Σχολεία, κλαμπ και πάρκα έχουν γίνει οι χώροι που καταφεύγουν όλοι οι εκτοπισμένοι κάτοικοι που αναζητούν καταφύγιο από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς στον Λίβανο.
Εκεί, οι εκτοπισμένοι είναι παντού. Στη Βηρυτό, όπου μένουν οι περισσότεροι, έχουν στηθεί σκηνές δίπλα στη θάλασσα, έχουν φτιαχτεί προσωρινά καταλύματα με κουβέρτες και τέντες. Στα πάρκα και τις πλατείες της πόλης, κάποιες οικογένειες έχουν βάλει χαλιά στο έδαφος. Άλλοι πάλι έχουν βρει κατάλυμα σε σχολεία αλλά και κτίρια, των οποίων η κατασκευή έχει μείνει μισή. Η κυβέρνηση του Λιβάνου, σύμφωνα με το ρεπορτάζ των NYT, έχει αναβάλει την έναρξη της σχολικής χρονιάς και έχει μετατρέψει 1.000 σχολεία σε καταφύγια, σύμφωνα με τον Ivo Freijsen, τον επίτροπο των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες στον Λίβανο.
Τα τουριστικά καταλύματα και τα ξενοδοχεία, που κάποτε αποτελούσαν πόλο έλξης για τους τουρίστες, πλέον έχουν γίνει χώροι προστασίας για όσες οικογένειες μπορούν να αντέξουν το οικονομικό κόστος της διαμονής.
Ένας ραγδαίος εκπατρισμός
Από έναν πληθυσμό περίπου 6 εκατ., συμπεριλαμβανομένων και 2 εκατ. προσφύγων από τη Συρία, περίπου το 1 εκατ. έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους λόγω των ισραηλινών βομβαρδισμών, όπως αναφέρουν οι αρχές των Ηνωμένων Εθνών και του Λιβάνου.
Ακόμα και οι πιο έμπειροι εργαζόμενοι στις ανθρωπιστικές δομές λένε ότι μένουν έκπληκτοι από την ένταση των ισραηλινών επιθέσεων αλλά και το πόσο ραγδαία αναγκάστηκαν να εκκενώσουν τα σπίτια τους οι κάτοικοι.
«Παρά το γεγονός ότι είχαμε καταρτίσει σχέδια για έναν μεγάλο αριθμό εκτοπισμένων, η ταχύτητα με την οποία εξελίχθηκαν τα πράγματα και ο εκπατρισμός σχεδόν 1 εκατ. ατόμων μέσα σε μόλις μία εβδομάδα, ήταν έκπληξη» είπε ο κ. Freijsen στους NYT, που έχει εργαστεί σε ανάλογες εμπόλεμες συνθήκες, για πάνω από 30 χρόνια.
Σε μία τόσο ραγδαία εξέλιξη, οι πόροι και οι προμήθειες ξεμένουν κατά πολύ αναλογικά με τις ανάγκες του κόσμου. Σύμφωνα με το αρμόδιο γραφείου των Ηνωμένων Εθνών, από την περασμένη εβδομάδα, σχεδόν 700.000 άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί από τον περασμένο Οκτώβριο, οι περισσότεροι τις τελευταίες εβδομάδες, και από αυτούς μόνο οι 186.000 έχουν βρει καταφύγιο.
Άλλοι μένουν σε σπίτια συγγενών ή σε νοικιασμένα διαμερίσματα και δωμάτια ξενοδοχείων, σύμφωνα με την κυβέρνηση του Λιβάνου και τις ανθρωπιστικές οργανώσεις. Επιπλέον, σχεδόν 400.000 Λιβανέζοι και Σύριοι έχουν εγκαταλείψει τη χώρα τις τελευταίες εβδομάδες, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, και πάνω από τους μισούς από αυτούς σχεδόν 276.000 έχουν διασχίσει τα σύνορα προς τη Συρία, από την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του κέντρου προσφύγων των Ηνωμένων Εθνών. Από αυτούς, το 70% σχεδόν είναι Σύριοι και το 1/3 Λιβανέζοι.
Παρά τις εντάσεις που γνωρίζει κατά καιρούς ο Λίβανος, από τον εμφύλιο της δεκαετίας του 1970 που διήρκεσε 15 χρόνια, ο εθελοντισμός είναι έντονος. Πολλοί είναι αυτοί που έχουν σπεύσει από όλη τη χώρα για να βοηθήσουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση των ιδιοκτητών του μεγαλύτερο νυχτερινού κέντρου στη Βηρυτό, του Skybar, οι οποίοι άνοιξαν το κλαμπ για να γίνει καταφύγιο για τους εκτοπισμένους. Το παράδειγμά τους ακολούθησαν και οι άλλοι και έτσι διάφορα κλαμπ, που άλλοτε έσφυζαν από νυχτερινή ζωή, τώρα έχουν μετατραπεί σε χώρους προφύλαξης και προστασίας από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς. Στα πατώματα των κλαμπ έχουν στοιβαχτεί στρώματα και κουβέρτες.
Τα πάρκα και οι πλατείες της Βηρυτού έχουν γίνει υπαίθριες κουζίνες, όπου οι εθελοντές καταβάλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες για να ετοιμάσουν το φαγητό για τους εκπατρισμένους. Σε μία από αυτές, σε ένα πάρκο απέναντι από ένα σχολείο που έχει μετατραπεί σε καταφύγιο, πρόσκοποι της Χεζμπολάχ και εθελοντές ετοιμάζουν 6.000 γεύματα τη μέρα. Μαγειρεύουν σε τέσσερις ή πέντε πάγκους, ένας για τις πατάτες, ένας για τις μελιτζάνες, και ένας ακόμα για το ψάρι ή το κοτόπουλο, ανάλογα τη μέρα.
Δεκάδες άλλοι εθελοντές, κυρίως νεαρές γυναίκες κάθονται σε μακριά τραπέζια και φτιάχνουν σάντουιτς, τα τυλίγουν με χαρτί και τα βάζουν σε δίσκους ή τα δίνουν σε άλλους εθελοντές για να τα διανείμουν στους εκπατρισμένους.
Αν ο πόλεμος συνεχίσει και τον χειμώνα, λένε οι εθελοντές, κανείς δεν ξέρει αν η προσπάθειά τους αυτή θα παραμείνει η ίδια ή πόσο γρήγορα θα ξεμείνει η κυβέρνηση, ή αν θα είναι σε θέση να παράσχουν ακόμα και τα βασικά αγαθά για τους εκτοπισμένους.
Η μεγαλύτερη ανησυχία όλων ωστόσο είναι ότι κάθε μέρα, ένα νέο μέρος βομβαρδίζεται, και ακόμη περισσότεροι άνθρωποι μπαίνουν στη μάχη.
«Αυτό που βλέπουμε πλέον είναι ότι ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων που φτάνουν, δεν έχουν ένα δίκτυο στήριξης, συγγενείς στους οποίους μπορούν να μείνουν ή χρήματα για να νοικιάσουν ένα δωμάτιο ξενοδοχείου για να μείνουν. Και υπάρχουν και εκείνοι που επιστρέφουν δεύτερη ή τρίτη φορά γιατί τα καταφύγιά τους δεν είναι πλέον ασφαλή» λέει ο Juan Gabriel Wells, διευθυντής στη χώρα για την Διεθνή Επιτροπή Διάσωσης.
Όλοι επισημαίνουν πως οι πρόσφατοι βομβαρδισμοί στην περιοχή Bekaa του Λιβάνου προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα όχι μόνο γιατί ανάγκασε πολλούς περισσότερους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, αλλά κυρίως γιατί ήταν μία πλούσια, αγροτική περιοχή που αποτελούσε βασικό πόρο τροφής για ολόκληρη τη χώρα.
Μία από τις επίσης πολύ μεγάλες ανησυχίες είναι η ραγδαία και τεράστια μετατόπιση Σιιτών από τη Dahiya, και από το νότιο Λίβανο σε Σουνιτικές μουσουλμανικές και χριστιανικές κοινότητες στο κέντρο και στα βόρεια της χώρας. Ο Λίβανος έχει μια αιματηρή ιστορία τα τελευταία 50 χρόνια σεχταριστικής διαμάχης μεταξύ Σιιτών, Σουνιτών και Χριστιανών και πολλοί φοβούνται ότι ο ξεριζωμός μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού θα μπορούσε να δημιουργήσει επικίνδυνες τριβές.
Μέχρι στιγμής δεν έχει συμβεί αυτό. «Οι εκτοπισμένοι πληθυσμοί είναι σε απόγνωση Είναι Λιβανέζοι όπως εμείς και ο δήμος έχει αγκαλιάσει όλες τις κοινότητες» λέει ο δήμαρχος της περιοχής.
Η περίπτωση της οικογένειας al-Ali
Όμως δεν έχουν όλοι τη δυνατότητα να νοικιάσουν ένα δωμάτιο ξενοδοχείου. Ενδεικτική είναι η περίπτωση της πενταμελούς οικογένειας al-Ali. Κατέληξαν να μένουν σε ένα σκοτεινό σχολείο λίγα χιλιόμετρα μακριά. Είχαν αρχίσει να ακούν τους βομβαρδισμούς από μακριά σχεδόν ένα χρόνο πριν, λέει ο πατέρας της οικογένειας, ο Mohammed al-Ali.
Η Χεζμπολάχ και το Ισραήλ ξεκίνησαν την ανταλλαγή πυρών μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου του 2023. Αλλά στο μικρό χωριό τους στο Ain Qana στους λόφους του νότιου Λιβάνου, ο πόλεμος τότε έμοιαζε πολύ μακρινός. Όλα άλλαξαν τον Σεπτέμβριο, όταν ξεκίνησαν οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στην Nabatieh την πιο κοντινή στο χωριό τους πόλη.
Η Amina al-Ali, παρακάλεσε τον άνδρα της να φύγουν αλλά εκείνος μόλις είχε τελειώσει το χτίσιμο του σπιτιού τους και δεν ήθελε.
«Το έχτισα με τα ίδια μου τα χέρια, δωμάτιο- δωμάτιο. Το μόνο που έμενε ήταν να το βάψω» είπε με κλάματα στα μάτια. Αλλά μετά το Ισραήλ έστειλε επείγουσα εντολή εκκένωσης. Δεν είχαν χρόνο ούτε να κλειδώσουν και έτσι η οικογένεια al-Ali βρήκε καταφύγιο σε σκηνές μαζί με εκατοντάδες άλλες οικογένειες που έφυγαν από τον νότιο Λίβανο προς τη Βηρυτό, σε έναν δρόμο απροσπέλαστο από τα αυτοκίνητα και τις μαζικές εκκενώσεις.
«Θέλουμε να σταματήσει ο πόλεμος και να επιστρέψουμε στην εξοχή, στο σπίτι μας, και να ζήσουμε τη ζωή μας φυσιολογικά, ήσυχα και να μπορέσει ο γιος και η κόρη μου να επιστρέψουν στο πανεπιστήμιο. Μόνο αυτό θέλουμε» είπε ο Mohammed al-Ali.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
