Ελλάδα

Πώς ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος γνώρισε τον Μπιλ Κλίντον και τον Χένρι Κίσινγκερ

Πώς ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος γνώρισε τον Μπιλ Κλίντον και τον Χένρι Κίσινγκερ
O πατέρας Καρλούτσος βρισκόταν με την οικογένειά του στο Pelham Manor στην κομητεία Westchester της Νέας Υόρκης, όταν ένα βράδυ, κατά τη διάρκεια μιας σφοδρής καταιγίδας, ακούστηκε χτύπημα στην πόρτα τους.

Εκτενές αφιέρωμα που δημοσιεύθηκε στο OrthodoxHistory.org φωτίζει το πως ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εδραίωσε τη θέση του ως θρησκευτικός ηγέτης και το πως ανέπτυξε δεσμούς με την οικογένεια Κλίντον, αλλά και με προσωπικότητες όπως ο Χένρι Κίσινγκερ. Το άρθρο, το οποίο βασίζεται σε συνεντεύξεις που παραχώρησε ο πατέρας ΆλεξΚαρλούτσος στο δημοσιογράφο Matthew Namee, φωτίζει την πορεία του Έλληνα κληρικού που κατάφερε να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στα υψηλότερα κλιμάκια της αμερικανικής πολιτικής και της διεθνούς Ορθοδοξίας.

Σύμφωνα με άρθρο του OrthodoxHistory.org, το 1983, ο πατέρας Καρλούτσος βρισκόταν με την οικογένειά του στο Pelham Manor στην κομητεία Westchester της Νέας Υόρκης, όταν ένα βράδυ, κατά τη διάρκεια μιας σφοδρής καταιγίδας, ακούστηκε χτύπημα στην πόρτα τους. Παρά τις επιφυλάξεις της γυναίκας του, αποφάσισε να ανοίξει την πόρτα, όπου βρέθηκε απέναντι σε ένα νεαρό φοιτητή του Πανεπιστημίου του Yale, τον Ντέιβιντ, ο οποίος χρειάζονταν βοήθεια καθώς το αυτοκίνητό του είχε χαλάσει σε έναν κοντινό αυτοκινητόδρομο. Στη συνομιλία που ακολούθησε, ο Πατέρας Αλέξανδρος συνειδητοποίησε πως ο νεαρός άνδρας ήταν γιος του Χένρι Κίσινγκερ, ενός πολιτικού προσώπου που είχε κατηγορηθεί δριμύτατα από την ελληνική κοινότητα λόγω της εμπλοκής του στα γεγονότα της Κύπρου το 1974.

Ο Χένρι Κίσινγκερ είχε υπηρετήσει ως Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας και υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ την εποχή που πέθανε ο Πατριάρχης Αθηναγόρας το 1972. Κατά τη διάρκεια της εκλογής του νέου Πατριάρχη, ο Κίσινγκερ είχε δηλώσει ότι δεν τον ενδιέφεραν οι Τούρκοι επίσκοποι, αλλά η τουρκική κυβέρνηση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να ασκηθεί βέτο από την τουρκική κυβέρνηση στους πιο πιθανούς υποψηφίους για το Πατριαρχείο, μεταξύ των οποίων και ο Μητροπολίτης Μελίτων Χαλκηδόνος, ο οποίος ήταν μέντορας του μελλοντικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου.

Η αντίθεση της ελληνικής κοινότητας προς τον Κίσινγκερ εντάθηκε μετά την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο το 1974, όταν ο ίδιος, ως υπουργός Εξωτερικών, έδωσε την έγκρισή του στην τουρκική επιχείρηση, η οποία οδήγησε στην κατοχή του βόρειου τμήματος του νησιού. Για το λόγο αυτό, ο Κίσινγκερ θεωρείται προδότης από πολλούς Έλληνες.

Παρά την αρνητική στάση της ελληνικής κοινότητας απέναντι στον Κίσινγκερ, ο Πατέρας Καρλούτσοςσυμπεριφέρθηκε ευγενικά προς τον γιο του. Αργότερα, ο Κίσινγκερ ευχαρίστησε προσωπικά τον Πατέρα Αλέξανδρο για τη βοήθεια που πρόσφερε στον γιο του, γεγονός που έδειξε την ανθρώπινη διάσταση αυτής της περίπλοκης σχέσης.

Ένας από τους στενούς φίλους του Κίσινγκερ ήταν ο Τούρκος Αχμέτ Ερτεγκούν, ο διάσημος ιδρυτής της Atlantic Records και σημαντική προσωπικότητα της τουρκικής επιχειρηματικής και πολιτιστικής σκηνής στις ΗΠΑ. Ο πατέρας Καρλούτσος, μέσω της γνωριμίας του με τον Κίσινγκερ, ανέπτυξε φιλία με τον Ερτεγκούν, γεγονός που του άνοιξε πόρτες στον πολιτικό κόσμο της Τουρκίας.

Τη δεκαετία του 1990, ο Ερτεγκούν διοργάνωσε ένα επίσημο δείπνο στο Παλάτι Σιραγάν στην Κωνσταντινούπολη προς τιμήν του Κίσινγκερ, με καλεσμένη την τότε πρωθυπουργό της Τουρκίας ΤανσούΤσιλέρ, της οποίας ο Κίσινγκερ υπήρξε καθηγητής. Ο Ερτεγκούν μέσω του πατέρα Καρλούτσου κάλεσε και τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο στο δείπνο. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε μια κρίσιμη ευκαιρία για να παρουσιαστεί ο Πατριάρχης στους κύκλους των ισχυρών της Τουρκίας.

Κατά τη διάρκεια του δείπνου, ο πατέρας Άλεξ πλησίασε τον Κίσινγκερ και τον οδήγησε προς τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Η κίνηση αυτή προκάλεσε εντύπωση στους παρευρισκόμενους, καθώς ο Κίσινγκερ θεωρείτο από τους Τούρκους ως ένας ισχυρός προστάτης της χώρας τους. Η συνομιλία Βαρθολομαίου - Κίσινγκερ που έγινε στα γερμανικά και διήρκεσε περίπου δέκα λεπτά, τράβηξε την προσοχή όλων. Παρόλο που η πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ δεν είχε αναγνωρίσει την παρουσία του πατριάρχη στην εκδήλωση, το έκανε ο Κίσινγκερ με το δέοντα σεβασμό.

Σύμφωνα με άρθρο του OrthodoxHistory.org, το 1995, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος πραγματοποίησε μια ιστορική επίσκεψη στη Ρώμη για να συναντηθεί με τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄. Ο πατέρας Καρλούτσοςεκμεταλλεύτηκε αυτή την ευκαιρία για να φέρει κοντά τον Πατριάρχη με ηγέτες της ελληνικής-αμερικανικής κοινότητας. Με την πρόσκλησή του προς σημαντικούς φιλάνθρωπους και ηγέτες της διασποράς να συνοδεύσουν τον Πατριάρχη στη Ρώμη, κατάφερε να ενισχύσει το κύρος του Βαρθολομαίου στα μάτια των Ελληνοαμερικανών, οι οποίοι έως τότε είχαν περιορισμένη γνώση για το ρόλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Οι Ελληνοαμερικανοί, βλέποντας τον Πατριάρχη να συναναστρέφεται με τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄, άρχισαν να αντιλαμβάνονται τη σπουδαιότητα και το μεγαλείο του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η κίνηση αυτή έδωσε ώθηση στη σχέση του Πατριάρχη με τη διασπορά, αλλά και στην αναγνώριση του έργου του σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η επίσκεψη στη Ρώμη είχε όμως και συνέπειες για τις σχέσεις εντός της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος, βλέποντας τη δύναμή του να εξασθενεί και την επιρροή του Πατριάρχη Βαρθολομαίου να αυξάνεται, αποφάσισε να υποβάλει την παραίτησή του το 1995, σε ηλικία 84 ετών, με ισχύ ένα χρόνο αργότερα. Ο πατέρας Καρλούτσος δήλωσέ στο OrthodoxHistory.org ότι η κίνηση αυτή δεν ήταν αποτέλεσμα πίεσης από τον Πατριάρχη, αλλά μιας προσωπικής προσπάθειας του Ιακώβου να προκαλέσει αντίδραση, πιστεύοντας ότι δεν θα γινόταν δεκτή η παραίτησή του. Ωστόσο, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έκανε ακριβώς το αντίθετο, αποδεχόμενος την παραίτηση.

Αυτή η απόφαση του Πατριάρχη δημιούργησε ένα έντονο κλίμα έντασης και διαμάχης, με τον πατέρα Καρλούτσο να βρίσκεται στο επίκεντρο των επικρίσεων από κληρικούς και λαϊκούς για έναν ολόκληρο χρόνο. Παρ' όλα αυτά, η κίνηση αυτή έθεσε τα θεμέλια για την μελλοντική ανάπτυξη των σχέσεων του Πατριαρχείου με την Αρχιεπισκοπή Αμερικής.

Ένα άλλο κεφάλαιο στις σχέσεις του Πατέρα Καρλούτσου με την αμερικανική πολιτική σκηνή ξεκίνησε με τη σύνδεσή του με τον Τζορτζ Στεφανόπουλο, ο οποίος έπαιξε ρόλο στη γνωριμία του πατέρα Άλεξ Καρλούτσου με την οικογένεια Κλίντον. Η σχέση αυτή άνοιξε το δρόμο για να αναπτύξει ο πατέρας Καρλούτσος ισχυρούς δεσμούς με τον Μπιλ και τη Χίλαρι Κλίντον. Όταν στα μέσα της δεκαετίας του 90΄ η Χίλαρι Κλίντον και η κόρη της, Τσέλσι, επισκέφθηκαν την Κωνσταντινούπολη, συνάντησαν τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, γεγονός που ενίσχυσε τη σχέση μεταξύ του Πατριαρχείου και της αμερικανικής πολιτικής ηγεσίας.

Το 1997, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος επισκέφθηκε τις Ηνωμένες Πολιτείες για πρώτη φορά ως Οικουμενικός Πατριάρχης, και ο πατέρας Καρλούτσος έπαιξε κεντρικό ρόλο στην οργάνωση της επίσκεψης. Κατάφερε να εξασφαλίσει το Χρυσό Μετάλλιο του Κογκρέσου για τον Πατριάρχη, την υψηλότερη τιμή που απονέμεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, γεγονός που αύξησε το κύρος του Πατριάρχη Βαρθολομαίου τόσο στην πολιτική όσο και στη θρησκευτική σκηνή της Αμερικής.

Το 1999, ο Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον επισκέφθηκε την Τουρκία μαζί με τη Χίλαρι και την κόρη τους Τσέλσι, και στο πλαίσιο της επίσκεψης αυτής συναντήθηκε με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο στο Φανάρι. Η συνάντηση αυτή σηματοδοτήθηκε από μια συγκινητική στιγμή, όταν ο Πατριάρχης προσευχήθηκε για τον Πρόεδρο Κλίντον μπροστά στη Στήλη του Μαστιγώματος, έναν ιερό χώρο στον Πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου, όπου σύμφωνα με την παράδοση, ο Χριστός δέθηκε και μαστιγώθηκε πριν από τη Σταύρωση.

Η σχέση που ανέπτυξε ο πατέρας Καρλούτσος με την οικογένεια Κλίντον και η συνεισφορά του στη γεφύρωση των σχέσεων του Πατριαρχείου με τις ΗΠΑ απέδειξε την ικανότητά του να χτίζει ισχυρούς δεσμούς και να ανοίγει νέους δρόμους για το Φανάρι σε παγκόσμιο επίπεδο.