Παιδεία

Τι ανακοίνωσε ο Γαβρόγλου για τις αλλαγές και τα οικονομικά των πανεπιστημίων

Τι ανακοίνωσε ο Γαβρόγλου για τις αλλαγές και τα οικονομικά των πανεπιστημίων
Τα μείζων ζητήματα που απασχολούν τα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της χώρας προσπάθησε να απαντήσει στην εισήγηση του ο υπουργός Παιδείας κ. Γαβρόγλου στη Σύνοδο Πρυτάνεων σήμερα πρωί

Σύμφωνα με τον υπουργό Παιδείας κ. Γαβρόγλου συγκροτείται επιτροπή για την μελέτη των οικονομικών αναγκών (σε υποδομές, υλικό και ανθρώπινο δυναμικό) για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες

Η επιτροπή θα στελεχωθεί από εμπειρογνώμονες. «Η κυβέρνηση δεσμεύεται, και καλεί και άλλα κόμματα να συναινέσουν στην προσπάθεια αυτή,  ότι σε τρία χρόνια θα καλυφθούν σταδιακά όλες οι βασικές  ανάγκες σε υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό στο πλαίσιο μιας Εθνικής Πολιτικής για την Παιδεία.  Ήδη λειτουργεί Επιτροπή για τα οικονομικά της Ανώτατης Εκπαίδευσης.  » ανέφερε ο κ. Γαβρόγλου.

Οικονομική υποστήριξη των  Πανεπιστημίων

Όπως ανεφερε ο κ. Γαβρόγλου το διάστημα 2009-2016 μειώθηκε σημαντικά ο τακτικός προϋπολογισμός για την Παιδεία και τα Πανεπιστήμια είναι σε οριακό σημείο ως προς τη αντιμετώπιση αυτών καθεαυτών των λειτουργικών τους αναγκών. Το 2017, για πρώτη φορά μετά από 6 χρόνια, έχει υπάρξει μία σημαντική αύξηση στον τακτικό προϋπολογισμό για την παιδεία.

Συνολικά αυξάνονται κατά 5,41% οι πιστώσεις του τακτικού προϋπολογισμού του Υπουργείου  για το έτος 2017 έναντι των πιστώσεων του έτους 2016. Ο συνολικός τακτικός προϋπολογισμός του  2017 ανέρχεται σε 4,518 δις. €. -Αύξηση των πιστώσεων από τον τακτικό προϋπολογισμό της Ανώτατης Εκπαίδευσης  κατά 6,66% για το έτος 2017.  -874,5 εκ. € οι πιστώσεις για το 2017 έναντι των 820 εκ. € για το έτος 2016.   

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση 2014-2020.

Συνολικά 270 εκ. € θα διατεθούν σε δράσεις για την Ανώτατη Εκπαίδευση. Σε εξέλιξη βρίσκονται δράσεις για την υποστήριξη της διδακτορικής έρευνας, την ενίσχυση των μεταδιδακτόρων ερευνητών / ερευνητριών, την απόκτηση Ακαδημαϊκής Διδακτικής Εμπειρίας σε νέους επιστήμονες κατόχους διδακτορικού και τέλος την πρακτική άσκηση των φοιτητών. Μέχρι σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη έργα προϋπολογισμού άνω των 50 εκ. €. Εντός του έτους αναμένεται η ενεργοποίηση και ένταξη πράξεων για δράσεις που αφορούν στην υποστήριξη ερευνητών με έμφαση στους νέους ερευνητές, στην οικονομική ενίσχυση επιμελών φοιτητών που ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και στην χορήγηση υποτροφιών για μεταπτυχιακές σπουδές δεύτερου κύκλου σπουδών.  Συνολικά ωφελούνται 154.000 φοιτητές / νέοι ερευνητές / υποψήφιοι διδάκτορες / μεταδιδάκτορες / ερευνητές/-τριες.   

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα 2014-2020

- 60 εκ.€ έχουν προϋπολογιστεί για δράσεις υποστήριξης της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Ειδικότερα προβλέπονται δράσεις υποστήριξης της απασχόλησης και της σταδιοδρομίας των αποφοίτων.  -Συμμετοχή ερευνητών των ΑΕΙ σε δράσεις της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας. Συνολικά η έρευνα χρηματοδοτείται με 1,2 δις.€ από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα 2014-2020. Εντός του 2017 αναμένεται να βρίσκονται σε εξέλιξη δράσεις ύψους 500 εκ. €.  

Περιφερειακά επιχειρησιακά προγράμματα 2014-2020

111 εκ. € θα διατεθούν μέχρι και το 2020 για τη χρηματοδότηση των κτιριακών υποδομών και του εξοπλισμού των ΑΕΙ μέσω των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων.   

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Πρόγραμμα  184 εκ. € για τη βελτίωση των υποδομών των ΑΕΙ.  -138 εκ. € προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και 46 εκ. € καλύπτονται  από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. -Υπάρχει δυνατότητα για την ένταξη επιπλέον δράσεων ύψους περίπου 50 εκ. € Η δανειακή σύμβαση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων υπογράφηκε το Δεκέμβριο και έχει ημερομηνία λήξης το καλοκαίρι του 2020.  

ΚΑΛΥΨΗ ΑΝΕΛΑΣΤΙΚΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
Με πρωτοβουλία του Υπουργείου, τη συμμετοχή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, εκπροσώπων της Διεύθυνσης Ανωτάτης Εκπαίδευσης και των ΑΕΙ έχει ξεκινήσει η αποτύπωση των ανελαστικών δαπανών κάθε Ιδρύματος. Η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του α’ τριμήνου του 2017. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας, το Υπουργείο δεσμεύεται να καλύψει τις ανάγκες αυτές σε βάθος τριετίας.  

Τα ΑΕΙ καλούνται εντός του α΄ τριμήνου του 2017 να καταθέσουν σχέδιο  για την ανάπτυξη των ίδιων εσόδων-πόρων και για την αξιοποίηση της περιουσίας τους (ακίνητης περιουσίας, κληροδοτημάτων, έσοδα από παροχή υπηρεσιών κ.λπ.). Η χρηματοδότηση τελικά συνδέεται και με την υποβολή/εφαρμογή του σχεδίου αξιοποίησης ή και ανάπτυξης των πόρων του κάθε Ιδρύματος.  

Με πρωτοβουλία του Υπουργείου ήδη εξασφαλίστηκε έκπτωση 25% στις τιμές του ρεύματος από τη ΔΕΗ και διακανονισμός σε 36 δόσεις των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Βρισκόμαστε επιπλέον σε συζητήσεις για αντίστοιχη μείωση του κόστους των τηλεπικοινωνιών.   

ΕΛΚΕ

Στις 10 Ιανουαρίου 2017  πραγματοποιήθηκε συνάντηση ανάμεσα στον Υπουργό Οικονομικών, τον Υπουργό Παιδείας, τον εκπρόσωπο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και  αντιπροσωπεία Πρυτάνεων και αποφασίστηκαν διαδικασίες για την τροποποίηση του σημερινού νομικού πλαισίου, στην κατεύθυνση της πιο ευέλικτης διαχείρισης.  

Ενιαίος οικονομικός προϋπολογισμός και απολογισμός του Ιδρύματος από όλους τους πόρους.

Αυτονομία Πανεπιστημίων

Στόχος του Υπουργείου είναι η ενίσχυση της αυτονομίας των Ιδρυμάτων με απλοποίηση των διαδικασιών και μεταφορά αρμοδιοτήτων από το Υπουργείο στα ΑΕΙ. Αναλυτικότερα μεταφέρονται στην αποκλειστική ευθύνη των ΑΕΙ οι εξής αρμοδιότητες:  -Διαδικασία προκήρυξης και διορισμού μελών ΔΕΠ  -Διαδικασία χορήγησης αδειών - απουσίας μελών ΔΕΠ -Διαδικασία μετατάξεων εντός του ίδιου φορέα, από ειδικότητα σε ειδικότητα -Διαδικασία σύστασης Τομέων - Εργαστηρίων -Διαδικασία απόφασης – απόκλισης ωραρίου -Διαδικασία απόφασης απονομής επιδόματος στέγασης -Διαδικασία απόφασης απονομής δικαιώματος σίτισης  

Διοίκηση

Στα θέματα διοίκησης των Ιδρυμάτων, το Υπουργείο έχει μελετήσει και βρίσκεται στο τελικό στάδιο αποτύπωσης των κάτωθι: *Εκλογή πρυτάνεων με τετραετή θητεία - Αντιπρυτάνεις από ξεχωριστή λίστα με μονοσταυρία *Επανασύσταση του Πρυτανικού Συμβουλίου με συμμετοχή του πρύτανη, των αντιπρυτάνεων και εκλεγμένων από τη Σύγκλητο μελών * Αναβάθμιση της αντιπροσωπευτικότητας της Συγκλήτου, στην οποία θα συμμετέχουν όλοι οι Προέδροι των Τμημάτων * Επίδομα ευθύνης Πρυτάνεων και Αντιπρυτάνεων  *Κωδικοποίηση νομοθεσίας για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση από το 1982 ως σήμερα, από επιτροπή με Πρόεδρο την καθηγήτρια της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, κ. Γιάννα Καρύμπαλη   

Περιφερειακά Συμβούλια Ανώτατης Εκπαίδευσης

Τα Συμβούλια Ιδρύματος θα αντικατασταθούν από Περιφερειακά Συμβούλια Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΠΣΑΕ), ένα σε κάθε περιφέρεια. Τα ΠΣΑΕ θα έχουν ως στόχο την εξωστρέφεια, την αποκέντρωση και την αναπτυξιακή πορεία του Ενιαίου Χώρου Έρευνας και Εκπαίδευσης.

«Έχει σημασία να αναδείξουμε την ιδέα πως τα ΠΣΑΕ και ο Ενιαίος Χώρος Εκπαίδευσης και Έρευνας και μπορούν να παίξουν πρωτεύοντα ρόλο, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας. Με αυτόν τον τρόπο αποτελούν θεσμούς που θα συμβάλουν στην ένταξη των ΑΕΙ και Ερευνητικών Κέντρων στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.» τόνισε ο κ. Γαβρόγλου

Τα Περιφερειακά αυτά Συμβούλια με βάση συγκεκριμένες προτάσεις, και με σύμφωνη γνώμη των Ιδρυμάτων της κάθε περιφέρειας, θα διεκδικούν χρηματοδοτήσεις και από πηγές διαφορετικές του κρατικού προϋπολογισμού (ΠΕΠ), αλλά και διεθνές φορείς, όπως για παράδειγμα η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Τα μέλη τους θα εκπροσωπούν τα Πανεπιστήμια, ΤΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα ανά Περιφέρεια και θα αναδεικνύονται με εκλογικές διαδικασίες των φορέων στις οποίες θα δύνανται να μετέχουν  υποψήφιοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό χωρίς ποσόστωση. Στο Συμβούλιο θα συμμετέχει εκπρόσωπος της αντίστοιχης Περιφέρειας, του Υπουργείου Παιδείας, του Υπουργείου Ανάπτυξης, και του Περιφερειακού Συμβουλίου Έρευνας και Καινοτομίας.  Τα Περιφερειακά Συμβούλια θα έχουν αναπτυξιακό και συντονιστικό ρόλο, θα ασκούν απολογιστικό έλεγχο στα οικονομικά των ΑΕΙ και Ερευνητικών Κέντρων, χωρίς να παρεμβαίνουν στο έργο της διοίκησης των φορέων ανώτατης εκπαίδευσης και έρευνας. Στόχος είναι να καταστήσουν τα Ιδρύματα «φάρο» καινοτομίας και ανάπτυξης ανά Περιφέρεια και να τα συνδέσουν με την κοινωνία. Κάθε Περιφερειακό Συμβούλιο Ανωτάτης Εκπαίδευσης θα πριμοδοτηθεί με περίπου ένα εκατομμύριο ευρώ για να μπορέσει άμεσα να προχωρήσει στην υλοποίηση των προγραμματισμών του.  

Οργανισμοί, εσωτερικοί κανονισμοί Οι Οργανισμοί θα αντικατασταθούν από Οργανογράμματα και Εσωτερικούς Κανονισμούς που θα υποβάλουν τα Ιδρύματα. Οι Εσωτερικοί Κανονισμοί θα εγκρίνονται από τη Σύγκλητο, θα υποβάλλονται για γνωμοδότηση στα Περιφερειακά Συμβούλια και θα υπογράφονται από τον Υπουργό.   

Νομοσχέδιο για τα Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών

Το Υπουργείο θα συγκροτήσει επιτροπή για τη διαμόρφωση του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την ακαδημαϊκότητα και την μεθοδολογία των προγραμμάτων.  Επιπρόσθετα, θα γίνει έλεγχος της νομιμότητας των υφιστάμενων προγραμμάτων. Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα Ινστιτούτου Δια Βίου Μάθησης και να καταταγούν τα πιστοποιητικά σε Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων.  

Πιστοποιητικό Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας  
Το Υπουργείο προχωρά στην διαμόρφωση νέου νομοθετικού πλαισίου για την παιδαγωγική επάρκεια.  

Η εφαρμογή του νόμου που προέβλεπε ότι το Πιστοποιητικό Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για οποιοδήποτε διορισμό στην εκπαίδευση, αναστέλλεται, μέχρι την ολοκλήρωση της επεξεργασίας του νέου νομικού πλαισίου.

Όσες αιτήσεις εκκρεμούν στο ΙΕΠ σχετικά με την παιδαγωγική επάρκεια των τμημάτων θα διεκπεραιωθούν.    

Φοιτητική Μέριμνα
Σύσταση επιτροπής προκειμένου να μεταφερθεί η ευθύνη για την Φοιτητική Μέριμνα από το Υπουργείο στα Ιδρύματα. Στην επιτροπή θα μετέχουν και εκπρόσωποι των Ιδρυμάτων. Συγκεκριμένα:  - Η ευθύνη για τη σίτιση των φοιτητών θα μεταφερθεί στα Ιδρύματα, με αντίστοιχη μεταφορά κονδυλίων από το Υπουργείο στα Ιδρύματα.  - Η σίτιση να γίνεται σε Πανεπιστημιακές Φοιτητικές Λέσχες που θα εντάσσονται σε Οργανόγραμμα Ιδρύματος - Μέχρι τον Ιούνιο θα παρουσιαστεί σχέδιο 5ετίας για το ζήτημα των εστιών.   

Τελειώνοντας, ο κ. Γαβρόγλου ανακοίνωσε κάτι που αφορά κυρίως τα Ιδρύματα της Αθήνας, της Πελοποννήσου, του Αιγαίου, της Κρήτης, των Ιονίων και της Δυτικής Μακεδονίας. Δηλαδή, τα Ιδρύματα που δεν έχουν έδρα στις λεγόμενες «Λιγότερο Ανεπτυγμένες Περιφέρειες». Η νέα ρύθμιση αφορά την περίφημη «κλείδα περιφερειακής κατανομής» του ΕΣΠΑ, δηλαδή μιας υποχρεωτικής κατανομής του προϋπολογισμού ανά κατηγορίες περιφερειών.

Η περιφερειακή κατανομή σύμφωνα με τον υπουργό δεν συνάδει με την γεωγραφική συγκέντρωση των Ιδρυμάτων και των φοιτητών, άρα και με την γεωγραφική κατανομή των αναγκών.  «Σήμερα, μπορώ με ασφάλεια να ανακοινώσω ότι βρισκόμαστε κοντά στην λύση του σημαντικού αυτού προβλήματος. Μέσα από τη στενή συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας με το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης διασφαλίστηκε η εξεύρεση πρόσθετων πόρων οι οποίοι θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που προκαλεί η κλείδα περιφερειακής κατανομής.» τόνισε ο υπουργός.   

«Δεν θέλω να μπω σε τεχνικές λεπτομέρειες, αλλά μπορώ να σας πω ότι η πρώτη εφαρμογή του νέου μηχανισμού» ανέφερε ο κ. Γαβρόγλου αλλά έκανε γνωστό ότι θα αφορά δύο σημαντικές δράσεις:  
(α) την Πρακτική Άσκηση φοιτητών
(β) την ανάπτυξη κοινωνικών υποδομών εκ μέρους των Πανεπιστημίων για την στήριξη φοιτητών που ανήκουν σε Ειδικές Κοινωνικές Ομάδες.

Η συνολική αύξηση του διαθέσιμου προϋπολογισμού για αυτές τις δύο δράσεις προσεγγίζει τα 40 εκατ. € ευρώ έως το τέλος της Προγραμματικής Περιόδου.