Για δεύτερη φορά μέσα σε δύο χρόνια, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί ότι το ξέσπασμα της ιογενούς λοίμωξης Μpox - γνωστή παλαιότερα και ως ευλογιά των πιθήκων - σε αφρικανικές χώρες και η γρήγορη εξάπλωσή της εκτός της ηπείρου, αντιπροσωπεύει μια παγκόσμια έκτακτη ανάγκη για την υγεία.
Μια «έκτακτη ανάγκη διεθνούς ανησυχίας για τη δημόσια υγεία» (PHEIC) είναι η υψηλότερη μορφή συναγερμού του ΠΟΥ, η οποία εκδίδεται όταν ασθένειες εξαπλώνονται με νέους ή ασυνήθιστους τρόπους.
Σε αυτή τη φάση, η πιο σοβαρή κατάσταση παρατηρείται στο Κονγκό, με 27.000 κρούσματα και περισσότερους από 1.100 θανάτους από τον Ιανουάριο του 2023, κυρίως μεταξύ παιδιών.
Η ασθένεια προκαλεί συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη και εξανθήματα με πύον. Αν και συνήθως είναι ήπια νόσος, σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να επιφέρει ακόμη και θάνατο. Παιδιά, έγκυες γυναίκες και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο επιπλοκών.
Αυτή τη στιγμή, δύο στελέχη mpox εξαπλώνονται στην αφρικανική χώρα και όχι μόνο: η ενδημική μορφή του ιού καθώς και μια νέα παραλλαγή, η οποία έχει προκαλέσει και τη μεγαλύτερη ανησυχία, καθώς φαίνεται να εξαπλώνεται γρήγορα και λίγα πράγματα είναι γνωστά ακόμη γι’ αυτήν.
Πιο παθογόνος και πιο μεταδοτική η νέα υποπαραλλαγή
«Η ευλογιά των πιθήκων δεν είναι νέο νόσημα. Υπήρχε από το 1970, κυρίως στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, και είναι ενδημικό σε πολλές περιοχές της Αφρικής» δήλωσε την Παρασκευή ο καθηγητής Mικροβιολογίας του ΕΚΠΑ Αθανάσιος Τσακρής.
Μιλώντας για την μεγάλη αύξηση στα περιστατικά που καταγράφονται σε αφρικανικές χώρες αλλά και το πέρασμα της μολυσματικής νόσου ο καθηγητής υπενθύμισε ότι το 2022 υπήρξε η πρώτη μεγάλη εξάπλωση στον ανεπτυγμένο κόσμο, με αρκετά περιστατικά στην Ευρώπη και την Ελλάδα.
«Είχαμε περιστατικά μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο στην Ευρώπη, ειδικά σε κλειστές κοινωνικές ομάδες, αλλά μπόρεσε και περιορίστηκε αυτή η εξάπλωση σχετικά γρήγορα».
«Το 2024 έχουμε μια νέα υποπαραλλαγή του ιού (Mpox), η οποία είναι πιο παθογόνος, κάνει σοβαρότερες λοιμώξεις και φαίνεται να είναι πιο μεταδοτική» επεσήμανε, προσθέτοντας ότι η επιδημία έχει προκαλέσει πάνω από 15.000 περιστατικά και 500 θανάτους μόνο στο Κονγκό. Αποκάλυψε μάλιστα, ότι η νέα αυτή παραλλαγή μολύνει παιδιά και ενήλικες.
«Υπάρχει μια εγρήγορση σε ένα σύστημα υγείας το οποίο έχει σημαντικά προβλήματα, να μπορέσει να υπάρξει βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα ώστε να περιοριστεί αυτή η εξάπλωση» συμπλήρωσε.
Αναφερόμενος στον τρόπο μετάδοσης της νόσου, ο καθηγητής σημείωσε πως «παρατηρήθηκε κυρίως μεταξύ σεξουαλικών συντρόφων στην εξάπλωση του 2022, αλλά ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και με άλλους τρόπους, όπως μέσω πληγών ή μέσω της αναπνευστικής οδού».
Ποιοι καλούνται να εμβολιαστούν
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, το εμβόλιο Jynneos (για την mpox) συνιστάται για άτομα ηλικίας 18 ετών και άνω που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό ευλογιάς mpox και ανήκουν στις παρακάτω κατηγορίες υψηλού κινδύνου:
- Άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες (MSM), άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες και γυναίκες, και διεμφυλικά άτομα. Όλα τα άτομα από τις παραπάνω ομάδες θεωρούνται αυξημένου κινδύνου αν έχουν πρόσφατο ιστορικό πολλαπλών ερωτικών συντρόφων, δηλαδή όσοι έχουν περισσότερους από 5 ευκαιριακούς συντρόφους ή έχουν μολυνθεί από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (ένα τουλάχιστον) τους τελευταίους 3 μήνες.
- Επαγγελματίες υγείας οι οποίοι εργάζονται σε χώρους με υψηλό κίνδυνο έκθεσης στον ιό της ευλογιάς mpox (π.χ. εργαστήρια, ειδικές μονάδες).
- Άτομα τα οποία έχουν έρθει σε στενή σωματική επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα του ιού της ευλογιάς mpox, σε διάστημα 4 έως και 14 ημερών μετά την έκθεση, εφόσον δεν έχουν αναπτύξει συμπτώματα, ανεξαρτήτως φύλου.
- Άτομα που έχουν συχνή και στενή επαφή με τις προηγούμενες κατηγορίες.
Μεταξύ των ατόμων που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες, ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο εμβολιασμός των ανοσοκατασταλμένων ατόμων.
