Διεθνή

Δολοφονία Χανίγια: Ο Νετανιάχου τίναξε τις διαπραγματεύσεις

Δολοφονία Χανίγια: Ο Νετανιάχου τίναξε τις διαπραγματεύσεις
Η δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια σε συνδυασμό με την (θανατηφόρα όπως όλα δείχνουν) αεροπορική επίθεση στη Βηρυτό εναντίον του ηγετικού στελέχους της Χεζμπολά Φουάντ Σουκρ, πυροδοτεί νέα κλιμάκωση της πολεμικής κρίσης στη Μέση Ανατολή.

Οι New York Times γράφουν σήμερα ότι η δολοφονία Χανίγια απειλεί να βυθίσει την περιοχή σε μια ακόμα πιο σκληρή σύγκρουση.

Ο Ισμαήλ Χανίγια δολοφονήθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες στην Τεχεράνη που είχε μεταβεί για την ορκωμοσία του νέου προέδρου της χώρας Μασούντ Πεζεσκιάν. Το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι επρόκειτο για ισραηλινή πυραυλική επίθεση στο κτίριο που διέμενε ο Χανίγιε μαζί με της συνοδεία του. Αν και το Τελ Αβίβ δεν έχει κάνει ακόμα κάποιο επίσημο σχόλιο για τη δολοφονία Χανίγια, δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το Ισραήλ σχεδίασε κι εξετέλεσε την επιχείρηση -ενδεχομένως με τη σύμπραξη και άλλων δυνάμεων.

Ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Χαμενεΐ δήλωσε ότι «η εκδίκηση για το αίμα του Χανίγιε είναι δικό μας καθήκον γιατί η δολοφονία διαπράχθηκε στα εδάφη μας». Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Ιράν Πεζεσκιάν τόνισε ότι «η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν θα υπερασπιστεί την εδαφική ακεραιότητά, την τιμή και την αξιοπρέπειά της και θα κάνει την τρομοκρατική κατοχική δύναμη να μετανιώσει για τη δειλή πράξη της».

Τα μηνύματα

Αναμφίβολα οι δολοφονίες του Χανίγια και του Σουκρ συνιστούν πολύ σημαντικές στρατιωτικές επιτυχίες για το Ισραήλ. Να σημειωθεί ότι ο σχετικά άγνωστος στη Δύση Σουκρ ήταν ιστορικό στέλεχος της Χεζμπολά, με σημαίνοντα ρόλο στη διαχείριση του πυραυλικού οπλοστασίου της. Καταζητούταν εδώ και δεκαετίες από τις ΗΠΑ για την πολύνεκρη βομβιστική επίθεση στους στρατώνες των Αμερικανών πεζοναυτών στη Βηρυτό το 1983.

Δολοφονώντας τον Χανίγια και τον Σουκρ το Ισραήλ επέδειξε στην πράξη τις δυνατότητές του τόσο στη στρατιωτική τεχνολογία όσο και στη συλλογή πληροφοριών. Κατ’ αντανάκλαση, η δολοφονία Χανίγια αποτελεί σοβαρό πλήγμα για το σύστημα ασφαλείας του Ιράν που απέτυχε να προστατεύσει τον υψηλό προσκεκλημένο και κρίσιμο σύμμαχο της χώρας.

Είναι σαφές ότι με τη δολοφονία Χανίγια ο Νετανιάχου τίναξε στον αέρα τις διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων. Ο Abas Aslani ερευνητής του Κέντρου Στρατηγικών Μελετών για τη Μέση Ανατολή το οποίο εδρεύει στην Τεχεράνη, είπε στο Al Jazeera ότι «κλιμάκωση είναι αναπόφευκτη». Προσέθεσε ότι η δολοφονία Χανίγια διαπράχθηκε την ώρα που ο νέος Πρόεδρος του Ιράν Πεζεσκιάν έκανε άνοιγμα στη Δύση, καλώντας την σε διάλογο. Ακόμα και αν αποφευχθεί τελικά η διεύρυνση της στρατιωτικής σύγκρουσης, δεν υπάρχει πλέον χώρος για διαπραγματεύσεις. Το Ισραήλ έστειλε με θεαματικό τρόπο το μήνυμα ότι έχει επιλέξει τη στρατιωτική επίλυση της κρίσης, με ανοιχτό το ενδεχόμενο του περιφερειακού πολέμου.

Επιστροφή στην περίοδο 1948-1982

Το Dnews ζήτησε ρώτησε δύο διακεκριμένους διεθνολόγους τι σηματοδοτεί η δολοφονία Χανίγια. Η καθηγήτρια Συγκριτικής Πολιτικής στο Πάντειο Μαριλένα Κοππά εκτιμά ότι «πρόκειται για μεγάλο χτύπημα, ίσως το μεγαλύτερο από την 7η Οκτωβρίου.

Μπορεί ο Χανίγια να μην ήταν ο επικεφαλής του στρατιωτικού τμήματος της Χαμάς, αλλά ως πολιτικός ηγέτης είχε τρομερό κύρος. Αυτός άλλωστε διηύθυνε τις διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και τους ομήρους. Το Ισραήλ απέδειξε ότι κανένας ηγέτης της Χαμάς δεν είναι ασφαλής οπουδήποτε στον κόσμο. Οι διαπραγματεύσεις τώρα πάνε πίσω.

Ο Νετανιάχου υποχρεώθηκε να μπει στις διαπραγματεύσεις από τις ΗΠΑ. Ο ίδιος εκτιμά όμως ότι η πολιτική επιβίωσή του περνάει από την εξολόθρευση της ηγεσίας της Χαμάς. Η τύχη των ομήρων δεν παίζει κανένα ρόλο στο σχεδιασμό του. Γι’ αυτό άλλωστε συγκρούεται με τις οικογένειές τους. Αν ενδιαφέρεσαι για τις διαπραγματεύσεις δεν χτυπάς τον βασικό διαπραγματευτή της άλλης πλευράς».

Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Σωτήρης Ρούσσος τονίζει ότι η δολοφονία Χανίγια «σηματοδοτεί τον τερματισμό των διαπραγματεύσεων με τη Χαμάς και το Ιράν σχετικά με την κατάπαυση του πυρός και τους ομήρους.

»Στην ουσία ο Νετανιάχου υλοποιεί τη στρατηγική που είχε παρουσιάσει την ομιλία του στο αμερικανικό Κογκρέσο. Εκεί είπε ότι ο στόχος του Ισραήλ είναι το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών με το Ιράν και τους δορυφόρους του όπως η Χεζμπολά. Το ισραηλινό κατεστημένο έχει υιοθετήσει την εκτίμηση ότι πρέπει με στρατιωτικό τρόπο να δώσει τέλος στους «εγγύς κινδύνους», δηλαδή τη Χαμάς, τη Χεζμπολά και αν χρειαστεί το Ιράν.

»Αυτή η στρατηγική μάς γυρνάει πίσω στην περίοδο 1948-1982, από τον πρώτο Αραβοϊσραηλινό Πόλεμο έως την εισβολή στον Λίβανο, όταν ο πόλεμος ήταν σταθερά η βασική εναλλακτική των Ισραηλινών. Όσο συνεχίζεται η απρόσκοπτη ροή των δυτικών όπλων, το Ισραήλ δεν θα βρίσκει λόγο να αλλάξει ρότα».