Κώστας Μωραΐτης, έμπειρο τραπεζικό στέλεχος με θητεία σε χρηματοοικονομικούς οργανισμούς όπως η BNP Paribas, η Eurobank, η Emporiki Bank, η Alpha Bank, η Praxia Bank και η Cepal Hellas ίδρυσε την εταιρεία Middle Office, με κύριο σκοπό την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης δανείων και πιστώσεων προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και άλλους φορείς. Η Middle Office εξειδικεύεται στην προετοιμασία συμβάσεων ομολογιακών δανείων και χρηματοδοτήσεων, στην απογραφή και ψηφιοποίηση δανειακών χαρτοφυλακίων, καθώς και στην παρακολούθηση της υλοποίησης αυτών των συμβάσεων. Η ανάπτυξη της εταιρείας υπήρξε ραγδαία.
Ο κύκλος εργασιών της Middle Office αυξήθηκε από 226 χιλ. ευρώ το 2022 σε 1,208 εκατ. ευρώ το 2023 και τα αποτελέσματα προ φόρων και τόκων της αυξήθηκαν από 54 χιλ. ευρώ το 2022, σε 268 χιλ. ευρώ το 2023. Τα καθαρά κέρδη της χρήσης 2023 ανήλθαν συνολικά σε 207 χιλ. ευρώ εκ των οποίων τα 120 χιλ. ευρώ διανεμήθηκαν στους μετόχους.
Η επιτυχημένη αυτή πορεία της Middle Office, που οφείλεται στην προσφορά πρωτοπόρων και ποιοτικών υπηρεσιών, στο εξειδικευμένο προσωπικό και στην ανάπτυξη ίδιου λογισμικού, τράβηξε την προσοχή της Qualco, η Διοίκηση της οποίας πρότεινε στον Κώστα Μωραΐτη την αγορά του 70% της εταιρείας. Οι υπογραφές έπεσαν και χθες ανακοινώθηκε η συμφωνία. Αυτό που κρατάμε είναι πως η Qualco αποκτά πλέον ένα ετοιμοπόλεμο τμήμα ανάθεσης επιχειρηματικών διαδικασιών σε τρίτους (Business Process Outsourcing).
Πόθεν Έσχες
Νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης για τις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση περιλαμβάνει σημαντικές διατάξεις που στοχεύουν στη βελτίωση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας του ελέγχου των Πόθεν Έσχες.
Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου προβλέπει μεταξύ άλλων πως αίρονται για το ΓΕΜΗ, τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, και τα πιστωτικά ιδρύματα, καθώς και για τα εντεταλμένα προς τούτο φυσικά πρόσωπα αυτών, οι διατάξεις περί επαγγελματικού τραπεζικού και χρηματιστηριακού απορρήτου, συμπεριλαμβανομένου του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεων. Σημαντικό στοιχείο του νομοσχεδίου είναι η υποχρεωτική διαλειτουργικότητα των ηλεκτρονικών συστημάτων των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων με την εφαρμογή www.pothen.gr, ώστε οι δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης να συμπληρώνονται αυτόματα από τα δεδομένα που αντλούνται από τα διάφορα ηλεκτρονικά συστήματα.
Οι υπόχρεοι θα πρέπει να επιβεβαιώνουν την ορθότητα των προσυμπληρωμένων στοιχείων και να προσθέτουν ή να διορθώνουν όπου χρειάζεται, διευκολύνοντας έτσι τη διαδικασία υποβολής των δηλώσεων. Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου καθορίζονται σαφείς προθεσμίες για τη διαβίβαση των στοιχείων από τους φορείς προς την εφαρμογή www.pothen.gr και προβλέπεται πως σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις διαβίβασης των στοιχείων ή υποβολής αναληθών δηλώσεων, θα επιβάλλονται αυστηρές διοικητικές κυρώσεις για τα νομικά πρόσωπα και οντότητες, ανεξάρτητα από την αστική, πειθαρχική ή ποινική ευθύνη των φυσικών προσώπων.
Το αφορολόγητο μέρισμα της Attica
Η Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων της Attica Ανώνυμος Εταιρία Συμμετοχών ενέκρινε τη διανομή μερίσματος από τα κέρδη προηγούμενων χρήσεων καθώς και από τα κέρδη του έτους 2023, συνολικού ποσού 17 εκατ. ευρώ, ήτοι 0,07 ευρώ ανά μετοχή. Ωστόσο, το μέρισμα αυτό δεν υπόκειται σε φορολόγηση και θα αποδοθεί ως καθαρό ποσό στους δικαιούχους.
Γιατί; Διότι προέρχεται από ναυτιλιακά έσοδα. Σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 5036/2023, τα μερίσματα που λαμβάνουν οι μέτοχοι ή εταίροι ναυτιλιακών και ναυλομεσιτικών εταιρειών φορολογούνται πλέον με συντελεστή 5%, όταν για τα μερίσματα που έχουν καταβληθεί ή πιστωθεί πριν το 2023, ο φορολογικός συντελεστής ήταν 10%. Μια διευκρίνιση. Η μείωση του φορολογικού συντελεστή από 10% σε 5% δεν ισχύει για τις ναυτιλιακές εταιρείες που, σύμφωνα με την άδεια εγκατάστασής τους, ασχολούνται με τη διαχείριση πλοίων ανεξαρτήτως σημαίας, καθώς αυτές απαλλάσσονται από τον φόρο μερισμάτων.
«Άφαντα» τα venture capital στην Ελλάδα
Στις προοπτικές της ευρωπαϊκής αγοράς επιχειρηματικών κεφαλαίων (venture capital) αναφέρεται έκθεση που έδωσε χθες στη δημοσιότητα το ΔΝΤ. Η έκθεση αναφέρει πως παρά τις διάφορες ρυθμιστικές προκλήσεις, οι επενδύσεις των venture capital στην ΕΕ έχουν κάνει σημαντικά βήματα για την υποστήριξη startup επιχειρήσεων και την προώθηση της καινοτομίας. Σύμφωνα με την έκθεση, οι επενδύσεις των venture capital στην ΕΕ ανήλθαν την τελευταία δεκαετία κατά μέσο όρο στο 0,3% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση. Ωστόσο, στην Ελλάδα η αξία των επενδύσεων τους σε ετήσια βάση δεν ξεπέρασε το 0,1% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση. Γιατί είναι αυτό απογοητευτικό;
Η έκθεση του ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι οι επιχειρήσεις που υποστηρίζονται από venture capital έχουν σταθερά καλύτερη απόδοση σε σύγκριση με τις μη υποστηριζόμενες από venture capital επιχειρήσεις. Στη βάση αυτή η έκθεση υπογραμμίζει την ανάγκη μεταρρυθμίσεων για τη δημιουργία ενός πιο συνεκτικού και υποστηρικτικού περιβάλλοντος για τις επενδύσεις των venture capital σε όλη την ΕΕ.
