Διεθνή

Γιατί το Ισραήλ σφυροκοπά τον Λίβανο

Γιατί το Ισραήλ σφυροκοπά τον Λίβανο Φωτογραφία: EPA
Η Μαριλένα Κοππά και ο Σωτήρης Ρούσσος σχολιάζουν τα τελευταία δεδόμενα για τους βομβαρδισμούς στον Λίβανο.

Λίγες μέρες πριν συμπληρωθεί ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα, το Ισραήλ σφυροκοπά τον Λίβανο, επιδιώκοντας να δώσει το αποφασιστικό χτύπημα στη Χεζμπολά. Η περασμένη Δευτέρα ήταν η πιο αιματηρή μέρα στην Ιστορία του Λιβάνου από τη λήξη του εμφυλίου πολέμου το 1990 -δηλαδή στον υπολογισμό συμπεριλαμβάνεται ο προηγούμενος πόλεμος Ισραήλ Χεζμπολά το 2006.

Οι στόχοι

Ο διακηρυγμένος στόχος του Ισραήλ είναι να καταστρέψει τις στρατιωτικές ικανότητες της Χεζμπολά και να την οδηγήσει στη συνθηκολόγηση. Το ισραηλινό επιτελείο θέλει να σταματήσουν οι επιθέσεις της λιβανέζικης πολιτοφυλακής στο βόρειο Ισραήλ ώστε να επιστρέψουν οι περίπου 80.000 εσωτερικά εκτοπισμένοι Ισραηλινοί πολίτες. Γι’ αυτό το λόγο, στους όρους μιας ενδεχόμενης συνθηκολόγησης της Χεζμπολά θα είναι και η απόσυρση των δυνάμεων της σε μια «ζώνη ασφαλείας» αρκετών χιλιομέτρων εντός του Νοτίου Λιβάνου.

Τα δεδομένα

Ωστόσο, πέρα από τις διακηρύξεις της ισραηλινής στρατιωτικής μηχανής, υπάρχουν και τα πραγματικά δεδομένα:

1. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στα ισραηλολιβανικά σύνορα κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους δεν είχαν ξεπεράσει μέχρι τώρα τα όρια που θα τις μετέτρεπαν σε ανοιχτό πόλεμο.

2. Δεν είναι μόνο οι οικισμοί του Βόρειου Ισραήλ που έχουν εκκενωθεί, αλλά και του Νότιου Λιβάνου -εννοούμε πριν τη νέα κλιμάκωση. Αναλογικά, τα χτυπήματα του Ισραήλ στον Λίβανο ήταν πολύ πιο σκληρά από αυτά της Χεζμπολά στο Ισραήλ.

3. Η Χεζμπολά (όπως άλλωστε και το Ιράν) το τελευταίο διάστημα είχε επιδείξει αξιοσημείωτη αυτοσυγκράτηση ή παθητικότητα -ανάλογα πώς το βλέπει κανείς. Δεν είχε απαντήσει ούτε στη δολοφονία του διοικητή της Φουάντ Σουκρ τον περασμένο Ιούλιου στη Βηρυτό ούτε στη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγιε στην Τεχεράνη. Οι επιχειρήσεις της Χεζμπολά έμεναν στο επίπεδο της «παρενόχλησης» ώστε να παίρνει ανάσες η Χαμάς στη Γάζα. Ήταν φανερό ότι τόσο το Ιράν όσο και η Χεζμπολά δεν επεδίωκαν τον ανοιχτό πόλεμο με το Ισραήλ.

4. Η (επί της ουσίας τρομοκρατική) επίθεση του Ισραήλ με τους βομβητές, η δολοφονία του διοικητή της Χεζμπολά Ιμπραχίμ Ακίλ την περασμένη εβδομάδα στη Βηρυτό και το σφυροκόπημα του Λιβάνου τις τελευταίες ημέρες δεν αφήνουν αμφιβολία ότι η επιλογή του Νετανιάχου είναι να τραβήξει τη Χεζμπολά σε έναν ανοιχτό πόλεμο. Σε αυτήν την επιλογή συναινεί και η Ισραηλινή αντιπολίτευση.

5. Ένας ανοιχτός πόλεμος Ισραήλ-Χεζμπολά καθιστά εξαιρετικά πιθανή την άμεση εμπλοκή του Ιράν, το οποίο δεν μπορεί να αφήσει αβοήθητους τους Λιβανέζους συμμάχους του σε περίπτωση που κινδυνεύσουν με ήττα. Με τους βομβαρδισμούς στον Λίβανο ερχόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στον περιφερειακό πόλεμο.

6. Φαίνεται ότι η ισραηλινή ηγεσία θεωρεί ότι μπορεί με στρατιωτικά μέσα να επιλύσει την αντιπαράθεση στη Μέση Ανατολή ή τουλάχιστον να τη φέρει σε μια πιο ευνοϊκή συνθήκη για το Ισραήλ.

7. Παρά τις εκκλήσεις για «αυτοσυγκράτηση», είναι προφανές ότι το Ισραήλ δεν θα ξεκίναγε την επιχείρηση στον Λίβανο χωρίς τη συναίνεση της Ουάσιγκτον. Άλλωστε αμερικάνικες βόμβες πέφτουν στον Λίβανο και τη Γάζα.

Ρούσσος: Πιο κοντά στον χερσαία επιχείρηση

Ζητήσαμε από τον καθηγητή Διεθνών Σχέσεων στο πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και ειδικό για τη Μέση Ανατολή Σωτήρη Ρούσσο το σχόλιό του για τις εξελίξεις. Ο κ. Ρούσσος μάς είπε:

«Η χερσαία επιχείρηση του Ισραήλ στο νότιο Λίβανο φαίνεται πια πολύ πιθανή, Ίσως το μόνο που απομένει είναι ο καθορισμός της χρονικής στιγμής από το Ισραήλ. Μια σειρά από εξελίξεις και παράγοντες συνηγορούν υπέρ του συμπεράσματος αυτού

Πρώτον, τα συνεχή χτυπήματα εναντίον της Χεζμπολά έχουν αποδυναμώσει την οργάνωση σε μεγάλο βαθμό. Το Ισραήλ δεν έχει λόγο να της δώσει χρόνο για να ανασυνταχθεί.

Δεύτερον, βασική αρχή του Ισραήλ είναι ότι θέτει το ίδιο τους κανόνες του παιχνιδιού με την ισχύ του και δεν επαφίεται στις προθέσεις των αντιπάλων του. Δηλαδή ακόμη κι αν η Χεζμπολά μειώσει δραστικά ή και εξαλείψει τις επιθέσεις της η χερσαία επιχείρηση δεν αποτρέπεται. Μόνο η απόσυρση της οργάνωσης από μια ζώνη 50 χλμ στο εσωτερικό του νότιου Λιβάνου θα απέτρεπε την Ισραηλινή. επιχείρηση

Αν όμως η Χεζμπολά κάνει κάτι τέτοιο θα αποξενώσει ένα μεγάλο μέρος της βάσης που δέχθηκε τα πλήγματα των Ισραηλινών επιθέσεων. Υπάρχει συμφωνία σε κυβέρνηση και μείζονα αντιπολίτευση στο Ισραήλ ότι πρέπει να τερματιστούν οι επιθέσεις της Χεζμπολά ανεξάρτητα από οποιοδήποτε συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα.

Το Ιράν είναι βέβαιο ότι θα μεταφέρει την δεν έχει ήδη μεταφέρει στρατιωτικές δυνάμεις και εξοπλισμό στη Συρία για το ενδεχόμενο Ισραηλινής χερσαίας επιχείρησης. Αν και βρίσκεται σε εσωτερική αστάθεια δεν είναι δυνατόν να εγκαταλείψει την Χεζμπολά γιατί κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι χάνει το ρόλο της ηγεμονικής δύναμης στη Μέση Ανατολή».

Κοππά: Μόνος κερδισμένος ο Νετανιάχου από την ανείπωτη τραγωδία

Από την πλευρά της, Μαριλένα Κοππά, καθηγήτρια Συγκριτικής Πολιτικής και κοσμήτορας της Σχολής Διεθνών Σπουδών, Επικοινωνίας και Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, επισημαίνει:

«H αεροπορική επίθεση στο νότιο Λίβανο ήταν η φυσική συνέχεια της παγίδευσης των βομβητών των μαχητών της Χεζμπολά που στόχο είχε ότι τόσο την εξόντωση όσο το σπάσιμο του ηθικού του αντιπάλου. Η αιματηρή επίθεση των τελευταίων ημερών, τραγωδία για χιλιάδες πολίτες του Λιβάνου, έρχεται σε μια στιγμή που δεν υπήρχε κάποια ιδιαίτερη πρόκληση από πλευράς της οργάνωσης εναντίον του Ισραήλ. Έρχεται επίσης την ώρα που προχωρούσαν οι διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των ομήρων, οι οποίες τώρα δυναμιτίστηκαν. Πλέον ο Νετανιάχου με τις ακραίες ενέργειες του , εν μέσω της διεθνούς αδράνειας και απραξίας, θέτει σε κίνδυνο την ίδια την ύπαρξη του Ισραήλ.

Γιατί τα αντίποινα, αργά ή γρήγορα θα έρθουν, θέτοντας σε κίνδυνο όλο το περιφερειακό σύστημα της Μέσης Ανατολής.

Και η ΕΕ σε όλα αυτά; Ψελλίζει ή σιωπά, την ώρα που οι επιλογές της δείχνουν τις προτεραιότητες της: τον νέο χαρτοφυλάκιο για την άμυνα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραχωρείται στην Λιθουανία και στον Andrius Kubilius ενώ η Εσθονή Κάγια Κάλλας αναλαμβάνει Ύπατη Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική σηματοδοτώντας ότι βασικό αντικείμενο ενδιαφέροντος είναι η Ρωσία.

Σε μια ανείπωτη ανθρώπινη τραγωδία που εξελίσσεται μπροστά στα μάτια μας , μόνος κερδισμένος είναι ο Νετανιάχου που με την διαρκή κλιμάκωση κερδίζει χρόνο για τον ίδιο, εν αναμονή των αμερικανικών εκλογών, εγκλωβίζοντας παράλληλα και την αντιπολίτευση».