Επιστήμη

Ο Έλληνας στους 100 του TIME που θα αλλάξουν τον κόσμο: «Η κλιματική αλλαγή μπορεί να φέρει και πόλεμο» - Συνέντευξη στο Dnews

ΑΠΕ ΑΠΕ
Η δικαίωση της ομάδας FameLab για τις πρωτοποριακές έρευνες των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στη ζωή του ανθρώπου.

Το όνομά του βρέθηκε στην λίστα του περιοδικού TIME, με τους 100 ανθρώπους που θα αλλάξουν τον κόσμο. Και όχι άδικα, αφού το πρωτοποριακό έργο του Έλληνα Αναπληρωτή Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Ανδρέα Φλουρή, άνοιξε νέους ορίζοντες, στη Φυσιολογία και την επίδραση στον άνθρωπο της κλιματικής αλλαγής.

Η επικοινωνία μας με τον κ. Φλουρή έγινε από το σπίτι του. Μετά τη θεομηνία εργάζεται εκεί, αφού το κτίριο της ομάδας του στα Τρίκαλα, πλημμύρισε και δεν πρόκειται να λειτουργήσει πριν τα Χριστούγεννα.

Η ενημέρωση από το περιοδικό TIME, ότι βρίσκεται στη λίστα με τους 100 ανθρώπους που θα αλλάξουν τον κόσμο, εξέπληξε τον κ. Φλουρή, που θεωρεί ότι αποτελεί δικαίωση στην προσπάθεια που κάνει αυτός και η ομάδα του FameLab, τα τελευταία χρόνια.

-Σε ποιες ειδικότερα, έρευνες, εξειδικεύεται η ομάδα σας;

-Η ομάδα μας εξετάζει το πώς, παράγοντες του περιβάλλοντος, όπως η ζέστη, το κρύο, η ρύπανση, τα τοξικά, το υψόμετρο, το διάστημα, όλοι οι παράγοντες του περιβάλλοντος που μας περιβάλλει, επηρεάζουν τη φυσιολογία μας, δηλαδή τη λειτουργία του σώματός μας. Εμείς προσπαθούμε να το πάμε πέρα από τη φυσιολογία. Ξεκινάμε από το κύτταρο, κάνουμε μελέτες σε ζώα, σε ανθρώπους και μετά σε ομάδες ανθρώπων, πόλεις ολόκληρες, χώρες και στο τέλος ολόκληρη τη γη. Για να δούμε πώς οι μικρές και μεγάλες αλλαγές, έχουν μακροπρόθεσμα πολύ σημαντικά αποτελέσματα.

Για παράδειγμα, όλοι καταλαβαίνουμε, ειδικά στην Ελλάδα, αφού το βιώνουμε κάθε καλοκαίρι, ότι αν κάνει πολύ ζέστη, δυσκολευόμαστε να δουλέψουμε. Αυτό που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια είναι ότι, παλιότερα πιστεύαμε ότι αυτές οι επιπτώσεις, έρχονται όταν η θερμοκρασία ξεπεράσει τους 30 βαθμούς Κελσίου. Οι μελέτες μας έχουν δείξει τα τελευταία χρόνια, ότι ένας εργαζόμενος αρχίζει να έχει προβλήματα και στην υγεία του, αλλά και στην παραγωγικότητά του ως εργαζόμενος, ακόμη και από τους 15 βαθμούς Κελσίου. Για κάθε βαθμό θερμοκρασίας από εκεί και πάνω, αρχίζει να έχει προβλήματα στην παραγωγικότητα. Αυτό το ποσοστό είναι 2-2,5%, ανά βαθμό θερμοκρασίας. Όπως καταλαβαίνετε από τους 15 βαθμούς θερμοκρασία, αν πάμε στους 25, έχουμε χάσει 20% παραγωγικότητα. Αν πάμε στους 35 βαθμούς θερμοκρασία, χάνουμε άλλο 25% της παραγωγικότητας. Άρα στους 35 βαθμούς ένας άνθρωπος δουλεύει στο 50% της παραγωγικότητάς του. Άρα, πρέπει να προσαρμόσουμε τον τρόπο που δουλεύουμε, τον τρόπο που λειτουργεί η κοινωνία μας, τον τρόπο που είναι στημένο το σύστημα υγείας, για να αντιμετωπίσουμε αυτά τα προβλήματα, που συνεχώς θα αυξάνονται.

-Πως θα μπορούσε να αλλάξει ο τρόπος που ζούμε, που εργαζόμαστε, ειδικά στην Ελλάδα, για να αντιμετωπίσουμε αυτά τα προβλήματα;

-Καταρχάς, πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης και να βλέπουμε τα πράγματα μακροπρόθεσμα και όχι για την επόμενη χρονιά ή τετραετία. Πρέπει να βλέπουμε στο 2040 ή στο 2050. Και να αρχίσει η πολιτεία να παίρνει αποφάσεις, όχι με βάση του τι συμβαίνει φέτος ή του χρόνου, αλλά του τι θα συμβαίνει το 2040. Για παράδειγμα, αν ένας άνθρωπος θέλει να επενδύσει στον τουρισμό, που λέμε ότι είναι η βαριά βιομηχανία της χώρας, είναι σημαντικό να καταλάβει ότι οι τουρίστες που επισκέπτονται τη χώρα, θα είναι όλο και πιο λίγοι, τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με τον παραδοσιακό τουρισμό που ισχύει τώρα. Διάβασα φέτος ξένα δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία, τουρίστες διέκοψαν τις διακοπές τους στην Ελλάδα, λόγω της ζέστης, ή των πυρκαγιών. Αυτό θα συμβαίνει όλο και περισσότερο. Αν λοιπόν θέλει κάποιος να κάνει μία τουριστική επιχείρηση στην Κρήτη, θα πρέπει να υπολογίσω ότι όλο και πιο συχνά θα έχω να αντιμετωπίσω ένα δυσμενές περιβάλλον. Θα πρέπει λοιπόν να προσαρμοστούμε, ή για παράδειγμα, να επενδύσουμε στον τουρισμό στα βουνά. Αυτό συμβαίνει σε πολλές περιοχές στην Ευρώπη. Οι τουρίστες στη Νότια Ευρώπη, δυσφορούν πλέον το καλοκαίρι από τη ζέστη. Έτσι δεν θα έρθουν στην Κρήτη, αλλά θα πάνε πιο βόρεια. Θα πρέπει λοιπόν, τα κτίρια των επιχειρήσεων να είναι πλέον ενεργειακά, να μπορούν να ανταπεξέλθουν σε έντονα καιρικά φαινόμενα.

-Η κλιματική αλλαγή πώς επηρεάζει την Ελλάδα;

Η Ελλάδα θα γίνει πιο θερμή, πιο ξηρή και όταν βρέχει, θα βρέχει πάρα πολύ έντονα. Δυστυχώς, περιμέναμε ότι αυτά θα συμβούν μετά το 2030, αλλά θα τα αντιμετωπίσουμε πιο γρήγορα. Η Ευρώπη θερμαίνεται δύο φορές πιο γρήγορα από ότι οι περιοχές σε όλο τον κόσμο. Η νότια Ευρώπη και ειδικά η Μεσόγειος, θα βιώσει έντονα την κλιματική αλλαγή.

-Υπάρχει συνεργασία της ομάδας σας με την ελληνική κυβέρνηση, στα ζητήματα που ερευνάτε;

-Από το 2015 και ανεξαρτήτως κυβερνήσεων συνεργαζόμαστε, με το Υπουργείο Εργασίας. Έχουμε δώσει αποτελέσματα ερευνών μας και έχουμε συμμετάσχει σε επιτροπές, για την υποστήριξη εργαζομένων, σε θέματα υγείας, για παράδειγμα για τα επόμενα καλοκαίρια που θα είναι πολύ θερμά. Πρέπει να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί. Φέτος, πάρθηκε ήδη μία απόφαση για τους εργαζόμενους, τις ημέρες του καύσωνα και αποτελεί ένα βήματα προς τα εμπρός.

-Πώς επηρεάζει ο κόβιντ και άλλες ασθένειες, καθώς και οι πόλεμοι, τη ζωή του ανθρώπου σε όλο τον πλανήτη;

-Το κλίμα επηρεάζει τα πάντα. Από την υγεία μέχρι και την εθνική ασφάλεια. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι όλο και περισσότερο έρχονται προς τα βόρεια κλίματα, οργανισμοί, όπως κουνούπια και μεταφέρουν ασθένειες, δε μπορούμε να το παραβλέψουμε. Συνέβη στη Θεσσαλία πρόσφατα. Αν είχαμε τώρα μία πανδημία τα πράγματα θα ήταν χειρότερα. Σε ότι αφορά την εθνική ασφάλεια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τον πλούτο κάθε χώρας. Ένας από τους βασικούς λόγους, του πολέμου στη Συρία, πριν αρκετά χρόνια, είχε να κάνει και με την ξηρασία που υπήρχε για καιρό σε ένα κομμάτι της χώρας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πολλοί γεωργοί να αναγκαστούν να μετακινηθούν σε πόλεις. Υπήρξαν φυλετικές διαμάχες και τελικά ξέσπασε πόλεμος. Οι μελέτες μας έχουν επίσης δείξει, ότι ένας στους τρεις μετανάστες, που φτάνει στην Ευρώπη, μετακινείται λόγω της κλιματικής αλλαγής.

-Τι επιδιώκει η ομάδα σας με την έρευνα;

-Η αναγνώριση από το ΤΙΜΕ, μας δίνει τη δυνατότητα να δώσουμε το μήνυμα της κλιματικής αλλαγής. Τεράστιο ρόλο σε αυτή την αναγνώριση, έχουν παίξει τα 25 μέλη της ομάδας FameLab, που εργάζονται στο ειδικό εργαστήριο, που έχουμε δημιουργήσει. Εκεί έχουμε πολλά και καινοτόμα μηχανήματα. Για παράδειγμα έχουμε φτιάξει περιβαλλοντικό θάλαμο, στον οποίο μπορούμε να δημιουργήσουμε όποιες συνθήκες ζωής θέλουμε, από ακραία ζέστη, μέχρι ακραίο κρύο, ή πολύ υψηλή υγρασία, ή ξηρασία, μεγάλη ηλιακή ακτινοβολία, ή πλήρες σκοτάδι και να βάλουμε εκεί ανθρώπους και να δούμε πως τους επηρεάζει αυτό το περιβάλλον. Το πως ζουν, πως εργάζονται, τι τους επηρεάζει περισσότερο. Ώστε να δούμε μετά τι μπορεί να συμβεί σε μία κοινωνία, με τέτοιες συνθήκες.