Ο τουρκικός «Μάης '68», 11 χρόνια μετά

Ο τουρκικός «Μάης '68», 11 χρόνια μετά Φωτογραφία: wikipedia
«Τουρκικός Μάης ‘68» για τους αντιπολιτευόμενους, «δυτική συνομωσία» για τους φιλοκυβερνητικούς, οι μεγάλες διαδηλώσεις του Γκεζί - Τι γράφει το K-Report

Θυμάστε τις διαδηλώσεις του Γκεζί στο Ταξίμ της Πόλης τέτοια εποχή πριν από έντεκα χρόνια; Πού πήγε αλήθεια αυτό; Πού κατέληξε;

Αναδημοσιεύουμε από το K-Report των Κώστα Καλλίτση και Παύλου Τσίμα που κυκλοφορεί καθημερινά σε συνδρομητική βάση και που κάθε Τετάρτη προσφέρει στους αναγνώστες του δωρεάν το τεύχος «Έχετε γράμμα από την Τουρκία» που επιμελούνται ο Ευάγγελος Αρεταίος και η Μαρία Ζαχαράκη:

«Τουρκικός Μάης ‘68» για τους αντιπολιτευόμενους, «δυτική συνομωσία» για τους φιλοκυβερνητικούς, οι μεγάλες διαδηλώσεις του Γκεζί, τέλη Μαΐου-αρχές Ιουνίου 2013, ήρθαν και πάλι στο προσκήνιο της συλλογικής μνήμης με αφορμή τα έντεκα χρόνια από τα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας.

Ιστορικό: Μια προσπάθεια διάσωσης των δέντρων του πάρκου Γκεζί, στο Τακσίμ της Κωνσταντινούπολης, εξελίχθηκε με ιλιγγιώδεις ταχύτητες σε μια πρωτοφανή για τα τουρκικά δεδομένα κοινωνική αντίσταση σε αυτό που οι αντιφρονούντες θεώρησαν τότε ως «πατριαρχικό» πολιτικό και κοινωνικό μοντέλο που ήθελε να συνεχίσει τον έλεγχο στις ατομικές ελευθερίες και ταυτότητες των πολιτών.

Διαφορετικότητα: Οι διαδηλώσεις ήταν πρωτοφανείς γιατί έφεραν μαζί εντελώς διαφορετικά τμήματα της τουρκικής κοινωνίας, από εθνικιστές Γκρίζους Λύκους (που δεν είχαν ακόμα συμμαχήσει με το Ερντογάν) μέχρι Κούρδους και από οργανωμένους οπαδούς ομάδων (πρωτοστατούσης της Besiktas) μέχρι την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ.

Αλληλεγγύη: Για περίπου ένα μήνα, το πάρκο του Γκεζί ήταν υπό κατάληψη από το ετερόκλητο αυτό πλήθος, με σκληροτράχηλους οπαδούς της Besiktas να προστατεύουν τους ΛΟΑΤΚΙ από την αστυνομία και άθεους αριστερούς να σχηματίζουν ανθρώπινη αλυσίδα για να προσεύχονται την Παρασκευή οι πιστοί μουσουλμάνοι διαδηλωτές.

Η κυβέρνηση, τρομοκρατημένη από την «Αραβική άνοιξη» που είχε ήδη ξεσπάσεις στις αραβικές χώρες, δεν κατάφερε να «διαβάσει» το Γκεζί ως κάλεσμα για μεγάλες πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές και δαιμονοποίησε τις διαδηλώσεις και τους διαδηλωτές.

Μία σημαντική νίκη: Το «πνεύμα του Γκεζί» όπως ονομάστηκε από τότε η δυναμική αυτή για κοινωνική και πολιτική ανανέωση, μεταφράστηκε σε πολιτική δυναμική που τον Ιούνιο του 2015 στέρησε για πρώτη φορά από το ΑΚΡ την αυτοδυναμία και έφερε το φιλοκουρδικό κόμμα στην Εθνοσυνέλευση.

Σήμερα: Με την ενίσχυση του αυταρχισμού, το «πνεύμα του Γκεζί» μετατράπηκε σε μικρές πράξεις αντίστασης μέσα από τις τέχνες και την κοινωνική ζωή.

«Που πήγε το «πνεύμα του Γκεζί;» αναρωτήθηκε σε άρθρο της στον ιστότοπο Medyascope η δημοσιογράφος Gamze Elvan: «Κοιτάζω τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Με αφορμή την 11η επέτειο, όλοι διηγούνται τις αναμνήσεις τους από το Γκεζί και γράφουν «πόσο όμορφα αντισταθήκαμε», «το Γκεζί είναι η τιμή μας».

Μνημονεύουν αυτούς που έχασαν τη ζωή τους στο Γκεζί και απαιτούν ελευθερία για τους κρατούμενους. Ωστόσο, αυτό παραμένει μόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Δεν έχω απάντηση στο ερώτημα που έθεσα στον τίτλο. Δεν ξέρω πού πήγε αυτή η μάζα, αυτή η κατάσταση σύμπνοιας» καταλήγει η Elvan.