Πληθαίνουν οι φωνές για τα αποθέματα νερού στην Ελλάδα - και όχι μόνο - με τα ελληνικά νησιά να είναι αντιμέτωπα με λειψυδρία, εν μέσω τουριστικής περιόδου. Μετά την επιστολή 21 ευρωπαϊκών χωρών προς την Κομισιόν, με την οποία ζητούν το νερό να μπει σε απόλυτη προτεραιότητα στην ατζέντα της ΕΕ, όλο και περισσότερα διεθνή μέσα αναδεικνύουν το πρόβλημα στη χώρα μας. Ένα πρόβλημα που επιβεβαιώνεται και από τα επίσημα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ, τα οποία δείχνουν τη στάθμη να χαμηλώνει επικίνδυνα.
Ερώτηση στην Κομισιόν
Στον απόηχο των δεσμεύσεων τής φον ντερ Λάιεν - κατά την πρόσφατη ομιλία της στο ευρωκοινοβούλιο λίγο πριν τη μυστική ψηφοφορία και την επανεκλογή της στην ηγεσία της Κομισιόν - για μια νέα στρατηγική με στόχο τη βιώσιμη διαχείριση αυτού του πολύτιμου πόρου, του νερού, ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας κατέθεσε ερώτηση στην Κομισιόν για το θέμα.
Συγκεκριμένα, ερώτηση με την οποία ζητά να πληροφορηθεί τις ενέργειές της για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας και συγκεκριμένα το τι προτίθεται να πράξει για τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας και της ασφάλειας των αποθεμάτων νερού, κατέθεσε ο Δημήτρης Τσιόδρας.
Επιπλέον, ρωτά και το «εάν τα υπάρχοντα χρηματοδοτικά εργαλεία είναι αρκετά για τις απαιτούμενες επενδυτικές ανάγκες για την παροχή νερού, αλλά και τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων έρευνας κι ανάπτυξης νέων τεχνολογιών για την αντιμετώπιση του προβλήματος».
Όπως, διαπιστωτικά, αναφέρεται στο κείμενο της ερώτησης, «ο συνδυασμός αυξημένων θερμοκρασιών, έντονης ξηρασίας και μειωμένων βροχοπτώσεων έχει οδηγήσει σε ελλείψεις νερού, με σημαντικές συνέπειες για αστικά κέντρα, αγροτικές περιοχές και νησιά», ενώ, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, «περίπου το 20% της επικράτειας της Ευρώπης και το 30% του πληθυσμού αντιμετωπίζουν σοβαρή πίεση ή έλλειψη υδάτινων πόρων» και «το οικονομικό κόστος εκτιμάται σε 9 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως».
«Αυτό καθιστά αδήριτη την ανάγκη για ολιστική προσέγγιση, η οποία να περιλαμβάνει το σύνολο των υδάτινων πόρων, την προστασία οικοσυστημάτων, ανθρώπινη κατανάλωση, γεωργία, βιομηχανία και τουρισμό», υπογραμμίζει στην ερώτησή του ο κ. Τσιόδρας.
Τα διεθνή μέσα το «φωνάζουν»: τα ελληνικά νησιά «στεγνώνουν»
Στις αρχές Ιουλίου το Reuters με δημοσίευμά του αναδείκνυε το πρόβλημα στα ελληνικά νησιά, τονίζοντας ότι «στερεύει το νερό, ενώ κορυφώνεται η τουριστική περίοδος.
Το πρακτορείο υπογράμμιζε ότι οι δήμαρχοι κάνουν έκκληση για περιορισμένη κατανάλωση του νερού, ώστε να μη στερέψουν τα αποθεματικά, τονίζοντας την ανάγκη να ληφθούν προληπτικά μέτρα, ώστε να μη μείνουν χωρίς νερό νοικοκυριά και επιχειρήσεις εν μέσω καλοκαιριού.
Σειρά πήρε το CNN, που σε δημοσίευμά του επίσης επισημαίνει ότι τα ελληνικά νησιά παλεύουν με την κρίση νερού εν μέσω τουριστικής σεζόν.
Αρκετά νησιά, όπως η Λέρος, η Σίφνος και τμήματα της Κρήτης και της Κεφαλονιάς, έχουν κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω έλλειψης νερού, καθώς οι μειωμένες βροχοπτώσεις και ο ζεστός χειμώνας που προηγήθηκε έχουν μειώσει τα αποθέματα νερού.
Οι αρχές προσπαθούν να βρουν λύσεις, συμπεριλαμβανομένης της μετατροπής του θαλασσινού νερού σε πόσιμο, καθώς τα νησιά προετοιμάζονται να υποδεχτούν εκατομμύρια τουρίστες τις επόμενες εβδομάδες.
Στη Νάξο, οι αποταμιευτήρες έχουν συρρικνωθεί δραματικά: έχουν συνολικά περίπου 200.000 κυβικά μέτρα νερού, μόλις το ένα τρίτο σε σύγκριση με πέρυσι.
«Η κατάσταση είναι σίγουρα άσχημη», δήλωσε ο δήμαρχος Νάξου, Δημήτρης Λιανός.
Η Νάξος μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της σε νερό προς το παρόν, είπε ο κ. Λιανός, αλλά ανησυχεί για το τι θα ακολουθήσει, καθώς χιλιάδες τουρίστες αναμένεται να φθάσουν στο νησί κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
«Η έλλειψη νερού αποτελεί πρόβλημα σε πολλά μέρη της Ελλάδας, χάρη στην αλματώδη αύξηση της ζήτησης, την έλλειψη βιώσιμων πολιτικών για το νερό και την κλιματική αλλαγή, αλλά τα νησιά είναι πιο ευάλωτα», δήλωσε ο Νικήτας Μυλόπουλος, καθηγητής με ειδίκευση στη διαχείριση υδάτων στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα που τροφοδοτούνται από την κλιματική αλλαγή προσθέτουν περαιτέρω πίεση. Ο περασμένος χειμώνας ήταν ο θερμότερος στη χώρα από το 1960, ενώ κάθε μήνα οι βροχοπτώσεις ήταν λιγότερες από το συνηθισμένο και η Μεσόγειος καταγράφει υψηλές θερμοκρασίες ρεκόρ.
Από τον Οκτώβριο, οι βροχοπτώσεις σε ορισμένα από τα νησιά ήταν κατά 40% χαμηλότερες από το συνηθισμένο, δήλωσε ο Κώστας Λαγουβάρδος, διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. «Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα», πρόσθεσε.
Στην Τήνο δεν είναι καλύτερη η κατάσταση.
Το νησί, το οποίο δεν διαθέτει δεξαμενές όπως η Νάξος, κάλυπτε τις ανάγκες του με πηγάδια και γεωτρήσεις. Αλλά αυτό γίνεται όλο και πιο δύσκολο, καθώς το νερό στερεύει, δήλωσε ο δήμαρχος Τήνου, Παναγιώτης Κροντηράς.
Οι αγρότες έχουν επίσης πληγεί σοβαρά. Δεν μπορούν πλέον να βασίζονται στα πηγάδια τους, δήλωσε ο κ. Κροντηράς. Το ίδιο ισχύει και στη Νάξο, όπου τα «στεγνά» πηγάδια αναγκάζουν τους αγρότες να αναζητήσουν νερό αλλού, με υψηλότερο κόστος.
Ο ίδιος ανησυχεί ιδιαίτερα για την «έκρηξη» των κατασκευών πισινών στην Τήνο, η οποία προσθέτει πίεση στα υδάτινα συστήματα. Δεδομένης της κρίσης, είπε, «πρέπει η πολιτεία να αρχίσει ίσως να βλέπει διαφορετικά την ανάγκη ύπαρξης κολυμβητηρίων στα νησιά».
Στη Λέρο η κατάσταση με το νερό έχει γίνει τόσο άσχημη που τον περασμένο μήνα οι αρχές κήρυξαν κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Νωρίτερα αυτόν το μήνα, το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό και το υπουργείο Άμυνας έστειλαν πλοία που μετέφεραν νερό στο νησί για να καλύψουν τις βασικές ανάγκες της κοινότητας.
«Μας δίνει μια ανάσα, αλλά δεν αρκεί», δήλωσε ο δήμαρχος Λέρου, Τιμόθεος Κοττάκης σε συνέντευξή του στην ελληνική τηλεόραση στις αρχές Ιουλίου, αναφέρει το CNN. «Οι βρύσες μπορεί να στεγνώσουν εντελώς σε ορισμένα μέρη του νησιού», πρόσθεσε.
Αναζητούν λύση... στη θάλασσα
Καθώς τα αποθέματα υδάτων συρρικνώνονται, ορισμένα νησιά αναζητούν λύσεις... στον ωκεανό.
Η αφαλάτωση - μετατροπή του θαλασσινού νερού σε γλυκό - έχει μετατραπεί σε «σωσίβιο» για πολλά ελληνικά νησιά, παρά το γεγονός ότι συχνά η διαδικασία είναι ακριβή και χρονοβόρα.
Υπερτουρισμός
Η ανησυχία για το νερό ενισχύει και τις φωνές απέναντι στον υπερτουρισμό των νησιών.
Ο τουρισμός είναι «μη βιώσιμος και μηδενικά σχεδιασμένος», γεγονός που οδηγεί σε τεράστια αύξηση της ζήτησης νερού, δήλωσε στο CNN ο καθηγητής πανεπιστημίου κ. Μυλόπουλος.
Καμπανάκι από 21 χώρες
Η επιστολή των 21 ευρωπαϊκών χωρών στην Κομισιόν - μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα - κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τα υψηλά επίπεδα ξηρασίας, λειψυδρίας και πλημμυρών σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Οπως αναφέρεται, τα συγκεκριμένα φαινόμενα δεν μπορούν να θεωρούνται πλέον «εξαιρέσεις», καθώς είναι όλο και πιο συχνά.
Όπως υπενθυμίζει η επιστολή, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, κάθε χρόνο περίπου το 20% των περιοχών εντός της ευρωπαϊκής επικράτειας και το 30% των Ευρωπαίων, υποφέρουν από έλλειψη νερού ή άλλα αντίστοιχα προβλήματα.
Το άμεσο οικονομικό κόστος των φαινομένων λειψυδρίας, ανέρχεται σε περίπου 9 δισ. ευρώ κάθε χρόνο. Σε αυτό το ποσό δεν περιλαμβάνονται οι ζημιές στα οικοσυστήματα. Αν συνυπολογιστούν και αυτές, το συνολικό κόστος της έλλειψης νερού ενδεχομένως να φθάσει τα 65 δισ. ευρώ ετησίως μέχρι το τέλος του αιώνα.
