Οι Γάλλοι ψηφοφόροι μπορεί να κινητοποιήθηκαν (πάλι) για να εμποδίσουν την ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν να αναλάβει την εξουσία, ωστόσο το εκλογικό αποτέλεσμα είναι... χαοτικό. Κανένα κόμμα δεν εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία στην εθνοσυνέλευση - που πλέον είναι κομμένα στα τρία - και αναλυτές εκτιμούν ότι η πολιτική αναταραχή στη χώρα θα διαρκέσει μήνες.
Ο Μακρόν προκήρυξε τις πρόωρες εκλογές τον Ιούνιο σε μια προσπάθεια να σταματήσει την άνοδο του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού της Λεπέν. Ωστόσο, το κόμμα της ενισχύθηκε και κέρδισε 50 έδρες περισσότερες από το 2022, ενώ ο φιλελεύθερος συνασπισμός του Μακρόν αποδυναμώθηκε.
Ο... μακρονικός πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ δήλωσε το βράδυ της Κυριακής ότι θα παραιτηθεί σήμερα το πρωί, ωστόσο δεν είναι σαφές σε ποιον θα παραδώσει τη σκυτάλη.
Σύμφωνα με το Politico, χθες βράδυ ο Μακρόν εξέφραζε την αισιοδοξία του στους συμμάχους του, λέγοντάς τους: «Οι ιδέες μας είναι ακόμα ζωντανές και δεν έχουμε χάσει ψηφοφόρους».
Οπως και να 'χει, ο κόσμος δεν θα πάψει να ασχολείται με τη γαλλική πολιτική επειδή αποτράπηκε η ανάληψη της εξουσίας από την ακροδεξιά.
Το Politico αναλύει τους λόγους.
1. Η διακυβέρνηση της Γαλλίας θα είναι πλέον κόλαση
Η Εθνοσυνέλευση των 577 εδρών «έσπασε» σε τρία κομμάτια: αριστερά, κέντρο και ακροδεξιά. Καμία ομάδα δεν είναι καν κοντά στην πλειοψηφία, καθώς όλες υπολείπονται των 200 βουλευτών.
«Δεν είναι δυνατόν να κυβερνάς τη Γαλλία αν δεν έχεις 240 έως 250 βουλευτές», δήλωσε ο Sylvain Maillard, βουλευτής στην «Αναγέννηση» του Μακρόν. «Ήμουν πρόεδρος της ομάδας της Αναγέννησης, με συνασπισμό 250 βουλευτών, και ήταν ήδη πολύ περίπλοκο».
Αν και αριστερή συμμαχία και φιλελεύθεροι (Μακρόν) συμφώνησαν να συνεργαστούν στον δεύτερο γύρο - με αρκετούς υποψηφίους τους να αποσύρονται από την κούρσα - για να εμποδίσουν τον Εθνικό Συναγερμό της Λεπέν να κερδίσει, ένας μεταξύ τους συνασπισμός φαίνεται απίθανος.
Η ακροαριστερά «Ανυπότακτη Γαλλία» του Μελανσόν, ένα από τα κόμματα της αριστερής συμμαχίας, απέκλεισε το ενδεχόμενο να συγκυβερνήσει με τους φιλελεύθερους του μακρόν. Ομοίως ο (μέχρι σήμερα) πρωθυπουργός (του Μακρόν), Γκαμπριέλ Ατάλ, έχει δηλώσει ότι η πολιτική ομάδα του δεν θα μοιραζόταν ποτέ την εξουσία με τον Μελανσόν.
Το βράδυ της Κυριακής, ο Ατάλ άνοιξε την πόρτα για να ηγηθεί μιας υπηρεσιακής κυβέρνησης που θα προσφέρει κάποια σταθερότητα κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, που ξεκινμούν στις 26 Ιουλίου.
Όποια κυβέρνηση κι αν προκύψει από αυτό το... χάος, είναι απίθανο να είναι σταθερή για πολύ καιρό. Οι συνομιλίες για τον προϋπολογισμό του φθινοπώρου θα είναι το πρώτο πιθανό πεδίο... σύγκρουσης. Η Γαλλία δέχεται πιέσεις από την Κομισιόν να μειώσει το έλλειμμά της, καθώς έχασε τους στόχους της. Υπάρχουν πολλές πολιτικές - με πρώτα τα δημοσιονομικά - όπου αριστερά, φιλελεύθεροι και ακροδεξιά δεν θα συμφωνήσουν ποτέ.
2. Η Λεπέν έχασε, αλλά είναι κερδισμένη
Μετά τον πρώτο γύρο των γαλλικών εθνικών εκλογών, ο Εθνικός Συναγερμός της Λεπέν ήταν φαβορί για την ανάληψη της εξουσίας της χώρας, για πρώτη φορά στην ιστορία του.
Ωστόσο, τη δεύτερη Κυριακή των εκλογών, ήρθε η μεγάλη ανατροπή, καθώς οι κεντρώοι του Μακρόν και η αριστερή συμμαχία συνεργάστηκαν για να κρατήσουν την ακροδεξιά εκτός εξουσίας.
Το χθεσινό αποτέλεσμα άφησε πικρή γεύση στον επικεφαλής του RN, Ζορντάν Μπαρντελά, ο οποίος κατηγόρησε τον Μακρόν για την «αφύσικη συμμαχία» του με την αριστερά.
Παρά το τελικό αποτέλεσμα, όμως, η ακροδεξιά αύξησε τον αριθμό των βουλευτών της στην Εθνοσυνέλευση.
Πόσο ακόμα μπορεί το «κατεστημένο» να τους κρατήσει εκτός εξουσίας;
«Πρόκειται για μια πολιτική αναταραχή, ακόμη και αν ο Εθνικός Συναγερμός δεν κυβερνήσει τη χώρα», δήλωσε ο Μπενζαμέν Μορέλ, πολιτικός αναλυτής στο Πανεπιστήμιο Panthéon-Assas του Παρισιού.
Το κίνημα της Λεπέν είναι «οι μεγάλοι νικητές των εκλογών», δήλωσε ο Μορέλ. «Εκατομμύρια ψήφοι μεταφράζονται σε ένα μεγάλο οικονομικό απρόοπτο», είπε αναφερόμενος στην κρατική χρηματοδότηση που θα ακολουθήσει το αποτέλεσμα.
Αυτό φέρνει τη Λεπέν σε ισχυρή θέση ενόψει της πιθανής εκστρατείας της για τη γαλλική προεδρία, όταν ο Μακρόν αποχωρήσει το 2027. «Έχουν ένα εξαιρετικό αφήγημα ενόψει του 2027: Μπορούν να πουν ότι η νίκη τους "κλάπηκε "και πως αποτελούν την πραγματική εναλλακτική λύση», δήλωσε ο Μορέλ.
3. Ο Μακρόν απέτυχε, αλλά θα μπορούσε να είναι και χειρότερα...
Πριν από μία εβδομάδα, φαινόταν ότι ο Μακρόν οδεύει προς την καταστροφή, με τις πρόωρες εκλογές του όχι μόνο να μην καταφέρνουν να σταματήσουν τη Λεπέν, αλλά να φέρνουν το κόμμα της ένα βήμα πριν από την εξουσία.
Μέχρι το βράδυ της Κυριακής, ο κεντρώος συνασπισμός του είχε αποτρέψει τα χειρότερα, επιβιώνοντας ως κοινοβουλευτική δύναμη, αν και μικρότερη, ενώ το κόμμα της Λεπέν έμεινε πίσω του.
Ωστόσο, αυτό είναι απλά μια... παρηγοριά. Εν όψει των προεδρικών εκλογών το 2027, η πραγματικότητα δεν ευνοεί τον Μακρόν: οι εκλογές αυτές ισχυροποίησαν την ακροδεξιά και αποδυνάμωσαν τους φιλελεύθερους.
Πριν από τις πρόωρες εκλογές, ο πρόεδρος ήλεγχε τη μεγαλύτερη ομάδα στην εθνοσυνέλευση. Πλέον, πιθανότατα θα πρέπει να συνεργαστεί με έναν πολιτικό της αντιπολίτευσης, τον οποίο θα ορίσει πρωθυπουργό. Το κύρος του στο εσωτερικό και η αξιοπιστία του στο εξωτερικό, έχουν πληγεί.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Αλμπέρτο Αλεμάνο, καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου στο HEC Paris, ο Μακρόν είχε δίκιο που προκήρυξε πρόωρες εκλογές, παρόλο που κατέληξαν σε πολιτική... σύγχυση. ««Άνοιξε το κουτί της Πανδώρας, η χώρα δεν είναι ευχαριστημένη με τον Μακρονισμό και φωνάζει για μια νέα αίσθηση πολιτικού "ανήκειν"».
4. Ο Μελανσόν δεν θα είναι επικεφαλής
Αν υπήρχε ένας νικητής, αυτός θα ήταν ο ριζοσπάστης αριστερός Ζαν - Λυκ Μελανσόν, ο οποίος απαίτησε από τον Μακρόν να διορίσει έναν αριστερό πρωθυπουργό.
«Είμαστε έτοιμοι γι' αυτό, δήλωσε ο Μελανσόν. Ο τρεις φορές υποψήφιος πρόεδρος έχει δηλώσει ότι δεν θα τον πείραζε να γίνει ο ίδιος πρωθυπουργός της Γαλλίας.
Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί, τονίζει το Politico.
Ο Μελανσόν είναι τοξικός για πολλούς πολιτικούς της πρώτης γραμμής, με τη θετική ματιά τους στις «επαναστάσεις των λαών» που έχουν καθοδηγηθεί από ηγέτες της Λατινικής Αμερικής όπως ο Ούγκο Τσάβες, τα ξεσπάσματά του και τις άγριες επιθέσεις του στους αντιπάλους του. Πιο πρόσφατα, οι επικριτές του τον κατηγόρησαν ότι φλερτάρει με τον αντισημιτισμό, όταν υποβάθμισε τις επιθέσεις κατά των Εβραίων στη Γαλλία.
Ο Μελανσόν δεν μπορεί να πείσει ούτε τα άλλα κόμματα που συνθέτουν την αριστερή συμμαχία - στην οποία συμμετέχει - να τον... εμπιστευτούν στην εξουσία .
Ο ευρύτερος αριστερός συνασπισμός - υπό τη σημαία του Νέου Λαϊκού Μετώπου - έχει ήδη αρχίσει να διαλύεται. Οι ηγέτες του το βράδυ της Κυριακής έστελναν αντικρουόμενα μηνύματα σχετικά με τους στόχους τους.
Την ώρα που ο Μελανσόν δήλωσε ότι η Αριστερά θα εφαρμόσει «το μανιφέστο μας», ο ευρωβουλευτής Ραφαέλ Γκλικσμάν, ηγέτης ενός μικρότερου κόμματος της συμμαχίας (Place Publique) εμφανίστηκε πιο διαλλακτικός, μιλώντας για «συζήτηση, διάλογο και αλλαγή της πολιτικής κουλτούρας».
5. Τι μπορεί να προκύψει;
Δεν υπάρχει εύκολη απάντηση σε αυτό. Καθώς κανένα κόμμα δεν έχει κερδίσει με πλειοψηφία, είναι πιθανό ο πρόεδρος να επιλέξει μια περίοδο ανάπαυλας που θα δώσει στα κόμματα χρόνο για να διεξάγουν συνομιλίες συνασπισμού.
Ο Μακρόν θα μπορούσε στη συνέχεια να βολιδοσκοπήσει ένα αριστερό σχήμα για να σχηματίσει κυβέρνηση, δεδομένου ότι η αριστερά έχει αναδειχθεί ως η μεγαλύτερη ομάδα στο κοινοβούλιο.
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα, για παράδειγμα, δεν έχει αποκλείσει καθόλου το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός ευρύτερου συνασπισμού, αλλά είναι απίθανο ότι η Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν θα συμφωνούσε να... αμβλύνει το μανιφέστο του.
Εναλλακτικά, ο Μακρόν θα μπορούσε να διορίσει μια υπηρεσιακή κυβέρνηση, διατηρώντας τον Ατάλ ως πρωθυπουργό. Θα μπορούσε ακόμη και να υιοθετήσει το ιταλικό μοντέλο και να διορίσει μια τεχνοκρατική ομάδα εμπειρογνωμόνων υπό ένα συναινετικό σχήμα. Μια τέτοια κυβέρνηση θα προσπαθούσε απλά να κρατήσει τη χώρα στις ράγες και να καθησυχάσει αγορές και διεθνείς εταίρους.
Ωστόσο, μια υπηρεσιακή κυβέρνηση ή μια κυβέρνηση εμπειρογνωμόνων υπάρχει κίνδυνος να απογοητεύσει τους Γάλλους ψηφοφόρους, προειδοποίησε ο πολιτικός αναλυτής Μορέλ. «Οι Γάλλοι ψήφισαν μαζικά, το κέντρο ηττήθηκε, και αν όλο αυτό τελειώσει με την παραμονή του Ατάλ στην πρωθυπουργία, δεν είναι καλό για τη δημοκρατία της Γαλλίας».
