Οικονομία

Ποιοι φόροι «έτρεξαν» και ποιοι υστέρησαν στο πρώτο τετράμηνο 2024

Ποιοι φόροι «έτρεξαν» και ποιοι υστέρησαν στο πρώτο τετράμηνο 2024
Ο κρατικός προϋπολογισμός για το πρώτο τετράμηνο του 2024 παρουσίασε πρωτογενές πλεόνασμα 3,282 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για 631 εκατ. ευρώ.

Η βελτίωση αυτή αποδίδεται κυρίως στην είσπραξη της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ, ύψους 903 εκατ. ευρώ, τον Απρίλιο, η οποία είχε αρχικά προβλεφθεί για τον Μάιο. Την περίοδο Ιανουαρίου - Απριλίου 2024, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 22,538 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,340 δισ. ευρώ ή 11,6% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024, παρότι στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη τον μήνα Μάρτιο ποσού ύψους 1,797 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), το οποίο στο μεγαλύτερο μέρος του, ήτοι ποσό 1.687 εκατ. ευρώ, είχε εισπραχθεί τον Δεκέμβριο του 2023 και επιπλέον ποσό 159 εκατ. ευρώ εισπράχθηκε τον Ιανουάριο 2024.

Εξαιρουμένου του ανωτέρω ποσού, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 3,978 δισ. ευρώ ή 21,6% έναντι του στόχου. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως: α) στα αυξημένα φορολογικά έσοδα κατά 2,031 δισ. ευρώ μετά την αφαίρεση των επιστροφών και β) στα αυξημένα έσοδα ΠΔΕ κατά 1,151 δισ. ευρώ.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 24,686 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,388 δισ. ευρώ ή 10,7% έναντι του στόχου.

Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα των μειζόνων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως ακολούθως:

Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 20,244 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,079 δισ. ευρώ ή 11,4% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Η υπερεκτέλεση αυτή προέρχεται κυρίως από την είσπραξη τον Απρίλιο της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ, ύψους 903 εκατ. ευρώ που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον μήνα Μάιο (ποσό πρόβλεψης 940 εκατ. ευρώ), και από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2024 (σημειώνεται ότι εκτιμώμενο ποσό ύψους 647 εκατ. ευρώ προσμετράται στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του έτους 2023), όσο και την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ, ΕΦΚ κ.λπ.).

Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής:

• Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 8,170 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 215 εκατ. ευρώ.
• Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 2,115 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 75 εκατ. ευρώ.
• Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 1,165 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 841 εκατ. ευρώ, εξαιτίας της είσπραξης της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ, όπως προαναφέρθηκε.
• Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 6,246 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 803 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων είναι αυξημένος κατά 233 εκατ. ευρώ και ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων αυξημένος κατά 478 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
• Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 20 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον στόχο.

Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 2,663 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 517 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024 κυρίως λόγω της είσπραξης κατά τον Δεκέμβριο 2023 του ποσού των 1,687 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), ενώ ποσό 159 εκατ. ευρώ εισπράχθηκε τον Ιανουάριο 2024, έναντι στόχου 1,797 δισ. ευρώ που αρχικά προβλέφθηκε ότι θα εισπραχθεί τον μήνα Μάρτιο 2024 και των αυξημένων εσόδων ΠΔΕ, κατά 1.005 εκατ. ευρώ, έναντι του στόχου. Ειδικότερα, από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 2.663 εκατ. ευρώ, ποσό 2.300 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ.

Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 342 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 42 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024.

Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 1,400 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 767 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024, κυρίως λόγω των αυξημένων εσόδων από επιστροφές δαπανών, κατά 290 εκατ. ευρώ, όσο και από την είσπραξη των τόκων καταθέσεων από την Τράπεζα της Ελλάδος, πρώτου τριμήνου 2024, ύψους 196 εκατ. ευρώ, οι οποίοι αναμένονταν να εισπραχθούν στη λήξη του εξαμήνου. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 1,400 δισ. ευρώ, ποσό 205 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ τα οποία είναι αυξημένα κατά 146 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων» ανήλθαν σε 16 εκατ. ευρώ, έναντι μηδενικού στόχου.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 2,148 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 48 εκατ. ευρώ από τον στόχο. Τα συνολικά έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 2,505 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,151 δισ. ευρώ , από τον στόχο (1.354 εκατ. ευρώ).

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Απριλίου 2024 ανήλθαν στα 22,788 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 109 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Επίσης είναι αυξημένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, κατά 942 εκατ. ευρώ, λόγω των αυξημένων επενδυτικών δαπανών κατά 940 εκατ. ευρώ.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 882 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των μεταβιβαστικών πληρωμών προς ΟΚΑ κατά 675 εκατ. ευρώ. Αντίρροπα, δηλαδή αυξητικά σε σχέση με τον στόχο, κινήθηκαν οι πληρωμές των τόκων κατά 228 εκατ. ευρώ και οι επιχορηγήσεις σε λοιπά νομικά πρόσωπα κατά 280 εκατ. ευρώ.

Πιο συγκεκριμένα, καταβλήθηκαν 110 εκατ. ευρώ από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στον ΕΛΓΑ, για την αποζημίωση των πληγεισών αγροτικών εκμεταλλεύσεων από πλημμυρικά φαινόμενα εξαιτίας των θεομηνιών DANIEL-ELIAS περιόδου Σεπτεμβρίου 2023, 82 εκατ. ευρώ από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ως επιχορήγηση σε συγκοινωνιακούς φορείς (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ και ΟΣΕ) και 138 εκατ. ευρώ από το Υπουργείο Υγείας ως επιχορήγηση στην Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) για την κάλυψη της δαπάνης προμήθειας φαρμάκων για τις ανάγκες των νοσοκομείων του ΕΣΥ και του Γ.Ν. Παπαγεωργίου.

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 3,751 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση ύψους 773 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, καθότι παρουσιάστηκε υπέρβαση του στόχου στο ΠΔΕ.