Οικονομία

Οι πιστώσεις του φόρου ως μέτρο αποφυγής της διπλής φορολογίας

Οι πιστώσεις του φόρου ως μέτρο αποφυγής της διπλής φορολογίας
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας, είτε πρόκειται για φυσικά είτε για νομικά πρόσωπα, υπόκεινται σε φορολόγηση για όλα τα εισοδήματα που αποκτούν κατά τη διάρκεια ενός φορολογικού έτους, ανεξάρτητα από την προέλευσή τους, είτε αυτή είναι από την Ελλάδα είτε από το εξωτερικό.

Παράλληλα, σε περιπτώσεις όπου τα εισοδήματα έχουν φορολογηθεί στο εξωτερικό, προβλέπεται μηχανισμός αποφυγής της διπλής φορολόγησης. Συγκεκριμένα, ο φόρος που έχει καταβληθεί σε άλλη χώρα μπορεί να αφαιρεθεί από τον φόρο που οφείλεται στην Ελλάδα για το ίδιο εισόδημα, σύμφωνα με το άρθρο 9 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος.

Η Ελλάδα εφαρμόζει τη μέθοδο της πίστωσης του φόρου ως μέτρο αποφυγής της διπλής φορολογίας, όπως προβλέπεται και στις Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (ΣΑΔΦ) που έχει συνάψει με άλλες χώρες. Ωστόσο, η μέθοδος αυτή δεν ισχύει στις περιπτώσεις όπου κάποια Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας προβλέπει ότι το εισόδημα απαλλάσσεται από τη φορολογία στο εξωτερικό και φορολογείται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η μείωση του φόρου εισοδήματος κατά το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε στο εξωτερικό δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό του φόρου που αναλογεί για το ίδιο εισόδημα στην Ελλάδα. Σε περίπτωση που από τον συμψηφισμό αυτόν προκύψει πιστωτικό υπόλοιπο, το ποσό αυτό δεν επιστρέφεται, κάτι που είχε δημιουργήσει ζήτημα κυρίως για τα νομικά πρόσωπα, αναφορικά με τη σειρά συμψηφισμού του φόρου αλλοδαπής, προκαλώντας την ανάγκη διευκρινίσεων από την ΑΑΔΕ.

Μετά από αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 652/2020 και ΣτΕ 653/2020), η ΑΑΔΕ αποδέχθηκε ότι ο φόρος αλλοδαπής από χώρες με Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας εκπίπτει κατά προτεραιότητα έναντι άλλων φόρων που έχουν παρακρατηθεί ή προκαταβληθεί στην Ελλάδα. Συνεπώς, οποιοδήποτε πιστωτικό υπόλοιπο μετά τον συμψηφισμό αυτόν θεωρείται ότι προέρχεται από φόρους που έχουν παρακρατηθεί ή προκαταβληθεί στην Ελλάδα και επιστρέφεται.

Σε περιπτώσεις όπου δεν υφίσταται Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας ο φόρος εξωτερικού αφαιρείται από τον φόρο εισοδήματος μετά την αφαίρεση τυχόν παρακρατηθέντων και προκαταβληθέντων φόρων, και αν προκύψει πιστωτικό υπόλοιπο, αυτό δεν επιστρέφεται.

Για την αναγνώριση της έκπτωσης του φόρου αλλοδαπής απαιτούνται συγκεκριμένα δικαιολογητικά, όπως πρωτότυπη βεβαίωση από την αρμόδια φορολογική αρχή του εξωτερικού ή από ορκωτό ελεγκτή, συνοδευόμενη από επίσημη μετάφραση στην ελληνική γλώσσα, καθώς και την επισημείωση της Χάγης ή την προξενική θεώρηση, αναλόγως της περίπτωσης.

Σε περίπτωση που ο φόρος έχει καταβληθεί σε άλλο νόμισμα, η μετατροπή του γίνεται βάσει της ισοτιμίας που ίσχυε την ημέρα της καταβολής, ενώ για περιοδικές πληρωμές λαμβάνεται υπόψη η μέση ετήσια ισοτιμία της Τράπεζας της Ελλάδος.