Οι υποψήφιοι για την προεδρία των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν και Ντόναλντ Τραμπ διασταυρώνουν σε λίγες ώρες τα ξίφη τους στο πρώτο ντιμπέιτ ενόψει των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου.
Για πρώτη φορά, ένας εν ενεργεία πρόεδρος και ένας πρώην πρόεδρος θα αναμετρηθούν ενώπιον εκατομμυρίων τηλεθεατών, σε μια συνάντηση που θα λάβει χώρα πολύ νωρίτερα από το κανονικό.
Το debate που θα φιλοξενήσει το CNN αποτελεί αναμφισβήτητα την πιο κρίσιμη καμπή της εκλογικής αναμέτρησης που διεξάγεται μέχρι σήμερα «στήθος με στήθος», ενώ πραγματοποιείται σε ένα εξαιρετικά πολωμένο σκηνικό, με τον πρώτο καταδικασμένο πρόεδρο των ΗΠΑ να διεκδικεί την επανεκλογή του υποσχόμενος μια πρωτόγνωρη προεδρία προσωπικής εκδίκησης.
Οι Δημοκρατικοί ζητούν απεγνωσμένα από τον 81χρονο Μπάιντεν να δώσει μια παράσταση ζωντάνιας και οξυδέρκειας εν μέσω ανησυχιών για την ηλικία του, ενώ το μεγαλύτερο εμπόδιο για τον 78χρονο Τραμπ είναι αναμφισβήτητα ο ίδιος ο εαυτός του, καθώς μια νέα «αλλοπρόσαλη» εμφάνισή του θα επικύρωνε απλά τις προειδοποιήσεις του Μπάιντεν ότι είναι πολύ ανισόρροπος για να (ξανα)γίνει πρόεδρος.
Το ντιμπέιτ έρχεται περίπου ένα μήνα μετά από την πρωτοφανή καταδίκη του Ντόναλντ Τραμπ για εγκλήματα σε βαθμό κακουργήματος. Στις 11 Ιουλίου αναμένεται μάλιστα και η ανακοίνωση της ποινής του από τον δικαστή Μέρτσαν του Μανχάταν για την υπόθεση της Στόρμι Ντάνιελς. Από την άλλη πλευρά, ο γιος του Μπάιντεν, Χάντερ, κρίθηκε πρόσφατα ένοχος στο Ντέλαγουερ για παράνομη αγορά όπλου αφότου απέκρυψε ότι έκανε χρήση ναρκωτικών. Πρόκειται για το πρώτο τέκνο εν ενεργεία προέδρου του ΗΠΑ σε βάρος του οποίου ασκήθηκε ποινική δίωξη, ενώ τον Σεπτέμβριο δικάζεται ξανά στην Καλιφόρνια για φοροδιαφυγή.
Οι δύο άνδρες ελπίζουν να αποφύγουν τις γκάφες ή οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να γίνει... viral και να «κερδίσουν τις εντυπώσεις» των δημοσιογράφων, οι οποίοι εν πολλοίς θα κρίνουν το αποτέλεσμα συμβάλλοντας στην εδραίωση της αντίληψης των ψηφοφόρων για το ποιος κέρδισε και ποιος έχασε.
Οι κίνδυνοι είναι πολλοί και παρότι τα προεδρικά ντιμπέιτ δεν κρίνουν απαραίτητα τον νικητή στην κάλπη, η ένταση γύρω από την ημερομηνία διεξαγωγής του πρώτου για φέτος δείχνει πως τα δύο στρατόπεδα έχουν «επενδύσει» πολλά στην αναμέτρηση.
«Όσο πιο κοντά είναι οι εκλογές, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα ένα ντιμπέιτ να τις επηρεάσει», δηλώνει ο Aaron Kall, «ειδικός» των προεκλογικών αναμετρήσεων στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. «Πολλές φορές τα όποια λάθη έρχονται να επιβεβαιώνουν την ύπαρξη μιας καρικατούρας». Για τον Μπάιντεν αυτό σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να δείξει «ηλικιωμένος», ενώ ο Τραμπ καλό θα ήταν να αποφύγει ξεσπάσματα που θα επιβεβαιώσουν τον χαρακτηρισμό «τύραννος σε αναμονή».
Το στοίχημα της ομάδας Μπάιντεν
Επικεφαλής της ομάδας Μπάιντεν για το ντιμπέιτ είναι ο πρώην προσωπάρχης του Λευκού Οίκου Ρον Κλέιν, ο οποίος έχει «προπονήσει» στο παρελθόν τον Αλ Γκορ, τον Μπαράκ Ομπάμα και την Χίλαρι Κλίντον.
Ένα από τα ρητά του είναι πως «ενώ μπορείς να χάσεις ένα ντιμπέιτ οποιαδήποτε στιγμή, μπορείς να το κερδίσεις μόνο τα πρώτα 30 λεπτά». Ως εκ τούτου, ο Μπάιντεν αναμένεται να ξεκινήσει παρουσιάζοντας τους άσσους του, σε μια προσπάθεια να κερδίσει την προσοχή την ώρα που η αναμέτρηση θα έχει την υψηλότερη τηλεθέαση.
Το μεγάλο στοίχημα για τον Αμερικανό πρόεδρο, σύμφωνα με τους συνεργάτες του, είναι η γλώσσα του σώματος και οι φυσικές αντοχές του. Να δείξει - όπως λένε - ότι η ηλικία του δεν αποτελεί ζήτημα για την επανεκλογή του. Ο Μπάιντεν, που υστερεί έναντι του Τραμπ στις δημοσκοπήσεις, αναμένεται να κληθεί να σχολιάσει τις ανησυχίες που εκφράζονται σχετικά με την ηλικία του και την ικανότητά του να υπηρετήσει για δεύτερη τετραετία.
Ο Τραμπ άλλωστε έχει επανειλημμένως επικρίνει τον Μπάιντεν με προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, τονίζοντας ότι είναι «διανοητικά ακατάλληλος» για Πρόεδρος και πως θα πρέπει να περάσει τεστ γνωστικών ικανοτήτων.
Στο επιτελείο του Δημοκρατικού προέδρου, παράλληλα είναι σίγουροι πως ο Τραμπ θα επιτεθεί στην οικογένεια Μπάιντεν - ειδικά στον Χάντερ - και γι' αυτόν τον λόγο ο πρόεδρος προετοιμάζεται πυρετωδώς εδώ και μέρες στο Καμπ Ντέιβιντ.
Ο Μπάιντεν αναμένεται να «χτυπήσει» τον Τραμπ για τις αμβλώσεις - έναν από τους λίγους τομείς πολιτικής όπου ξεπερνά τον πρώην πρόεδρο - αλλά και για τον θαυμασμό του για ξένους δικτάτορες. Ένα από τα πιο δυνατά του χαρτιά παραμένουν, προφανώς, οι καταδικαστικές αποφάσεις που τον βαραίνουν, αλλά και η αιματηρή επίθεσης στο ομοσπονδιακό Καπιτώλιο την 6η Ιανουαρίου 2021, όταν οπαδοί του Ρεπουμπλικάνου προσπάθησαν να εμποδίσουν την τυπική επικύρωση της νίκης του Τζο Μπάιντεν στις προεδρικές εκλογές του 2020.
«Κάτι έσπασε μέσα του» όταν ηττήθηκε στις προηγούμενες εκλογές το 2020, είχε δηλώσει πριν περίπου 20 ημέρες ο Τζο Μπάιντεν. Η ήττα «κυριολεκτικά τον τρελαίνει» [...] «Λέει πως αν χάσει, θα έχουμε λουτρό αίματος στην Αμερική. Τι είδους άνθρωπος λέει κάτι τέτοιο;»
Δίκοπο μαχαίρι η συνταγή Τραμπ
Από την άλλη, στο «στρατόπεδο» του Τραμπ ακολουθείται μια πιο χαλαρή προσέγγιση στην προετοιμασία του ντιμπέιτ σε σχέση με το 2020.
Ο Τραμπ τις τελευταίες εβδομάδες πραγματοποίησε σειρά από συναντήσεις με Αμερικανούς γερουσιαστές και συμβούλους, κυρίως στην έπαυλή του στο Μαρ-α-Λάγκο στη Φλόριντα, για να συζητήσει σχετικά με τα πολιτικά ζητήματα που θα επιδιώξει να προβάλει στην αναμέτρηση.
Όπως έχει ήδη ξεκαθαρίσει, θα παρουσιάσει την Αμερική του Μπάιντεν με δυστοπικούς όρους, μια χώρα που μαστίζεται από ανεξέλεγκτη μετανάστευση, αχαλίνωτη εγκληματικότητα και οικονομική οπισθοδρόμηση. Οι βοηθοί του ισχυρίζονται πως θα επιδιώξει να αναγκάσει τον Μπάιντεν να «λογοδοτήσει» για τα λάθη της κυβέρνησής του όσον αφορά τη μετανάστευση και τον πληθωρισμό, καθώς και για τον τρόπο που αντιμετωπίζει τους πολέμους σε Γάζα και Ουκρανία.
Ο Τραμπ φέρεται να βλέπει το ντιμπέιτ σαν ένα απλό σόου. Στόχος του πρώην προέδρου είναι να κερδίσει τις εντυπώσεις και να πείσει τους Αμερικανούς ότι μια δεύτερη θητεία του στον Λευκό Οίκο θα είναι καλύτερη από την προηγούμενη, ενώ δεν τον ενδιαφέρει και πολύ να συζητήσει τα σημαντικά θέματα. «Στον Τραμπ αρκεί να κάνει εντύπωση», αναφέρουν αμερικανικά μέσα ενημέρωσης.
Σημειώνεται πως ο πρώην πρόεδρος έχει ήδη κάνει την «προθέρμανσή» του για το ντιμπέιτ υπονοώντας ότι ο Μπάιντεν θα είναι «ντοπαρισμένος» με ουσίες, αφού «είναι τόσο μειωμένης νοημοσύνης που με δυσκολία μπορεί να σταθεί όρθιος ή να τελειώσει μια πρόταση». Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, η ιδέα ενός υποψηφίου να κατηγορεί αντίπαλό του... για ντόπινγκ θα ήταν αδιανόητη. Ωστόσο η τακτική του Τραμπ αποδεικνύει πως παραμένει πιστός στο ιδιαίτερο πολιτικό στυλ.
Η ανορθόδοξη προσέγγισή του υπενθυμίζει σε κάποιους πως η χώρα «απειλείται» με μια ακόμη θητεία χάους, της διχόνοιας και «κακοφωνίας» και σε άλλους πως ο πρόεδρος «που αγαπούν»... είναι εδώ.
Οι νέοι κανόνες της αναμέτρησης
Το ντιμπέιτ θα ξεκινήσει στις 9 το βράδυ της Πέμπτης (04:00 τα ξημερώματα της Παρασκευής στην Ελλάδα) και θα διαρκέσει 90 λεπτά.
Παρότι συνήθως τα προεδρικά ντιμπέιτ γίνονταν μπροστά σε ζωντανό κοινό - συχνά σε κολέγιο ή πανεπιστημιούπολη - αυτήν τη φορά οι δύο υποψήφιοι ζήτησαν να μην συμμετάσχει κοινό για να αποφευχθούν χειροκροτήματα και αποδοκιμασίες.
Παράλληλα, για πρώτη φορά, το μικρόφωνο του υποψηφίου που δεν έχει τον λόγο θα παραμένει κλειστό προκειμένου να μην διακόπτει. Οι δύο υποψήφιοι δεν θα επιτρέπεται να φέρουν γραπτές σημειώσεις, ενώ θα λάβουν στυλό και χαρτί, καθώς και ένα μπουκάλι νερό.
Οι υποψήφιοι θα έχουν δύο λεπτά για να απαντήσουν σε κάθε ερώτηση, ενώ στα διαλείμματα δεν θα μπορούν να μιλούν στους συμβούλους και στα επιτελεία τους. Με ρίψη κέρματος καθορίστηκε πως η ομάδα του Μπάιντεν θα βρίσκεται στο βάθρο στα δεξιά, ενώ η ομάδα του Τραμπ θα κάνει την τελική δήλωση στη λήξη της βραδιάς.
